Η Άγκελα Μέρκελ θέλει πλέον να ξεκινήσει τις εργασίες με ταχείς ρυθμούς – μεταξύ άλλων και στο πεδίο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Η Ευρώπη χρειάστηκε να περιμένει σχεδόν έξι μήνες μέχρι να καταστεί δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης στο Βερολίνο. Το ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου στη Γερμανία προσδοκούσε εδώ και καιρό ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. «Η Γαλλία και η Γερμανία θα εργαστούν τις επόμενες εβδομάδες πάνω σε νέες πρωτοβουλίες για να εξελίξουν το ευρωπαϊκό εγχείρημα», ανακοίνωσε ο γάλλος ηγέτης μετά από τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε με τη γερμανίδα καγκελάριο και τον επόμενο υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς. Από τον σοσιαλδημοκράτη πολιτικό ελπίζει ο γάλλος πρόεδρος να δει πιο συμβιβαστική διάθεση συγκριτικά με τον προκάτοχό του και θερμό υποστηρικτή της πολιτικής λιτότητας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Βασικές επιδιώξεις του Μακρόν είναι ένας κοινός υπουργός Οικονομικών και ένας διευρυμένος προϋπολογισμός για το σύνολο της ευρωζώνης.

Στις τάξεις των γερμανικών χριστιανικών κομμάτων πολλοί εκφράζουν φόβους ότι τα γαλλικά σχέδια αποτελούν συγκαλυμμένη προσπάθεια να πληρώσουν οι γερμανοί φορολογούμενοι για την οικονομική κακοδιαχείριση άλλων χωρών. Πιθανόν επιχειρείται να σταλεί ένα μήνυμα στην Άγκελα Μέρκελ, η οποία είχε προ ημερών εμφανιστεί πρόθυμη να καλύψει η Γερμανία ένα μέρος της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης που θα χαθεί μετά το Brexit. Η δήλωση της γερμανίδας καγκελαρίου που αποσκοπούσε στο να σταλεί ένα σαφές μήνυμα υπέρ της Ευρώπης, προκαλεί απορία –όχι μόνο εντός των χριστιανικών κομμάτων, των Φιλελευθέρων και του ακροδεξιού AfD στη Γερμανία, αλλά και στο εξωτερικό. Για παράδειγμα, η Ολλανδία και η Αυστρία, αμφότερες χρηματοδότες της ΕΕ, τάσσονται κατά μιας αύξησης της εθνικής συνεισφοράς προς τις Βρυξέλλες.

Η Ιταλία αλλάζει άρδην το σκηνικό

Πάντως ειδικά μετά το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών την περασμένη Κυριακή, τα όποια μεταρρυθμιστικά σχέδια μοιάζουν αμφίβολα. Πάνω από ένας στους δύο Ιταλούς ψήφισε ευρωσκεπτικιστικά ή εχθρικά προς την Ευρώπη κόμματα. Ο Ματέο Σαλβίνι, επικεφαλής της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά και ένας από τους νικητές της κάλπης, επανέλαβε ότι «το ευρώ ήταν και παραμένει λάθος». Μπορεί ούτε αυτός ούτε και ο Λουίτζι Ντι Μάιο, υποψήφιος των Πέντε Αστέρων, του ισχυρότερου κόμματος που ανέδειξαν οι εκλογές, να έκαναν λόγο για έξοδο της Ιταλίας από τηνν ευρωζώνη ή την ΕΕ, ωστόσο με τους συγκεκριμένους πολιτικούς οποιαδήποτε ενίσχυση της ευρωζώνης μοιάζει αδύνατη.

Πιθανότερο είναι το ευρώ να αποδυναμωθεί περαιτέρω. Ειδικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι οι λαϊκιστές υποσχέθηκαν στον ιταλικό προεκλογικό αγώνα εξαιρετικά κοστοβόρα πράγματα. Κι αυτό ενώ η Ιταλία είναι η χώρα με το υψηλότερο ποσοστό δημόσιου χρέους στην ευρωζώνη μετά την Ελλάδα. «Τις εκλογές κέρδισαν τα κόμματα εκείνα που υποσχέθηκαν στους ψηφοφόρους αύξηση των κρατικών δαπανών και ως εκ τούτου την παραβίαση των ευρωπαϊκών κανονισμών», τονίζει ο Φρίντριχ Χάινεμαν, αναλυτής του Κέντρου Ευρωπαϊκής Οικονομικής Έρευνας στο Μάνχαϊμ. Όπως υπογραμμίζει ο ίδιος, οι υποσχέσεις αυτές απειλούν την οικονομική σταθερότητα της Ιταλίας. Η ΕΕ οφείλει να «ξεκαθαρίσει στην επόμενη κυβέρνηση ότι το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης με τα όρια που θέτει στο χρέος ισχύει και για την Ιταλία».

Σκληρά μέτωπα στο προσφυγικό

Η Ιταλία δεν είναι όμως το μοναδικό πρόβλημα. Στο παρασκήνιο συνεχίζεται η αντιπαράθεση με την Πολωνία και την Ουγγαρία σχετικά με τον σεβασμό του κράτους δικαίου αλλά και το διαρκές ζήτημα της προσφυγικής πολιτικής. Η Άγκελα Μέρκελ δεν είναι δημοφιλής κατά πρώτο λόγο στην ανατολική Ευρώπη, μετά τη μαζική υποδοχή προσφύγων στο γερμανικό έδαφος από το 2015 και το ακόλουθο αίτημά της για δίκαιη κατανομή τους σε όλη την ΕΕ. Τον Φεβρουάριο η Άγκελα Μέρκελ έριξε λάδι στη φωτιά με την πρότασή της να λαμβάνεται μελλοντικά υπόψη η προσφορά της εκάστοτε χώρας στο προσφυγικό για τη χορήγηση ευρωπαϊκών πόρων. Γεγονός είναι ότι τα μέτωπα της αντιπαράθεσης στο συγκεκριμένο πεδίο έχουν σκληρύνει και μια λύση δεν διαφαίνεται προς το παρόν.

Το προσφυγικό, το επικείμενο Brexit, οι αντιπαραθέσεις για τη χρηματοδότηση της ΕΕ και άλλα σημεία τριβής οδηγούν το Βερολίνο στη συνειδητοποίηση ότι τα περιθώρια ελιγμών στο πεδίο της ευρωπαϊκής πολιτικής έχουν στενέψει. Το αργότερο μετά τις ιταλικές εκλογές «πρέπει να ανησυχούμε πλέον πολύ για την κατάσταση της ΕΕ», εκτιμά ο Γκούντερ Κρίχμπαουμ, πρόεδρος της επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων τη γερμανικής Βουλής.

Την είσοδο της Ευρώπης σε δύσκολο δρόμο διακρίνει και η Γιάνα Πουλιερίν, πολιτική επιστήμονας στην Γερμανική Εταιρεία Εξωτερικής Πολιτικής. «Εάν η τρίτη σε μέγεθος χώρα της ευρωζώνης δεν είναι ικανή να συζητήσει το επόμενο διάστημα, αυτό θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή συζήτηση περί μεταρρυθμίσεων», υποστηρίζει.

Facebook Comments