«Μέσα ή έξω από το ευρώ η ελληνική ιστορία δεν θα έχει happy end», συμπεραίνει ο αρθρογράφος των FT Philip Stephens επιχειρώντας μία ανάλυση για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το ελληνικό κράτος και η ελληνική οικονομία.

«Είτε μέσα είτε έξω απ την Ευρωζώνη, είτε με επιπρόσθετη ελάφρυνση του χρέους είτε όχι η Ελλάδα μπορεί να αρχίσει να ανακάμπτει μόνο όταν αρχίσει να χτίζει ένα μοντέρνο ευρωπαϊκό κράτος”, σημειώνει ο αρθρογράφος επιχειρώντας μία οικονομική αλλά και πολιτική προσέγγιση της κατάστασης της χώρας αλλά και των γεωπολιτικών συσχετισμών.

O ίδιος είναι απόλυτος: το μέλλον της Ελλάδας θα επισφραγίσουν πολιτικές επιλογές, όχι οικονομικές:

“Ξεχάστε τα μεγέθη του χρέους, τη δημοσιονομική κατάσταση, την κρίση ρευστότητας και τα λοιπά. Οι τεχνοκράτες της ΕΕ και του ΔΝΤ διαπραγματεύονται με την Αθήνα για να δείξουν ότι κάτι γίνεται. Η ελληνική κρίση ήταν πάντα θέμα πολιτικής και οικονομικών. Πλέον είναι όλα θέμα πολιτικής”.

Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος «υπάρχουν δύο θεωρίες για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Η μία την παρουσιάζει ως μία ομάδα ερασιτεχνών που ξόδεψαν τους τελευταίους μήνες βουλιάζοντας την Ελλάδα ακόμα πιο βαθιά στην κρίση ενώ την ίδια ώρα εξάντλησαν την εμπιστοσύνη και την καλή πίστη των εταίρων τους στην Ευρωζώνη. Η άλλη λέει ότι οι γελοιότητες του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, είναι μία πολύπλοκη πολιτική παρωδία υπολογισμένη να απελευθερώσει την Ελλάδα απ τα δεσμά των ανελέητων πιστωτών».

Σύμφωνα με τον αρθρογράφο «η πρώτη υπόθεση είναι και η πιο δημοφιλής. Οι κομψές και αντιφατικές συνεντεύξεις σε lifestyle περιοδικά, ο προπτυχιακός μαρξισμός και η αγάπη για τα φώτα της δημοσιότητας – όλα δείχνουν την κολοσσιαία αποτυχία του κ. Βαρουφάκη να κατανοήσει το βάθος της ελληνικής κρίσης αλλά και τις “ευαισθησίες” των Ευρωπαίων εταίρων. Στην πορεία, δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια έχουν φύγει από τις ελληνικές τράπεζες ως πολίτες κρύψει τις αποταμιεύσεις τους αλλού.

Ωστόσο και η θεωρία συνωμοσίας έχει τους υποστηρικτές της. Αυτοί ξεκινούν με την παραδοχή ότι κανείς δεν μπορεί να είναι τόσο ανόητος όσο σε αρκετές περιπτώσεις έχει φανεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα γνώριζε απ την πρώτη στιγμή ότι δεν μπορούσε να συμβιβάσει τις υποσχέσεις της στο εσωτερικό με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Το πρόβλημα ήταν ότι οι Έλληνες ψήφισαν ταυτόχρονα να μπει τέλος στη λιτότητα και να παραμείνουν στο ευρώ. Έτσι έπρεπε να κατασκευαστεί μία κρίση ώστε να δείξει ότι η κυβέρνηση αναγκάστηκε να μην τηρήσει τις προεκλογικές δεσμεύσεις. Από τους Γερμανούς φυσικά…».

Ο ίδιος ο Stephens δηλώνει πως τείνει προς την πρώτη θεωρία «όχι όμως ότι έχει κάποια σημασία. Ακόμα και αυτή την ύστατη στιγμή δεν θα ήταν σοφό να πω ότι μία συμφωνία με τους πιστωτές είναι απόλυτα αδύνατη. Η υψηλή πολιτική πολλές φορές απαιτεί από τον γάιδαρο να πετάει».

Ωστόσο ο αρθρογράφος δηλώνει έκπληκτος για το πόσο πολύ έχει προχωρήσει η συζήτηση σε άλλες πρωτεύουσες. «Ο κίνδυνος μετάδοσης στην υπόλοιπη ευρωζώνη από καιρό συζητείται. Τώρα αυτή η συζήτηση γίνεται για το χάος που θα προκληθεί στην Ελλάδα μετά από μία στάση πληρωμών και έξοδο από το ευρώ. Θα ήταν διαχειρίσιμο ή η ΕΕ θα έμενε με ένα αποτυχημένο κράτος;»

Σύμφωνα με τον Stephens η υπόλοιπη Ευρωζώνη έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Αθήνα δεν είναι σε θέση ή δεν θέλει – ίσως και τα δύο – να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα οικονομικών μεταρρυθμίσεων. «Το πρόβλημα δεν είναι τόσο το χρέος, ούτε ακόμα και ο ρυθμός της μείωσης του ελλείμματος, αλλά η άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να ξεκινήσει τη μεταρρύθμιση του κράτους. Οι λέξεις που χρησιμοποιούνται σήμερα για να περιγράψει κανείς τη διακυβέρνηση στην Ελλάδα είναι οι πελατειακές σχέσεις, η διαφθορά, ο χρηματισμός, τα ειδικά συμφέροντα και η ευνοιοκρατία. Χωρίς ριζική αναμόρφωση της πολιτικής και της διοικητικής ικανότητας της χώρας, δεν υπάρχει οικονομικό πρόγραμμα που μπορεί να λειτουργήσει».

