Τα κράτη της Ε.Ε. έχουν κάνει τεράστια βήματα στην απελευθέρωση των μεταφορών τις τελευταίες δεκαετίες, ειδικότερα σε ό,τι αφορά τον κλάδο των αερομεταφορών. Υπάρχει, όμως, ένας κλάδος που αντιστέκεται πεισματικά στην αλλαγή σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις: τα αδειοδοτημένα ταξί.

Ανά την Ευρώπη, οι κυβερνήσεις και οι δημοτικές αρχές έχουν προσπαθήσει σε πολλές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια να σπάσουν το μονοπώλιο των ταξί. Το μόνιμο παράπονο των πολιτικών και του Δημοσίου είναι πως στις περισσότερες πόλεις οι οδηγοί ταξί είναι οργανωμένοι σε καρτέλ που χρησιμοποιούν το σφιχτό μονοπώλιο για να επιβάλουν υψηλότερα κόμιστρα στους πελάτες.

Για να έχουν δουλειά και καλές αποδοχές οι οδηγοί των ταξί, τα καρτέλ αυτά ελέγχουν αυστηρά τον αριθμό των αδειών που εκδίδονται, επιβάλλοντας συχνά μεγάλο χρόνο αναμονής στους πελάτες. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί είπε το 2009 ότι «το Παρίσι είναι η μόνη πόλη στον κόσμο όπου είναι δύσκολο να βρει κανείς ταξί». Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες -εκ των οποίων και ο διάδοχος του Σαρκοζί στη γαλλική προεδρία- μπορούν να πουν το ίδιο σήμερα.

Οι κυβερνήσεις στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα -μεταξύ άλλων- έχουν προσπαθήσει να υπονομεύσουν αυτά τα καρτέλ μεγαλώνοντας τον αριθμό των διαθέσιμων αδειών ή προσφέροντας σε ιδιώτες οδηγούς τη δυνατότητα να ασκήσουν το επάγγελμά τους, όπως έγινε στο Λονδίνο. Οι οδηγοί με άδεια ταξί, όμως, αντεπιτέθηκαν με γενικές απεργίες και κλείσιμο δρόμων.

Τώρα όμως, τα καρτέλ αντιμετωπίζουν μία πολύ μεγαλύτερη απειλή με τη μορφή των εφαρμογών στα έξυπνα κινητά για υπηρεσίες ταξί. Εφαρμογές που γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, όπως εκείνη του start up από το Σαν Φρανσίσκο Uber, συνδέουν τους ιδιώτες σοφέρ με τους καταναλωτές μέσω κινητού τηλεφώνου μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Το Uber ξεχωρίζει καθώς τον προηγούμενο χρόνο άντλησε 258 εκατ. δολ. από μία ομάδα επενδυτών της οποίας ηγείται η Google Ventures.

Αυτές οι εφαρμογές ταξί ανησυχούν τους αδειοδοτημένους οδηγούς όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ. Υπό την πίεση, των ενώσεων ταξί, οι ρυθμιστικές αρχές αντιδρούν παράλογα στο νέο φαινόμενο του «e-hailing».

Αυτήν την εβδομάδα, δικαστήριο των Βρυξελλών εξέδωσε απόφαση που απαγορεύει την εφαρμογή Uber και επιβολή προστίμου 10.000 ευρώ σε κάθε οδηγό Uber εάν μεταφέρει ιδιώτες επιβάτες.

Είναι παράλογο να χαλιναγωγεί κανείς αυτές τις εφαρμογές με τέτοιο τρόπο. Η τεχνολογία του Internet οδηγεί σε επαναστατική μεταμόρφωση πολλούς κλάδους και αλλάζει το μοντέλο εργασίας ανά τον κόσμο. Γιατί να αποτελούν εξαίρεση οι οδηγοί των ταξί; Η Neelie Kroes, η αρμόδια επίτροπος επί θεμάτων ψηφιακής τεχνολογίας, χαρακτήρισε την απόφαση του δικαστηρίου «τρελή» και «εξοργιστική». Δικαίως.

Δεν μπορεί κανείς βεβαίως να απορρίψει εντελώς τις θέσει του λόμπι των ταξί. Οι αδειοδοτημένοι οδηγοί ταξί σε πολλές πόλεις έχουν πληρώσει μεγάλα ποσά για να αποκτήσουν την άδειά τους, συχνά με διαδικασία δημοπρασιών.

Στο Παρίσι, οι οδηγοί ταξί πληρώνουν περισσότερα από 200.000 ευρώ για να αποκτήσουν μία από τις περιορισμένες κρατικές άδειες για ταξί. Στη Φλωρεντία, το κόστος της άδειας άγγιξε πρόσφατα τις 300.000 ευρώ. Οι άδειες για τα κίτρινα ταξί της Νέας Υόρκης πωλούνται σε δημοπρασίες και συχνά πιάνουν το 1 εκατ. δολ. Πολλοί οδηγοί θεωρούν ότι αυτές οι άδειες αποτελούν περιουσιακό στοιχείο που θα τους εξασφαλίσει τη σύνταξή τους. Θα παλέψουν σκληρά ενάντια σε όποιον προσπαθήσει να μειώσει την αξία αυτής της επένδυσης.

Παράλληλα, οι ρυθμιστικές αρχές της τοπικής αυτοδιοίκησης προβληματίζονται για το εάν πρέπει να επιτρέψουν την πλήρη απελευθέρωση των ταξί. Εάν δεν υπάρχει απολύτως καμία άδεια, τότε το κόστος για να ξεκινήσει κάποιος να δραστηριοποιείται στον κλάδο θα είναι πολύ μικρό. Εάν λοιπόν μπουν υπερβολικά πολλοί οδηγοί στον κλάδο, τότε το αποτέλεσμα θα είναι ακόμη μεγαλύτερη αστική συμφόρηση. Επίσης, τα επιχειρήματα για τα θέματα ασφαλείας που δημιουργούνται σε μία απελευθερωμένη αγορά έχουν σημασία.

Το «e-hailing», όμως, εδραιώνεται και τα καρτέλ θα κληθούν να αντιδράσουν. Οι αδειοδοτημένοι οδηγοί ταξί βρίσκουν έδαφος σε όσους προτιμούν ασφαλείς και ρυθμιζόμενες υπηρεσίες. Θα μπορούσαν, όμως, να μάθουν ορισμένα πράγματα από τα application που αφορούν τον κλάδο τους. Στο Λονδίνο, το Hailo έχει πλέον στα βιβλία του το 60% των μαύρων ταξί της βρετανικής πρωτεύουσας. Κέρδισε αθόρυβα τα ταξί με τη νέα τεχνολογία.

Εν τέλει, τα αδειοδοτημένα ταξί θα επιβιώσουν μόνο αν προχωρήσουν. Χρειάζεται να υπάρξουν περισσότερες άδειες, χαμηλότερα κόμιστρα και ταχύτερες υπηρεσίες. Εάν τα καρτέλ των ταξί δεν αλλάξουν, τότε θα οδηγηθούν στον θάνατο από τα application.

 

Facebook Comments