Ο παγκόσμιος πληθωρισμός αναμένεται να κλείσει γύρω στο 2,8% φέτος, το δεύτερο χαμηλότερο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, λόγω της υψηλής ανεργίας στις ανεπτυγμένες χώρες και της επιβράδυνσης στις αναδυόμενες αγορές.

Στην προσπάθειά τους οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων χωρών να αποφύγουν τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού ακολουθούν πολιτική σχεδόν μηδενικών επιτοκίων και σε ορισμένες περιπτώσεις όπως οι ΗΠΑ, ποσοτικής χαλάρωσης.

Όμως, το τελευταίο χρονικό διάστημα πληθαίνουν οι φωνές οικονομολόγων και ανθρώπων της αγοράς που προειδοποιούν οι πολιτικές αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολές σε όλες τις αγορές: μετοχών, ομολόγων και κατοικιών, με τα ιστορικά ρεκόρ που έχουν καταγράψει πρόσφατα σειρά χρηματιστηριακών δεικτών να συντείνουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Κερδισμένοι και χαμένοι

Αξίζει να δούμε ποιοι είναι οι κερδισμένοι και οι χαμένοι από τις πολιτικές χαμηλών επιτοκίων μέχρι σήμερα. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του McKinsey Global Institute για την περίοδο 2007-2012 οι μεγαλύτεροι ωφελημένοι είναι οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωζώνης, καθώς εξοικονόμησαν περίπου 1,4 τρισεκατομμύρια δολάρια (900 δις οι ΗΠΑ, 120 το Ηνωμένο Βασίλειο και 360 η Ευρωζώνη) με δεύτερο μεγαλύτερο ωφελημένο τις μεγάλες μη χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις, οι οποίες εξοικονόμησαν 710 δις δολάρια.

Αντίθετα, οι χαμένοι ήταν τα νοικοκυριά των χωρών αυτών, οι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, ενώ η εικόνα για τις τράπεζες είναι μεικτή: οι τράπεζες στις ΗΠΑ ωφελήθηκαν κατά 150 δισεκατομμύρια δολάρια, όμως οι τράπεζες στο Ηνωμένο Βασίλειο ζημιώθηκαν κατά 40 και οι τράπεζες στην Ευρωζώνη κατά 230.

Μάλιστα, η μελέτη σημειώνει ότι εάν συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα αυτή η πολιτική, τότε τόσο οι ασφαλιστικές εταιρείες παγκοσμίως όσο και αρκετές Ευρωπαϊκές τράπεζες θα αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα, ακόμα και επιβίωσης για τις πρώτες.

Ο Κίνδυνος του Αποπληθωρισμού και οι προοπτικές για την ανάπτυξη

Σε πολλές χώρες ο πληθωρισμός κινείται όλο και πιο μακρυά από τα επιθυμητά επίπεδα. Από τις 27 χώρες που έχουν στόχο για τον πληθωρισμό και παρακολουθεί η Morgan Stanley, στα δύο τρίτα βρίσκεται κάτω από το επιθυμητό εύρος τιμών ή στο κατώτερο τμήμα του. Οι κεντρικοί τραπεζίτες σε μια σειρά από χώρες βλέπουν τον κίνδυνο του αποπληθωρισμού και αντιδρούν με μειώσεις επιτοκίων. Εκτός από την ΕΚΤ που μείωσε στις αρχές Νοεμβρίου το επιτόκιό της στο 0,25%, από τον Σεπτέμβριο σε ανάλογες κινήσεις έχουν προβεί οι κεντρικές τράπεζες σε μια σειρά αναδυόμενων αγορών: Ισραήλ, Χιλή, Ουγγαρία, Σρι Λάνκ, Περού και Μεξικό. Εξαίρεση αποτέλεσε η Ινδονησία που ανέβασε πρόσφατα τα επιτόκιά της, κατά 25 μονάδες βάσης στο 7,5%.

Παράλληλα, οι προοπτικές για την παγκόσμια ανάπτυξη δεν είναι πολύ καλές, καθώς σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση του ΔΝΤ θα φτάσει το 2,9% φέτος και 3,6% το 2014, τιμές κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερες από την πρόβλεψη του Ιουλίου. Τα περισσότερα τμήματα της πραγματικής οικονομίας δεν παρουσιάζουν ανάπτυξη, με αποτέλεσμα να εντείνεται ο ανταγωνισμός τιμών. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι οι τιμές του πετρελαίου θα πέσουν κατά 7.7% το 2014 και των εμπορευμάτων εκτός καυσίμων κατά 2,9%, ενώ στις αναπτυγμένες χώρες οι κυβερνήσεις θα προβούν σε περαιτέρω περιορισμό των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, από 4,5% του ΑΕΠ τους το 2013 σε 3,6% το 2014. Σε αυτό το περιβάλλον, οι περισσότερες εταιρείες είναι πολύ επιφυλακτικές στο να προβούν σε επενδύσεις, οι οποίες θα τόνωναν την ανάπτυξη και την απασχόληση, καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν τόσο ένα “μαζεμένο” καταναλωτικό κοινό όσο και τη ολοένα και πιο φειδωλή χρηματοδότηση από την πλευρά των τραπεζών που ανεβάζουν τα στάνταρ χρηματοδότησης.