Από την άλλη όπως σημειώνει οι εταίροι της Ελλάδας έχουν και τις δικές τους πολιτικές να σκεφθούν. «Η αντιπαράθεση στην Ευρωζώνη πιο συχνά περιγράφεται ως μία μεταξύ Βερολίνου και Αθήνας. Κάτι που ενισχύεται απ τις αιχμηρές δηλώσεις του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, του επιφανή υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, κατά του κ. Βαρουφάκη. Ωστόσο, οι πραγματικοί σκληροπυρηνικοί βρίσκονται στη Μαδρίτη, τη Λισαβόνα και το Δουβλίνο. Αυτές οι χώρες έχουν ήδη αισθανθεί τον πόνο της λιτότητας και μεταρρυθμίσεων και πλέον αρχίζουν να βλέπουν ακτίδες φωτός. Οι πολιτικοί ηγέτες τους δεν βλέπουν το λόγο γιατί πρέπει να επιτραπεί στην Ελλάδα να χαλαρώσει.

Εάν συμβιβαστούν τώρα με το ΣΥΡΙΖΑ, όπως λένε, θα ήταν σαν να νομιμοποιούν τους λαϊκιστές στις δικές τους χώρες. Και μπροστά τους έχουν εκλογές».

Όπως σημειώνει ο Stephens πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πλέον υποθέτουν πως «τώρα ίσως είναι πολύ αργά για να σωθεί η Ελλάδα. Και δεν είναι σίγουροι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να σωθεί».

Ωστόσο ο ίδιος τονίζει πως οι συνέπειες μίας στάσης πληρωμών και εξόδου από το ευρώ θα ήταν καταστροφικές.

«Οι οικονομολόγοι θα σας πουν ότι η μεγάλη αύξηση της ανταγωνιστικότητας από την υποτίμηση θα φέρει με την πάροδο του χρόνου μεγαλύτερα κέρδη απ την ακύρωση της πτώσης του βιοτικού επιπέδου. Τέτοιου είδους υπολογισμοί, ωστόσο, στηρίζονται στην υπόθεση ότι υπάρχει μία λειτουργική κυβέρνηση με την ικανότητα να εκμεταλλευτεί τις προοπτικές. Το πιθανότερο όμως είναι η κυβέρνηση να αναλωθεί σε αυξήσεις μισθών και του πληθωρισμού.

Μια επιλογή τώρα για τους πιστωτές είναι να προκαλέσουν μία αναμέτρηση με ένα τελεσίγραφο του τύπου “αυτό είναι, πάρ τε το ή αφήστε το”, όπως είχε συμβεί στην περίπτωση της Κύπρου, και με την προσμονή ότι ο κ. Τσίπρας πιθανόν να το αφήσει.

Ωστόσο παρ όλη την απογοήτευση και τη μοιρολατρία γύρω από τις διαπραγματεύσεις, κανείς δεν είναι σίγουρος ώστε να εξαναγκάσει τη λύση».

Όπως τονίζει δε ο αρθρογράφος πάνω σε αυτό το σημείο υπάρχει και μία μεγάλη ειρωνεία: εάν η πολιτική πιέζει την Αθήνα προς την έξοδο, η γεωπολιτική είναι το μόνο πράγμα που μπορεί τώρα να την κρατήσει στη λέσχη του ευρώ.

«Η Ελλάδα βρίσκεται στη στρατηγικής σημασίας νοτιοανατολική γωνία της ευρωπαϊκής ηπείρου. Αποτελεί πύλη εισόδου για μετανάστες και αιτούντες άσυλο που φεύγουν απ τα καυτά μέτωπα της Μέσης Ανατολής, και ένα πιθανό ανάχωμα για τους τζιχαντιστές που επιδιώκουν να μεταφέρουν τον πόλεμο τους στην Ευρώπη. Επίσης τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή έντονης εστίασης στις προσπάθειές του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να αποσταθεροποιήσει τη δυτική συμμαχία. Η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ. Μπορεί πραγματικά η Ευρώπη να επιτρέψει στην ελληνική κυβέρνηση να πέσει στην αγκαλιά της Μόσχας; Και ποιο θα ήταν το σήμα για τα υπόλοιπα Βαλκάνια; Τι θα γίνει με τη διαιρεμένη Κύπρο; Αυτές είναι οι σκέψεις που στροβιλίζονται στο μυαλό των υπευθύνων χάραξης πολιτικής καθώς η Αθήνα πλησιάζει κάθε νέα ημερομηνία πληρωμής».

Και ο Stephens συνεχίζει: «Το στρατηγικό κόστος να επιτρέψουν την έξοδο της Ελλάδας θα είχε μεγαλύτερο βάρος σε μία απόφαση τους απ το πολιτικό και χρηματοοικονομικό κόστος εάν της επιτρέψουν να παραμείνει; Αυτά είναι θέματα για αρχηγούς κυβερνήσεων και όχι για τεχνοκράτες».

Ο αρθρογράφος πάντως καταλήγει πως όποιο και εάν είναι το αποτέλεσμα το σίγουρο είναι ότι δεν θα έχει “ευτυχισμένο τέλος” για την Ελλάδα.

Facebook Comments