Το 1981 οι πολίτες ανέδειξαν στην εξουσία το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Τα επόμενα οκτώ χρόνια η ελληνική κοινωνία υπέστη μια καθοριστική μετάλλαξη.

Αρχές και αξίες κατεδαφίστηκαν, η δημοκοπία και ο λαϊκισμός αποθεώθηκαν, ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το λεφτόδεντρο, το πόπολο εξαχρειώθηκε, οι κρατικοποιήσεις του Παπαληγούρα βρήκαν την ολοκλήρωση τους στον Αρσένη και το κόμμα εισέβαλε για τα καλά στο κράτος μετατρέποντας το κρατισμό από ημιεπίσημη σε επίσημη ιδεολογία.

Ήταν η εποχή που άρχισαν να εισρέουν στη χώρα πακτωλοί χρημάτων από την ΕΕ (τότε ΕΟΚ) και από δανεισμό. Μόνο που δεν κατευθύνθηκαν σε παραγωγικές επενδύσεις.

Αντιθέτως διανεμήθηκαν απρογραμμάτιστα και ασύδοτα στο σύνολο της κοινωνίας. Πελατειακά. Χωρίς σύνδεση με τη παραγωγικότητα ή την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Καμία σχέση με τις γνωστές σοσιαλδημοκρατικές πρακτικές. Η διανομή δεν αφορούσε μια πίτα που παράχθηκε, μα εοκικούς πόρους και δανεικά. Η προσοδοθηρία στα καλύτερα της.

Τότε τέθηκαν οι βάσεις των συνεχών ελλειμματικών προϋπολογισμών και της αέναης κρατικής υπερχρέωσης. Η πολιτική αυτή έγινε γνωστή ως «ο κόσμος χάρη στον Ανδρέα έφαγε ψωμάκι» (εφημερίδα Αντριανή) και υποθήκευσε ανήκεστα τη δημοσιονομική υγεία της οικονομίας και της χώρας.

Το ΠΑΣΟΚ παρέλαβε το χρέος στο 22,5% ως ποσοστό του ΑΕΠ και το παρέδωσε το 1989 στο 71%. Ομοίως εκτόξευσε το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους από 2,3% σε 10%. Το ίδιο διάστημα η βιομηχανία και η παραγωγή αποσαθρώθηκαν, η απασχόληση στο δημόσιο και τους κρατικοποιημένους φορείς υπερδιπλασιάστηκε, ενώ με τους Ν. 1264/82 και 1268/82 γεννήθηκε η λερναία ύδρα του κομματικού-κρατικού συνδικαλισμού και κατεδαφίστηκε η Παιδεία αντίστοιχα.

Ο δρόμος προς τη κόλαση είχε στρωθεί για τα καλά. Όχι τόσο εξ αιτίας των δυσμενών μεγεθών της οικονομίας, όσο εξ αιτίας της εξαχρείωσης και του εκμαυλισμού των μαζών και συνακόλουθα της νέας νοοτροπίας, που σύντομα αποτέλεσε τη νέα κυρίαρχη ιδεολογία. Η κοινωνία εθίστηκε στην ευκολία, στην ήσσονα προσπάθεια, στο άκοπο χρήμα, ως προϊόν κομματικής νομιμοφροσύνης, διαφθοράς και συναλλαγής. Πίστεψε το ιδεολόγημα της αριστεράς ότι τα εισοδήματα και οι αμοιβές δεν συμβαδίζουν με το κόπο και τη προσπάθεια που καταβάλλει έκαστος, ούτε με τη πορεία της οικονομίας. Έγινε κοινό κτήμα ότι η απόκτηση εισοδημάτων ήταν μια διαδικασία που ανήκε αποκλειστικά στη δικαιοδοσία του κράτους και στη φιλολαϊκή διάθεση των κυβερνήσεων.

Οι κυβερνήσεις που διαδέχτηκαν την πρώτη οκταετία του ΠΑΣΟΚ (Μητσοτάκη, 2η θητεία Παπανδρέου, 8ετία Σημίτη)  ακολούθησαν σχετικά περιοριστικές δημοσιονομικές πολιτικές, χωρίς όμως να διαταράξουν ανησυχητικά το παρασιτικό μοντέλο και τις δομές της οικονομίας. Ειδικά η περίοδος Σημίτη πέτυχε να κρατήσει τα οικονομικά μεγέθη σταθερά. Παρέλαβε το κρατικό χρέος στο 99,4% το 1996 και το μείωσε στο 97,3% το 2003, μήνες πριν παραδώσει στη διάδοχο της. Η περίοδος μάλιστα 1990-2000 έχει να παρουσιάσει και δύο χρονιές με πρωτογενώς πλεονασματικούς προϋπολογισμούς. Μία με το Στέφανο Μάνο επί Μητσοτάκη και μία με τον Αλέκο Παπαδόπουλο επί Σημίτη.

