Ακόμη και όσοι είναι εξοικειωμένοι με το χάλι της Ευρώπης θα συμφωνήσουν ότι οι πρόσφατες οικονομικές προβλέψεις είναι δυσοίωνες. Θα νομίζατε ότι οι οικονομικές προοπτικές της Ευρωζώνης ήταν ήδη κακές. Θα χειροτερέψουν ακόμη περισσότερο, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Τούτου λεχθέντος, η Ευρώπη λειτουργεί με μυστήριο τρόπο. Το ότι εντείνεται η απαισιοδοξία θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο αισιοδοξίας. Μέσω των προβλέψεων αποκαλύπτεται ο πραγματικός λόγος της οικονομικής εξασθένησης της Ευρώπης. Δεν πρόκειται πλέον (εάν ήταν ποτέ) για την υπερχρεωμένη περιφέρεια που παρασύρει προς τα κάτω τον κατά τα άλλα υγιή πυρήνα των σύγχρονων και καλοδιοικούμενων οικονομιών.

Οι προβλέψεις επιβεβαιώνουν ότι η αρρώστια έχει επεκταθεί όχι απλώς στον πυρήνα, αλλά στον πυρήνα του πυρήνα: τη Γερμανία. Πλέον, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έχει περισσότερα κίνητρα από ποτέ για να βοηθήσει στην αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η γερμανική οικονομία επιβραδύνεται εδώ και κάποιο διάστημα, αλλά και πάλι οι νέες προβλέψεις είναι αρκούντως σοκαριστικές. Τον Μάιο, η Κομισιόν προέβλεπε ότι το γερμανικό ΑΕΠ θα αυξηθεί μόλις κατά 2% του χρόνου.

Τώρα προβλέπει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι ελάχιστα μεγαλύτερος από το 1%, το ίδιο άθλιο ποσοστό με της Ευρωζώνης συνολικά. Εχει σημασία το γεγονός ότι καθώς επιδεινώνεται η κατάσταση στο κέντρο της Ευρώπης, εξακολουθεί να ενισχύεται η ανάπτυξη στις ΗΠΑ και στη Βρετανία.

Η Κομισιόν μείωσε και τον ρυθμό ανόδου των τιμών, που προβλέπεται για την Ευρωζώνη στο 0,5% για εφέτος και στο 0,8% για του χρόνου, σε σύγκριση με την προηγούμενη πρόβλεψη για 0,8% και 1,2% αντίστοιχα. Ο στόχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για πληθωρισμό «κάτω, αλλά κοντά στο 2%» απομακρύνεται όλο και περισσότερο. Ο συνδυασμός μικρής ανάπτυξης και παρατεταμένου χαμηλού πληθωρισμού είναι σε επικίνδυνο βαθμό αυτοτροφοδοτούμενος, διότι διατηρεί σε υψηλό επίπεδο την αναλογία χρέους προς ΑΕΠ σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Γεγονός που πλήττει ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη, κάτι που με τη σειρά του περιορίζει ακόμη περισσότερο τη ζήτηση.

Οι επενδύσεις στην Ευρώπη έχουν μειωθεί σημαντικά, περιλαμβανομένης και πάλι της Γερμανίας. Τουλάχιστον προς το παρόν, οι φόβοι περί διάλυσης της Ευρωζώνης εξαιτίας του υψηλού χρέους έχουν υποχωρήσει. Εχουν αντικατασταθεί από άλλη, εξίσου καταστροφική, προοπτική: διαρκή και εκτεταμένη οικονομική στασιμότητα από την οποία δεν εξαιρούνται ούτε οι πιο ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης.

Αν υπάρχει ελπίδα, εντοπίζεται ακριβώς σ’ αυτό το σημείο. Είναι διαφορετικά η Γερμανία να επιπλήττει από θέση ισχύος την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία σχετικά με την ανάγκη να ακολουθούν πιο υπεύθυνη οικονομική πολιτική και τελείως διαφορετικό να εκδίδει οδηγίες όταν αποτυγχάνει και η γερμανική οικονομία. Επιπλέον, η Γερμανία έχει το δημοσιονομικό περιθώριο να ενισχύσει τη ζήτηση μέσω της μείωσης της φορολογίας και της αύξησης των δημοσίων επενδύσεων.

Εδώ και καιρό είναι προφανές ποια είναι η ιδανική πολιτική για το σύνολο της Ευρωζώνης και πλέον γίνεται όλο και πιο σαφές ότι ταιριάζει και στην ίδια τη Γερμανία. Με λίγη τύχη η επιδείνωση της γερμανικής οικονομίας μπορεί ίσως και να περιορίσει την αντίστασή της σε πολύ πιο επιθετικού στυλ χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η ΕΚΤ λαμβάνει ήδη μέτρα, εντός του πλαισίου που θέτουν οι υπάρχοντες κανόνες. Ομως πρέπει να χαλαρώσουν αυτοί οι κανόνες ούτως ώστε η Κεντρική Τράπεζα να μπορέσει να υιοθετήσει πλήρως αμερικανικού στυλ ποσοτική χαλάρωση.

Εχει καθυστερήσει σημαντικά η ανάληψη προσπάθειας για υποστήριξη της ζήτησης στην Ευρωζώνη. Και πού ξέρετε, το γεγονός ότι ασθμαίνει η γερμανική οικονομία ίσως να βοηθήσει τους ηγέτες της να αντιληφθούν το επείγον της κατάστασης.
Έντυπη

Facebook Comments