Στην απογευματινή εκπομπή του Κωνσταντίνου Μπογδάνου παρακολούθησα προσφάτως τη μετεωρολόγο Χριστίνα Σούζη να μ’ ενημερώνει, εμένα και τους άλλους τηλεθεατές της, πως επέκειτο επιδείνωση των καιρικών συνθηκών με διάρκεια κάμποσων ημερών μέσα στη βδομάδα που διανύουμε με χαρακτηριστικό της τις σοβαρές βροχοπτώσεις.

Παρόμοια ενημέρωση θα λάμβανε κανείς παρακολουθώντας κι άλλα δελτία καιρού στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο, και τα διαδικτυακά μέσα.

Οι προγνώσεις της Χριστίνας και των συναδέλφων της επιβεβαιώθηκαν και πάλι. Βρε τους σατανάδες τους μετεωρολόγους, όλα τα ξέρουν πια, ε; Αυτό είναι το καλό με την ανθρώπινη επινοητικότητα αιώνων και τους ακάματους υπηρέτες της που αξιοποιούν φιλοτίμως κι εντίμως τα δεδομένα των φυσικών παρατηρήσεων, εφαρμόζουν τη μεθοδολογία της επιστήμης τους, και καταπονούν τα πνευματικά εργαλεία του νου τους, όπως τη λογική και την εμπειρία τους, ώστε να οδηγηθούν σε αληθή κι ορθά πορίσματα ερμηνευτικά του φυσικού μας κόσμου—και, στην προκειμένη περίπτωση, προγνωστικά επίσης.

Αυτή η επιστημονική δυνατότητα πρόγνωσης του καιρού, δηλαδή γνώσης προ του συμβησομένου, δεν εκπλήσσει στις μέρες μας κανέναν, σωστά; Θα ισχυριστώ πως υπάρχουν άφθονοι ανάμεσά μας που προσποιούνται πως εκπλήσσονται.

Η ευρύτατη χρήση του όρου «θεομηνία» από δημοσιογράφους και παράγοντες του δημοσίου βίου παραπέμπει στην αντίληψη ότι τα φυσικά φαινόμενα, κατεξοχήν τα δυσμενή καιρικά, συνιστούν τιμωρητική έκφραση της οργής του Θεού επί των ανθρώπων, με τυπικό παράδειγμα τον Κατακλυσμό του Νώε.

Αυτή είναι μια ιδεολογικώς ύποπτη παραπομπή, και τούτο διότι συσχετίζει εσκεμμένως και κατ’ εξακολούθηση τα θανατηφόρα δεινά που ζούμε κάθε χρόνο με την ιδέα του υπερβατικώς αναπόφευκτου, του θεήλατου, του φαινομένου που εκφεύγει των ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Είναι όμως έτσι;

Εάν μεν αυτές οι ιδιότητες είναι αληθείς για το ίδιο το καιρικό φαινόμενο—κάτι που δεν ισχύει απολύτως, αφού είναι συντριπτική η συμφωνία των επιστημόνων στο αυγουστιάτικο Διεθνές Γεωλογικό Συνέδριο του Κέηπ Τάουν πως έχουμε πλέον εισέλθει στο Ανθρωπόκαινο, την περίοδο δηλαδή κατά την οποία η ανθρώπινη δραστηριότητα επηρεάζει ευθύτατα, ευκρινέστατα, σοβαρότατα, και ίσως ανεπιστρέπτως το κλίμα του πλανήτη και τη βιοποικιλότητά του—δεν είναι ωστόσο αληθείς για τις συνέπειες των φαινομένων επί των εγκαταστάσεών μας στο χώρο, δηλαδή των δρόμων, των σπιτιών, των κάθε λογής οικισμών μας που αυθαιρέτως, καταχρηστικώς, και παρανόμως εξακολουθούν να στήνουν πόρτες, τοίχους, και παραθύρια εκεί που ανέκαθεν έρρεαν χείμαρροι.

Ο όρος θεομηνία αποκτά, για να το πω με ειδικότερα λόγια, το ουσιωδέστερο περιεχόμενό του όχι απλώς επειδή η ένταση των καιρικών φαινομένων είναι βιβλική, αλλ’ επειδή οι συνέπειες των έντονων καιρικών φαινομένων πλήττουν βαρύτατα τους ανθρώπους, οι οποίοι υποφέρουν τιμωρίες ένεκεν της θεϊκής οργής. Προσέξτε ότι η λογική πίσω απ’ τη λέξη είναι πως τη θεία οργή κινεί κάποιο ανθρώπινο ολίσθημα, αμάρτημα, ύβρις, και τα παρόμοια, τουτέστιν συνιστά μιαν άνωθεν αντίδραση προς κάποια δική μας δράση.

Θα πει κανείς πως η χρήση του όρου «θεομηνία» αποτελεί γλωσσικό επιβίωμα από παλιότερες εποχές κι απλούστατα φραστικό στερεότυπο της συχνότατα αφρόντιστης δημοσιογραφικής ιδιογλωσσίας: είναι καί τέτοιο, ασφαλώς. Η θεομηνία, όμως, είναι κι ένας τρόπος για να μην ομιλήσουμε γι’ ανθρωποευθύνη.

Αυτή είναι η απτή ευθύνη, κι ανιχνεύσιμη εάν ποτέ κάποιος τολμούσε να τη διερευνήσει, των αιρετών μας αρχόντων της τοπικής, περιφερειακής, και κεντρικής κυβέρνησης, οι οποίοι προβάλλοντας εν χορώ ένα ολόκληρο πλέγμα δικαιολογιών περί ασαφώς καθορισμένων αρμοδιοτήτων και ποικίλων νομικών υστερήσεων αρνούνται να εισέλθουν στο Ανθρωπόκαινο, στην εποχή που οι ίδιοι οι άνθρωποι φέρουν την ευθύνη για τη βιβλικότητα των συνεπειών μιας νεροποντής.

Είναι άραγε εύκολο κι ευτελές εκ μέρους μου να καταγγέλλω τους άρχοντές μας, όσους διαχειρίστηκαν τα κάμποσα Πακέτα Ντελόρ, Σαντέρ, και EΣΠΑ επί τόσες δεκαετίες για όλους τους εγκλωβισμούς συμπολιτών μου, τις υπερχειλίσεις καναλιών, τους καταποντισμούς δρόμων, τις κατολισθήσεις, τις πλημμύρες στα υπόγεια, τους θανάτους συμπολιτών μας; Ίσως να είναι, αλλά είναι τόσο, όσο εύκολο κι ευτελές είναι να κρύβονται οι αιρετοί μας πίσω από τη λέξη «Θεομηνία».

Facebook Comments