Η «λογική» παρένθεση κράτησε 15 χρόνια. Ύστερα επέστρεψαν πάλι οι … μέλισσες.

Το 2004 τη καταρρέουσα από τη διαφθορά και τα σκάνδαλα κυβέρνηση Σημίτη διαδέχτηκε με τις καλύτερες προϋποθέσεις εκείνη του Κώστα Καραμανλή του Β΄.

Με υποσχέσεις για αναδόμηση του κράτους, ανάταξη της οικονομίας και πάταξη της διαφθοράς. Ήταν μια ειδική περίπτωση κυβέρνησης. Με επικεφαλής ένα άτομο που έκανε αγγαρεία, που ουσιαστικά δεν ήθελε να αναλάβει ευθύνες, αλλά πιέστηκε προς τούτο λόγω ονόματος.

Ο Κώστας Καραμανλής αδιαφόρησε κυριολεκτικά για τη λειτουργία των κυβερνήσεων του. Στα 5,5 χρόνια της θητείας του η χώρα κυβερνήθηκε μέσω των δουκάτων. Της Θεοδώρας, του Πάκη, του σαρακατσάνου, των Μήτσων, του Εύρη κοκ. Ασκήθηκαν προσωπικές πελατειακές πολιτικές, με στόχο την ικανοποίηση των μαζών και το προσπορισμό κομματικών και ατομικών πολιτικών κερδών. Η περίοδος προσομοίαζε έντονα με εκείνη της 1ης τετραετίας Παπανδρέου. Αλόγιστες δαπάνες, γιγαντισμός του κράτους, αέναη δημιουργία νέων φορέων, συνεχής διανομή χρημάτων σε κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες, προκειμένου να εξασφαλίζεται η «κοινωνική ειρήνη». Η προσοδοθηρία στο κορύφωμα της.

Άλλωστε ο ίδιος ο Καραμανλής δεν έκρυψε ποτέ ότι θαύμαζε τον Ανδρέα Παπανδρέου για τις ικανότητες και τις «επιτυχίες» του. Οπότε δεν πρέπει να ξενίζει ότι, έστω και ακούσια, τον αντέγραψε. Ο Κουτσόγιωργας του 21ου αιώνα και της ΝΔ, ο Πάκης Παυλόπουλος, ήταν το τραγικό πρόσωπο που σημάδεψε τη διακυβέρνηση της «αναδόμησης». Με τις ενέργειες του τραυμάτισε τους θεσμούς, εισήγαγε την ατομική συνέντευξη, παρέκαμψε το ΑΣΕΠ, μονιμοποίησε εκατοντάδες χιλιάδες εκτάκτους και συμβασιούχους, τοποθέτησε άλλους τόσους stagiers, διόρισε αμέτρητους νέους υπαλλήλους στο δημόσιο. Συνέβαλε τα μέγιστα στην εκτροπή.

Το 2009 ο αριθμός των απασχολουμένων στο στενό δημόσιο τομέα ξεπέρασε τις 900.000, το υψηλότερο νούμερο από καταβολής του κράτους. Ξέχωρα βέβαια ο πληθυσμός (περίπου 250.000) των χιλιάδων φορέων του ευρύτερου δημοσίου. Το αποτέλεσμα της εκτροπής καθρεπτίζεται στις επιδόσεις των ετών 2008-9. Το 2008 το έλλειμμα διαμορφώθηκε πάνω από το 10%, ενώ το 2009 ξεπέρασε και το 15%. Όσο για το χρέος, παρά την αναθεώρηση του ΑΕΠ από τον Αλογοσκούφη και τη συνακόλουθη εκτίναξη του ΑΕΠ από τα 216 στα 298 δίς τη διετία 2007-9, παραδόθηκε στο 126,8% του ΑΕΠ.

Τον Οκτώβριο του 2009 ανέλαβε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής τον ΓΑΠ. Παρά τη δημοσιονομική εκτροπή, παρά τα δραματικά μεγέθη, η κυβέρνηση απλώς παρακολουθούσε μέχρι και το Μάϊο του 2010, όταν η ελληνική οικονομία τέθηκε σε πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης από το διεθνή οικονομικό έλεγχο. Ή μόνη απόφαση που έλαβε ως τότε ήταν η διανομή ενός δίς σε επιδόματα κοινωνικής αλληλεγγύης, αποδεικνύοντας πως βρισκόταν εκτός τόπου και χρόνου. Άλλωστε λεφτά υπήρχαν…πίστευε.

