Γιατί ο Αλέξης κάλεσε τον Ερντογάν;

Η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα κατόπιν προσκλήσεως του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας τον οποίο όμως «ενεθάρρυνε» κατά δήλωσή του ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εξελίχθηκε απρόσμενα.

Αντί για τις συνηθισμένες και αδιάφορες αβρότητες μεταξύ ηγετών, όπως είθισται μπροστά στις κάμερες, υπήρξε έντονη αντιπαράθεση ιδιαίτερα των δύο Προέδρων κ.κ. Ερντογάν και Παυλόπουλου. Η εικόνα ενός «συρρικνωμένου» Παυλόπουλου στον καναπέ με τον αγέρωχο και ψυχρό φιλοξενούμενο και το λεκτικό μπρα ντε φερ κινητοποίησε ένα τσουνάμι μιντιακών αντιδράσεων.

Όπως είναι φυσικό, ένα τσουνάμι, είτε είσαι στην ακτή είτε στα μίντια, αποσπά την προσοχή από την ουσία.

Η έλευση Ερντογάν στην Αθήνα η οποία προετοιμάστηκε ενάμιση μήνα πριν με το ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στην Αγκυρα καλύφθηκε από μια λογική απορία: για ποιο λόγο προσκλήθηκε;

Για ποιο λόγο κάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας τον Ερντογάν στην Αθήνα;

Η απάντηση, ή έστω ένα μέρος της, δόθηκε από τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα λίγη ώρα μετά το μπρα ντε φερ Ερντογάν-Προκόπη στον καναπέ του Προεδρικού.

Με ένα σχεδόν νυσταλέο και κάπως αδιάφορο ύφος, το οποίο δεν τραβούσε καθόλου την προσοχή ο Αλέξης Τσίπρας εναπόθεσε απαλά την βόμβα λέγοντας αυτό:

«Και σε ό,τι αφορά την ανάγκη να προσεγγίσουμε, με όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικό τρόπο, την ανάγκη να εξομαλυνθούν οι εντάσεις στο Αιγαίο, συμφωνήσαμε να ξαναρχίσουμε, υπό τη δική μας εποπτεία, τις συνομιλίες για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και ασφάλειας, αλλά και τις διερευνητικές συνομιλίες για την υφαλοκρηπίδα».

Αθόρυβα κι ωραία ο ίδιος ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την ανατροπή της θέσης της Ελλάδας για το θέμα της υφαλοκρηπίδας λέγοντας ότι ήδη συμφωνήθηκε η, υπό την  υψηλή εποπτεία των δύο ηγετών , επανέναρξη των συνομιλιών ΜΟΕΑ (με ενεργή συμμετοχή της στρατιωτικής ηγεσίας και της υπηρεσιακής ηγεσίας του ΥΠΕΞ) και η επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών για την υφαλοκρηπίδα.

Υπενθυμίζεται ότι το δόγμα της Ελλάδας στην πάγια άρνηση της Τουρκίας για καθορισμό της υφαλοκρηπίδας είναι να συμφωνήσουμε μια λύση βάσει του πλαισίου του Συμφώνου για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Τελεία. Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο.

Υπενθυμίζεται ακόμα ότι το θέμα αυτό  άνοιξε όταν το 1974 και το 1976 τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος πραγματοποίησε έρευνες στο Αιγαίο για πετρέλαιο.

Η Τουρκία ουδέποτε δέχτηκε να λυθεί το θέμα στην Χάγη. Αντιθέτως το Μάρτιο του 1987 κοντέψαμε να ξεκινήσουμε πόλεμο όταν επί Τουργκούτ Οζάλ το Σισμίκ-1 το οποίο συνόδευαν τουρκικά πολεμικά ξεκίνησε επίσης τις έρευνες έξω από την αιγιαλίτιδα ζώνη ελληνικών νησιών.

Η κρίση εκτονώθηκε με την επικοινωνία του Ανδρέα Παπανδρέου με τον Τουργκούτ Οζάλ ενώ η επίσημη θέση της Ελλάδας για το θέμα παραμένει μέχρι σήμερα και είναι αυτή:  http://www.mfa.gr/en/issues-of-greek-turkish-relations/

Αμετακίνητη, κατά της προσφυγής στην Χάγη, είναι και η θέση της Τουρκίας:  http://web.archive.org/web/20090424095117/http://www.mfa.gov.tr/the-delimitation-of-the-aegean-continental-shelf.en.mfa

Η αναφορά του Ταγίπ Ερντογάν στην «θέση» των ελληνικών νησιών μόνο τυχαία δεν ήταν.

Η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να ανακοινώσει έναρξη διμερών συνομιλιών για την Τουρκία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας* μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις σε ένα μείζον εθνικό θέμα.Η Ελλάδα επιδιώκει την χρήση του δικαιώματός της για επέκταση των χωρικών υδάτων βάσει του Συμφώνου για το Δίκαιο της Θάλασσας το οποίο η Τουρκία αρνείται να δεχτεί. 

Ο κ.Τσίπρας, αν και μόλις 43 ετών – όπως είπε με αυθάδεια μπροστά στον μεγαλύτερο σε ηλικία Ερντογάν-, οφείλει να ξέρει το γνωστό απόφθεγμα:

Ότι η οικονομία μπορεί να σε τσουρουφλίσει. Όμως τα εθνικά θέματα μπορούν να σε κάψουν.

*Τι είναι η υφαλοκρηπίδα (πηγή: Wikipedia)  

Η ελληνοτουρκική διαφορά για την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου πελάγους αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο μεταξύ των δύο όμορων χωρών, της Ελλάδας και της Τουρκίας. Η Ελλάδα υποστηρίζει ότι η υφαλοκρηπίδα πρέπει να οριοθετηθεί με βάση την αρχή της μέσης γραμμής, ενώ η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα νησιά του Αιγαίου δεν έχουν δικαίωμα υφαλοκρηπίδας και ότι η εγγύτητα των ελληνικών νησιών στα τουρκικά παράλια αποτελεί «ειδική περίσταση» που δικαιολογεί απόκλιση από την αρχή της μέσης γραμμής.