Τα περιουσιακά στοιχεία των κυπριακών χρεωμένων νοικοκυριών υπερκαλύπτουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις, σύμφωνα με ξεχασμένα αλλά πολύ επίκαιρα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Τα στοιχεία αναδεικνύουν τις στρεβλώσεις που χαρακτηρίζουν τις πρακτικές δανεισμού που ακολούθησαν οι εγχώριες τράπεζες τα προηγούμενα χρόνια αλλά και τα περιουσιακά στοιχεία που έχουν τα δανεισμένα νοικοκυριά για να καλύψουν τις διογκωμένες τους υποχρεώσεις.

Φέρνουν επίσης στην επιφάνεια τους μακροοικονομικούς κινδύνους που ελλοχεύουν σε περίπτωση απότομης αλλαγής στη συμπεριφορά των τραπεζών και των δανειζόμενων.

Τα στοιχεία προκύπτουν από έρευνα που πραγματοποίησε η ΕΚΤ μεταξύ 62 χιλ. νοικοκυριών και που δημοσίευσε το 2013.

Αφορούν δεδομένα που υπήρχαν το 2010 στις χώρες της ευρωζώνης, προσφέροντας σπάνια ευκαιρία να εξεταστεί η κατάσταση των νοικοκυριών πριν τις ραγδαίες αλλαγές στην χρηματοοικονομική συμπεριφορά των νοικοκυριών που επήλθαν με την κρίση.

Χρέος μαμούθ…

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το χρέος των κυπριακών νοικοκυριών που έχουν δάνεια είναι τεράστιο σε σχέση με τα εισοδήματα τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, ο δείκτης χρέους προς εισόδημα των κυπριακών νοικοκυριών ανέρχεται στο 157% και είναι ο δεύτερος ψηλότερος στην ευρωζώνη μετά την Ολλανδία (194%).

Πάνω από το 100% είναι ο δείκτης και στην Πορτογαλία (134%) και Ισπανία (113,5%). Στην ευρωζώνη, ο δείκτης ανέρχεται σε μόλις 62%.

… αλλά και περιουσιακά στοιχεία

Σε αντίθεση όμως με την κοινή αντίληψη, το χρέος των νοικοκυριών με δάνεια – κυρίως, στεγαστικά δάνεια – είναι μικρό σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτουν τα νοικοκυριά.

Ο δείκτης χρέους επί του ενεργητικού των κυπριακών νοικοκυρών ανέρχεται στο 17% και είναι από τα χαμηλότερα ποσοστά στην ευρωζώνη. Λόγω της πρακτικής των τραπεζών να δανείζουν στη βάση εξασφαλίσεων, αντί εισοδημάτων, τα περιουσιακά στοιχεία των κυπριακών δανεισμένων νοικοκυριών, υπερκαλύπτουν αυτά τα δάνεια. Μέρος των περιουσιακών στοιχείων είναι τα ενυπόθηκα ακίνητα, που έχουν χάσει μέρος της αξίας τους από το 2010.

Στα στοιχεία αυτά ενδεχομένως να υπάρχουν διαφορές – όπως υπάρχουν και στο σύνολο της ευρωζώνης – μεταξύ δανεισμένων νοικοκυριών που έχουν ιδιόκτητη οικία, αυτών που έχουν δάνειο για πρώτη κατοικία και αυτών που ενοικιάζουν.

Τα ψηλότερα ποσοστά χρέους επί ενεργητικού καταγράφονται στην Ολλανδία (41,3%), Φινλανδία (34,6%), Γερμανία (28,4%) και Πορτογαλία (25,7%). Αντίθετα, τα χαμηλότερα συναντώνται στη Σλοβενία (3,9%), Μάλτα (6,2%) και Σλοβακία (6,6%).

Το 25% εισοδήματος στη δόση

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της έρευνας της ΕΚΤ είναι ότι το 2010, που συλλέχθηκαν τα στοιχεία, τα κυπριακά νοικοκυριά που είχαν στεγαστικά δάνεια χρησιμοποιούσαν το ένα τέταρτο των εισοδημάτων τους για εξυπηρέτηση των δανείων τους.

Αυτό είναι μακράν το μεγαλύτερο ποσοστό στην ευρωζώνη και συγκρίνεται με την Ισπανία, όπου τα νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια χρησιμοποιούσαν το ένα πέμπτο των εισοδημάτων τους για εξυπηρέτηση του χρέους τους.

Ο μέσος όρος στην ευρωζώνη είναι 16%, στη Γερμανία 12,8% και στην Ελλάδα 16,4%.

Το ύψος των εισοδημάτων που χρησιμοποιείται για εξυπηρέτηση των δανείων είναι τέτοιο που συνεπάγεται σημαντικές αλλαγές στο διαθέσιμο εισόδημα σε περίπτωση μη καταβολής των δόσεων.

Το ότι σήμερα γύρω στο 40% των νοικοκυριών με στεγαστικά δάνεια δεν εξυπηρετούν τα χρέη τους, συνεπάγεται μεγαλύτερο διαθέσιμο εισόδημα από αυτό που θα υπήρχε αν εξυπηρετούνταν τα δάνεια.

Facebook Comments