Ίσως από Θεία δίκη ο ΓΑΠ κατέβαλε αναδρομικά το τίμημα για τις καταστροφικές πολιτικές του κόμματος και του πατέρα του. Δεν συνέβη όμως το ίδιο με τον ΚΚ, ο οποίος παραδόξως έμεινε στο απυρόβλητο και το όνομα του σήμερα συζητείται ως … μελλοντική λύση ελπίδας !!! Η ιστορία στάθηκε αδικαιολόγητα φιλική μαζί του. Ενδεικτικό της παράκρουσης μιας κοινωνίας που στοχοποίησε, όχι εκείνους που δημιούργησαν το πρόβλημα, μα εκείνους που αναζήτησαν μια, έστω άτολμη, λύση.

Σήμερα τη χώρα κυβερνά μια συγκυβέρνηση της ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ. Των δύο καθεστωτικών κομμάτων δηλαδή, που με τις άφρονες πολιτικές τους οδήγησαν τη χώρα και την οικονομία σε μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία, στη χρεοκοπία. Ακόμη και τώρα όμως αρνούνται να λάβουν τα επώδυνα εκείνα μέτρα, που θα μεταρρυθμίσουν τη χώρα και θα δρομολογήσουν ένα ευοίωνο αύριο. Περιορίζονται να προστατεύουν παντί τρόπω το πελατειακό τους οικοδόμημα, το κράτος, έστω σε χαμηλότερο επίπεδο.

Καταστρέφοντας κάθε ικμάδα δυναμισμού της οικονομίας, απομυζώντας όλο και περισσότερο τον ιδιωτικό τομέα, επαναφορολογώντας ήδη φορολογημένο παγιοποιημένο πλούτο του παρελθόντος. Και ωθούν όλους μας στο αδιέξοδο.

Η συγκυβέρνηση στέλνει το λάθος μήνυμα στη κοινωνία. Συνεχίζει να τη χαϊδολογεί λεκτικά και  να τη κολακεύει, συνεχίζει να ψεύδεται, συνεχίζει τη πολιτική της ελαχιστοποίησης του πολιτικού κόστους, με αντάλλαγμα την αποτελμάτωση. Συνεχίζει να υπονομεύει το μέλλον.

Τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης έχουν από καιρό διασπαστεί. Το ΠΑΣΟΚ πρώτο, λόγω της τρικυμιώδους κυβερνητικής θητείας 2009-11. Οι κεντρόφυγες τάσεις, εκτός από αλλαγή ηγεσίας, οδήγησαν στο σχηματισμό νέων, πασοκογενών καταβολών, κινήσεων (ΔΥΝΕΛ, για μια Νέα Ελλάδα, κλπ) και σε μετακομίσεις σε πιο ελκυστικούς στο ακροατήριο χώρους (ΔΗΜΑΡ, Σύριζα). Με αφορμή τις ευρωεκλογές ο χώρος που κάλυπτε το παλαιό ΠΑΣΟΚ, ο χώρος της κεντροαριστεράς, επιχειρεί να επνασυγκολληθεί ως ΕΛΙΑ με βάση τα ίδια υλικά, τα ίδια πρόσωπα, τον ίδιο κορμό, τις ίδιες απόψεις, πασπαλισμένα με κάποια φρέσκα πρόσωπα, που εμφορούνται πράγματι από μεταρρυθμιστικές απόψεις.

Αλλά είναι απελπιστικά λιγοστά. Το στίγμα θα συνεχίσουν μοιραία να το δίνουν απόψεις σαν του γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, που διακηρύσσει σε όλους τους τόνους ότι ακόμη μεγαλύτερη φορολόγηση των επιχειρήσεων είναι απαραίτητη, προκειμένου να μπορεί η κυβέρνηση να χρηματοδοτεί το άθλιο κοινωνικό κράτος. Το ότι με τη πολιτική που προτείνει δεν θα υπάρχουν πλέον επιχειρήσεις και φορολογητέα ύλη, για να εισπραχθούν μεγαλύτερα έσοδα, δεν φαίνεται να περνάει από το μυαλό του φερέλπιδος κρατικοδίαιτου μηχανικού.

