Διευρύνονται τα κριτήρια – Επίδομα ανεργίας σε περισσότερους

Σχέδιο για χαλάρωση των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος ανεργίας βρίσκεται στην ατζέντα των προτάσεων που εξετάζει να συμπεριλάβει η κυβέρνηση, στο πακέτο των κοινωνικών μέτρων που σκοπεύει να θέσει προς διαπραγμάτευση με τους δανειστές στις αρχές του Σεπτεμβρίου, πέραν των φορο-ελαφρύνσεων που πέφτει και το μεγαλύτερο βάρος των συζητήσεων.

Βασική προϋπόθεση όμως για να γίνουν αλλαγές στα κριτήρια του επιδόματος ανεργίας και τελικά για να συμπεριληφθούν στα μέτρα που αναμένεται να ανακοινωθούν τον Σεπτέμβριο, είναι η χρηματοδότηση του ΟΑΕΔ με επιπλέον πόρους και η έγκριση της τρόικας, ως προς την κάλυψη του δημοσιονομικού κόστους.

Για το λόγο αυτό στις προτάσεις με τα κοινωνικά μέτρα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, όπως αποκαλύπτουμε σήμερα, είναι και μια «λελογισμένη χαλάρωση των κριτηρίων στη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας», όπως ανέφερε στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής στέλεχος της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ήδη έχουν γίνει συζητήσεις με τον ΟΑΕΔ με αφορμή τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τον Οργανισμό, σύμφωνα με τα οποία το επίδομα παίρνουν μόλις 79.621 άνεργοι σε σύνολο 963.492 εγγεγραμμένων ανέργων! Η μείωση των δικαιούχων μάλιστα δεν συνοδεύεται με μείωση του αριθμού των ανέργων, αλλά συμβαίνει το παράδοξο να αυξάνονται οι άνεργοι και να μειώνονται οι δικαιούχοι του επιδόματος!
Αυτή η αντιστρόφως ανάλογη σχέση μεταξύ ανέργων και επιδοτουμένων φαίνεται στα στοιχεία του Ιουνίου, καθώς οι άνεργοι που γράφτηκαν στον ΟΑΕΔ ήταν 6.735 περισσότεροι από τον Μάιο, ενώ οι επιδοτούμενοι άνεργοι του Ιουνίου ήταν 14.621 λιγότεροι από τον Μάιο. Υπάρχει δηλαδή αύξηση του αριθμού των ανέργων και μείωση αυτών που παίρνουν το επίδομα των 360 ευρώ το μήνα, είτε γιατί έληξε η διάρκεια της επιδότησης, για ορισμένους, είτε επειδή οι νέοι άνεργοι δεν πήραν επίδομα λόγω έλλειψης προϋποθέσεων!

Σύμφωνα με αξιόπιστη κυβερνητική πηγή, εκείνο που τονίστηκε στις συζητήσεις που έχουν γίνει με τον ΟΑΕΔ για τη χαλάρωση των κριτηρίων είναι ότι πολλοί άνεργοι μένουν εκτός επιδότησης, όχι μόνο γιατί έχουν εξαντλήσει το όριο των 400 ημερών που δικαιούνται να επιδοτηθούν μέσα στα προηγούμενα τέσσερα χρόνια, αλλά κυρίως επειδή χιλιάδες από όσους απολύονται και μένουν άνεργοι για πρώτη ή δεύτερη φορά, δεν καταφέρνουν να συγκεντρώσουν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις για να πάρουν το επίδομα.

Τα «σενάρια» που είναι στο στάδιο της επεξεργασίας για να μετρηθεί το οικονομικό κόστος που θα έχει τυχόν αλλαγή κριτηρίων, ή ορισμένων από αυτά, είναι:
1 Η μείωση των απαιτούμενων ενσήμων για όσους μένουν άνεργοι για πρώτη φορά από τα 80 κατ’ έτος τα δύο τελευταία χρόνια στα 50 ή στα 60. Μια από τις σκέψεις που έχουν γίνει είναι ότι από τη στιγμή που για την πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη απαιτούνται 50 ένσημα το χρόνο, θα πρέπει να εφαρμοστεί κάτι ανάλογο και για το επίδομα ανεργίας, καθώς οι περισσότεροι εργαζόμενοι και κυρίως οι νεοεισερχόμενοι σε θέσεις απασχόλησης έχουν ευέλικτες συμβάσεις και η ασφάλιση είτε δεν υπάρχει είτε περιορίζεται στις μισές μέρες του μήνα.

