Moody΄s: Περιορισμένα περιθώρια προσαρμογής για την Κύπρο

Περιορισμένα περιθώρια δημοσιονομικής προσαρμογής και ιδιαίτερα υψηλούς κινδύνους στις τράπεζες εντοπίζουν οι Moodys στην αναλυτική τους έκθεση για την Κύπρο, προβλέποντας ότι η ύφεση θα διαρκέσει περισσότερο από όσο προβλέπει η τρόικα.

Στην έκθεσή του ο οίκος αναφέρει ότι δεδομένου του ότι το πρόγραμμα υποθέτει ότι η οικονομία θα ανακάμψει από το 2015 και μετά, η έκταση της δημοσιονομικής προσαρμογής που απαιτείται για την επίτευξη του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος ενδέχεται να είναι μεγαλύτερη από ό, τι αναμενόταν, σε περίπτωση που η οικονομία δεν ανακάμψει εγκαίρως.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, σημειώνεται, περαιτέρω δραστικές περικοπές στο δημόσιο τομέα, των μισθών και των κοινωνικών παροχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο των δαπανών της κυβέρνησης, αναπόφευκτα θα επηρεάσουν περαιτέρω αρνητικά την οικονομία και τα δημόσια οικονομικά μέσω δευτερογενών επιδράσεων. Θετικά σημειώνεται ότι τα μέτρα λιτότητας δεν προκάλεσαν την έντονη αντίδραση σε όλη την κυπριακή κοινωνία.

«Αν και οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι η κυβέρνηση κατόρθωσε να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά, το περιθώριο για περαιτέρω δημοσιονομική εξυγίανση είναι μικρότερο από ό,τι οι κίνδυνοι που τίθενται από τις οικονομικές προοπτικές», σημειώνεται.

Ανάκαμψη το 2016
Σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο οίκος δεν αναμένει οικονομική ανάκαμψη το 2015 προβλέποντας στην καλύτερη περίπτωση, μηδενική αύξηση το 2016. Αυτή η διαφορά στην εκτίμηση, σημειώνει ο οίκος, αποδίδεται στις πιο απαισιόδοξες προοπτικές των Moody’s για τις μελλοντικές πηγές ανάπτυξης.

Ο οίκος προβλέπει ότι η συρρίκνωση το 2014 θα περιοριστεί στο 4,1% από 5,4% το 2013 και εκτιμά ότι το 2015 θα ανέλθει στο 2%.

«Ενώ το 2013 η οικονομική συρρίκνωση ήταν πιο ήπια από ό,τι αναμενόταν, η ύφεση θα μπορούσε να είναι περισσότερο παρατεταμένη στο πλαίσιο της ψηλής ανεργίας, της μείωσης των μισθών, της διάβρωσης των αποταμιεύσεων καθώς και της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τομέα», επισημαίνεται.

«Ο κίνδυνος είναι ψηλός ότι η ύφεση θα είναι πιο παρατεταμένη από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως. Από την άλλη πλευρά, αναγνωρίζουμε ότι οι κίνδυνοι της περαιτέρω ανακεφαλαιοποίησης τραπεζών από την κυβέρνηση πέραν των €2,5 δισ. που έχουν προγραμματιστεί στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν μειωθεί καθώς ορισμένες τράπεζες έχουν καταφέρει να αυξήσουν τα κεφάλαια τους μέσω ιδιωτικών πηγών», προστίθεται.

Τράπεζες

Για τις τράπεζες ο οίκος αναφέρει ότι κύρια πρόκληση, είναι η αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Ο οίκος αναφέρει ότι ο κίνδυνος του τραπεζικού τομέα θεωρείται πολύ ψηλός, κυρίως λόγω των χαμηλών αρχικών πιστοληπτικών αξιολογήσεων και επίσης λόγω του σημαντικού μεγέθους του τραπεζικού τομέα, όπως ορίζεται από το σύνολο του ενεργητικού ως ποσοστό του ΑΕΠ, που ανήλθε στο 485% του ΑΕΠ το Μάιο του 2014.

Πέραν των δημοσιονομικών και τραπεζικών κινδύνων, στην έκθεση του ο οίκος κάνει λόγο για αδυναμίες του θεσμικού πλαισίου της Κύπρου.

Η Κύπρος κατατάσσεται ψηλά τόσο όσον αφορά τους δείκτες διακυβέρνησης της Παγκόσμιας Τράπεζας, που συνήθως χρησιμοποιούν ως σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση της θεσμικής δύναμης όσο και το δείκτη Doing Business (39/189). Ωστόσο, κατά την άποψη των Moody’s, οι δείκτες αυτοί δεν αντικατοπτρίζουν πλήρως τις αδυναμίες του ειδικού θεσμικού πλαισίου της Κύπρου. Οι εξελίξεις κατά τα τελευταία δύο χρόνια έχουν επισημάνει την έλλειψη της προβλεψιμότητας γύρω από τις πολιτικές αποφάσεις, ως αποτέλεσμα των αδυναμιών στη ρύθμιση και εποπτεία του τραπεζικού συστήματος και τη βραδύτητα της δημοσιονομικής πολιτικής.

Σύμφωνα με τον οίκο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι οι εποπτικές και ρυθμιστικές τραπεζικές αρχές της χώρας παρουσίασαν ανεπάρκεια στην άσκηση προληπτικής εποπτείας σε σχέση με το μέγεθος του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ειδικότερα, η Επιτροπή εντόπισε σημαντικές αδυναμίες σε σχέση με τη ρύθμιση των συνεργατικών πιστωτικών ιδρυμάτων και εντοπίζει κενά στη διαχείριση της ρευστότητας του συστήματος, για παράδειγμα, σε ξένο νόμισμα, κατά την συγκέντρωση των περιουσιακών στοιχείων των κυπριακών τραπεζών σε ελληνικά ομόλογα σε ευρώ.

Στην έκθεσή του ο οίκος αναφέρει ότι η αξιολόγηση Caa3 της Κύπρου, που έχει θετικό ορίζοντα, αντανακλά τους συνεχείς κινδύνους που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών της χώρας, καθώς και το αυξημένο κίνδυνο χρεοκοπίας σε μεσοπρόθεσμη βάση.

«Οι επιδόσεις της χώρας στο πλαίσιο του προγράμματος της τρόικας επέτρεψαν στην κυβέρνηση να εξασφαλίσει τη χρηματοδότηση. Από τα €10 δισ. περίπου που είναι διαθέσιμα για την περίοδο 2013-2016, περισσότερα από τα μισά έχουν εκταμιευθεί. Στο εγγύς μέλλον, αναμένεται η κυβέρνηση πιθανόν να αποφύγει θέματα εξυπηρέτησης του χρέους, καθώς φαίνεται ότι έχει δεσμευτεί με τις απαιτήσεις που τίθενται ως προϋποθέσεις για περαιτέρω εκταμιεύσεις», αναφέρει ο οίκος.