Η ΝΔ ακολούθησε τον ίδιο δρόμο μετά τη στήριξη που παρέσχε στη μεταβατική κυβέρνηση Παπαδήμου. Η τραγικά ανεύθυνη πολιτική των Ζαππείων γιγάντωσε τη χρυσαυγή και γέννησε τους ΑΝΕΞΕΛ και αργότερα τη κίνηση «για τη πατρίδα και το λαό».

Επισήμως όμως ούτε το Πασοκ, ούτε η ΝΔ, έχουν αλλάξει θέσεις. Εξακολουθούν να ασπάζονται ακόμη όλες εκείνες τις λαϊκοδεξιές ή σοσιαλίζουσες κρατικίστικες και κορπορατίστικες πρακτικές, που χρεοκόπησαν τη χώρα. Όταν ο ΥΠΟΙΚ Στουρνάρας επέρριψε ευθύνες για την αστοχία των δημοσιονομικών μεγεθών στη Καραμανλική διακυβέρνηση 2004-9, η μισή κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ του επιτέθηκε ενοχλημένη, επειδή έθιξε το ιερό τοτέμ της χρεοκοπίας και το κόμμα τους. Παρόμοιες αντιδράσεις εμφανίζουν και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ μόλις κάποιος ψελλίσει για τις ευθύνες του ιδρυτή του κόμματος. Από τον ΓΑΠ έχουν απογαλακτιστεί πλήρως, από τον Ανδρέα όμως όχι. Είναι σαν να τους ζητάς να απαρνηθούν το DNA τους.

Και τα δύο κόμματα δηλώνουν δε προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν αντέχουν, ούτε το κάνουν εκουσίως, να εφαρμόζουν αντιλαϊκές πολιτικές. Αναγκάζονται. Ρίχνουν ολόκληρο το ανάθεμα στους εταίρους, στο ΔΝΤ και στο διεθνή οικονομικό έλεγχο. Θέτουν κόκκινες γραμμές για να αποτρέψουν οιαδήποτε ριζική μεταρρύθμιση. Και στέλνουν το μήνυμα ότι πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι θα ξαναζήσουμε τις όμορφες μέρες των ’80 και του … 2009 της επίπλαστης ευημερίας. Ενώ γνωρίζουν καλά ότι αυτό είναι αδύνατο. Γιατί τώρα πια οι πιστωτές μας έμαθαν. Δεν μας εμπιστεύονται. Και θα μας «παρακολουθούν» από κοντά.

Η στάση αυτή είναι σε αρμονία με την αντίληψη που διαπερνά οριζόντια τη πλειοψηφία των πολιτών και των λοιπών κοινοβουλευτικών κομμάτων. «Το μνημόνιο ευθύνεται για όσα συμβαίνουν στη χώρα» και δεν είναι απότοκο της χρεοκοπίας, στην οποία οδήγησαν οι ασκηθείσες πελατειακές πολιτικές.

Για να υπάρξει κάθαρση, οι πολίτες αναμένουν να ακούσουν μια ουσιαστική αυτοκριτική για το τί έφταιξε και φθάσαμε στη κατάρρευση. Αδημονούν για αλλαγή πορείας. Για ένα νέο όραμα, μια πειστική αφήγηση για την ανάκαμψη. Περιμένουν ένα εθνικό διάλογο για το νέο οικονομικό μοντέλο, με βάση το οποίο θα πορευτεί η χώρα. Αγωνιούν για τη παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Για τη μεταρρύθμιση και τον εξορθολογισμό του κράτους. Για την επίλυση του συνταξιοδοτικού. Για τον τρόπο και τα μέσα που θα εξασφαλίσουν τις συντάξεις και των σημερινών εργαζομένων, όταν θα τελειώσει ο εργασιακός τους βίος. Για τον τρόπο που θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, ώστε να απορροφηθούν άνεργοι.

Πρακτικά αναμένουν από τα κόμματα που μας χρεοκόπησαν να απολογηθούν επί της ουσίας. Να αναλάβουν τις ευθύνες τους, να μεταμεληθούν και να ζητήσουν συγγνώμη. Όχι γιατί δεν μπορούν να διατηρήσουν ανέγγιχτο το παρασιτικό οικοδόμημα της μεταπολίτευσης, μα γιατί δεν κάνουν τίποτε για να μας απαλλάξουν από τη παρουσία του. Μόνο τότε θα γίνουν αποδεκτές και πιστευτές οι εξηγήσεις και θα παρασχεθεί συγχώρηση. Μόνο τότε θα τελειώσουμε οριστικά με τη μεταπολίτευση. Διαφορετικά θα συνεχίσουμε να τσαλαβουτάμε στο βούρκο.

Facebook Comments