Οι αγορές μετοχών, ομολόγων και κατοικιών

Δεν είναι λοιπόν και τόσο παράξενο που η επιπλέον ρευστότητα που παρέχεται από τις κεντρικές τράπεζες αντί να πηγαίνει στην πραγματική οικονομία, διοχετεύεται τελικά στις αγορές μετοχών και ομολόγων, καθώς και στην αγορά κατοικιών. Τον Νοέμβριο γίναμε μάρτυρες ιστορικών υψηλών σε σειρά χρηματιστηριακών δεικτών: ο Dow Jones, ο S&P 500 και ο Dax “έγραψαν” υψηλά όλων των εποχών, ενώ ο NASDAQ πέρασε τις 4.000 για πρώτη φορά μετά την κατάρρευση των .com και ο NIKEI κερδίζει 40% φέτος, έχοντας φτάσει στα προ κρίσεως επίπεδα των 15.000 μονάδων. Παράλληλα, η αγορά κατοικιών σε πολλές χώρες (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Νορβηγία, Βραζιλία κ.α.) παρουσιάζει σημάδια υπερθέρμανσης, με τιμές που σε πολλές περιοχές φτάνουν και πάλι ή και ξεπερνούν τα προ κρίσεως επίπεδα, ενώ τα επιτόκια των μακροπρόθεσμων ομολόγων παραμένουν σταθερά μετά τη διόρθωση του Μαΐου, σε επίπεδα σχετικά κοντά στα ιστορικά τους χαμηλά.

Το γεγονός αυτό έχει κάνει πολλούς οικονομολόγους και ανθρώπους της αγοράς να μιλούν για τον κίνδυνο να έχουν δημιουργηθεί φούσκες στις αγορές αυτές. Ανάμεσά τους είναι οι Nouriel Roubini, Robert Schiller, Marc Faber, Bill Gross και David Stockman. Το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης το αποδίδουν στην Fed, η οποία με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης και τις αγορές ομολόγων αξίας 85 δισεκατομμυρίων μηνιαίως έχει φτάσει να έχει σύνολο ενεργητικού που αγγίζει τα 4 τρις δολάρια.

Η μελλοντική πορεία

Τόσο οι αξιωματούχοι της Fed, με προεξάρχουσα την νεοδιορισθείσα κα Yellen, όσο και της ΕΚΤ δηλώνουν σε όλους τους τόνους ότι προτεραιότητά τους είναι η ανάπτυξη και η αποφυγή του αποπληθωρισμού, κατά συνέπεια δεν θα πρέπει να περιμένουμε στο άμεσο μέλλον μεταβολή σε ότι αφορά το ζήτημα των επιτοκίων.

Σε ότι αφορά το ζήτημα της ποσοτικής χαλάρωσης στις ΗΠΑ, αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως από τις επιδόσεις της Αμερικανικής οικονομίας. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός απ όταν η κα Yellen δήλωνε ότι αυτές είναι “πολύ κάτω από τις δυνατότητές της” και ότι θα πρέπει να βελτιωθούν σημαντικά πριν αρχίσει ο περιορισμός των μέτρων τόνωσης, γεγονός όμως είναι ότι πληθαίνουν οι φωνές και εντός της Fed ότι το πρόγραμμα πρέπει να αρχίσει σύντομα να περιορίζεται.

Μολονότι δεν αναμένεται κάποια αλλαγή πλεύσης στην προσεχή συνεδρίαση της FOMC στις 17 και 18 Δεκεμβρίου, τίποτε δεν θα πρέπει να αποκλείεται. Δεν είναι μακρυά ο Σεπτέμβριος που ενώ το σύνολο σχεδόν της αγοράς προέβλεπε ότι θα ανακοινωνόταν ο περιορισμός του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, η Fed αποφάσισε να συνεχιστεί ως είχε. Οι περισσότεροι, πάντως, αναλυτές προβλέπουν ότι η έναρξη του περιορισμού του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης θα αποφασιστεί στη συνεδρίαση της FOMC στις 18 και 19 Μαρτίου.

Θα βρίσκομαι κι εγώ στο μεγάλο event της χρονιάς, που οργανώνει η επενδυτική κοινότητα του GreekTrader.gr στο MONEY SHOW στο HILTON, στις 21 & 22 Δεκεμβρίου, και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που βλέπουμε καθημερινά τους φίλους μας να ανυπομονούν όλο και περισσότερο για τη συνάντηση της παρέας μας, που πρόσφατα ξεπέρασε τα 1000 μέλη σε όλη την Ελλάδα.

Σε πρόσφατη συνάντηση με τους ανθρώπους του MONEY SHOW, μάθαμε ότι φέτος θα υπάρχουν 200 ομιλίες. Συναρπαστικό !!!. Αν μη τι άλλο, θα έχουμε πολλά να ακούσουμε και να μάθουμε, και υπενθυμίζω το μότο της παρέας μας: “Επενδύστε στη γνώση, πριν επενδύσετε στο άγνωστο”.

Όσοι δεν έχετε ακόμα δηλώσει συμμετοχή, απλά ακολουθήστε το σύνδεσμο και εγγραφείτε:

http://www.greektrader.gr/Money%20Show/

Facebook Comments