Ετσι, όταν πάνε στον ΟΑΕΔ, δεν έχουν τα 160 ένσημα (80+80) μέσα στα δύο τελευταία χρόνια για να πάρουν τα 360 ευρώ. Μάλιστα, υπάρχει και μια επιπρόσθετη προϋπόθεση που αποκλείει ακόμη περισσότερους, καθώς από το σύνολο των 160 ημερών εργασίας, οι 125 ημέρες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στους τελευταίους 14 μήνες, χωρίς όμως να λαμβάνονται υπόψη οι δύο τελευταίοι μήνες της απασχόλησης. Με το κριτήριο αυτό, δηλαδή, ένας εργαζόμενος που έπιασε πρώτη φορά δουλειά τον Απρίλιο του 2013 και απολύθηκε τον Ιούλιο του 2014, για να πάρει επίδομα θα πρέπει να έχει οπωσδήποτε 125 μέρες εργασίας μέσα στο δωδεκάμηνο Απριλίου 2013/2014. Αν όμως οι 125 ημέρες συμπληρώνονται με την εργασία των μηνών Μαΐου και Ιουνίου του 2014, τότε αποκλείεται από τη χορήγηση του επιδόματος!

Αν ο άνεργος επιδοτείται για δεύτερη φορά, τότε πάλι απαιτούνται οι 125 ημέρες στο 14μηνο, χωρίς να υπολογίζονται στις 125 ημέρες οι δύο τελευταίοι μήνες απασχόλησης.
 
2 Η τροποποίηση των προϋποθέσεων για τη χορήγηση του επιδόματος των 200 ευρώ σε μακροχρόνια ανέργους. Για το μέτρο αυτό μάλιστα η τρόικα έχει εγκρίνει για το 2014 ένα πρόσθετο ποσό της τάξης των 35 εκατ. ευρώ, με στόχο να επιδοτηθούν περισσότεροι άνεργοι. Παρά ταύτα, το μέτρο δεν έφερε αποτέλεσμα και όπως ανέφερε στον «ΤτΚ» αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Εργασίας, δεν έχουν μπει στην επιδότηση λόγω μακροχρόνιας ανεργίας οι 45.000 δικαιούχοι που προέβλεπε η απόφαση. Τώρα, εξετάζονται τρόποι για να διευρυνθεί ο αριθμός των δικαιούχων, καθώς οι μακροχρόνια άνεργοι αποτελούν το 50% και άνω στο σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ.
 
3 Η (πιθανή) σύνδεση της διάρκειας χορήγησης του επιδόματος ανάλογα με το χρόνο προϋπηρεσίας των εργαζομένων. Πρόκειται για μια από τις προτάσεις που είχαν τεθεί από την τρόικα στις συζητήσεις που είχαν κατά τους προηγούμενους μήνες με στελέχη του ΟΑΕΔ. Η πρόταση αυτή θεωρείται πιθανό να επανέλθει στο τραπέζι των συζητήσεων από την τρόικα, αν η χαλάρωση των κριτηρίων συνδυαστεί με μια χορήγηση του επιδόματος ανεργίας, ανάλογα με το χρόνο προϋπηρεσίας των που θα έχει ένας εργαζόμενος. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος που έχει 5 χρόνια εργασίας, να δικαιούται τα 3/4 του επιδόματος και ένας άλλος με 10 χρόνια ολόκληρο το επίδομα.
 

 
Από 50-250 εκατ. ευρώ το κόστος

Τα σενάρια για την ενίσχυση των ανέργων συγκλίνουν στην ανάγκη τροποποίησης κάποιων προϋποθέσεων, αλλά το κρίσιμο μέγεθος είναι να βρεθούν οι πόροι που θα στηρίξουν τη χαλάρωση των προϋποθέσεων. Στις οικονομικές εκτιμήσεις που έχουν γίνει από τον ΟΑΕΔ πάντως, σε ανύποπτο χρόνο, το κόστος από τη διεύρυνση των δικαιούχων επιδόματος ανεργίας μπορεί να κυμαίνεται από 50 εκατ. ευρώ στην περίπτωση που έπαιρναν επίδομα για τρεις μήνες 40.000 επιπλέον άνεργοι ως και 250 εκατ. ευρώ, αν δινόταν το επίδομα των 200 ευρώ για 12 μήνες σε 100.000 μακροχρόνια ανέργους.
 

Εγγεγραμμένοι και επιδοτούμενοι άνεργοι από τον ΟΑΕΔ για το μήνα Ιούνιο από το 2010 ως το 2014
 
 

* Ανεργοι για περισσότερους από 12 μήνες