Για πρώτη φορά από το 2009 όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης αναμένεται να έχουν ανάπτυξη το 2015, σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, αν και αυτή θα κατανεμηθεί άνισα. Μπορεί οι προοπτικές της Ενωσης και της Ευρωζώνης να είναι καλύτερες απ’ ό,τι στο παρελθόν, ωστόσο δεν είναι όλα ρόδινα.

Κύριες απειλές θεωρούνται η αναζωπύρωση της κρίσης στην Ελλάδα και οι επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στην υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά και η διαφοροποίηση της νομισματικής πολιτικής μεταξύ ΗΠΑ, Ευρωζώνης και Ιαπωνίας. Προβλήματα προκαλεί και η ύπαρξη πολύ χαμηλού πληθωρισμού σε συνδυασμό με μέτρια οικονομική ανάπτυξη.

Η ελληνική κρίση μπορεί να μην έχει προκαλέσει μέχρι σήμερα αναταράξεις εκτός Ελλάδας, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να εμφανιστεί μεγαλύτερη αστάθεια στο μέλλον, προειδοποιεί η Παγκόσμια Τράπεζα.

Η αντιμετώπιση της κατάστασης στην Ελλάδα με συντεταγμένο τρόπο αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ενωση, εκτιμούν οι συντάκτες της έκθεσης. «Μπορεί οι άμεσοι εμπορικοί δεσμοί και η ροή κεφαλαίων μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης να είναι σχετικά μικρά, και μέχρι σήμερα να μην έχει υπάρξει μετάδοση της κρίσης, όπως φαίνεται από τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων γειτονικών κρατών, ωστόσο αυτό δεν αποκλείει την εμφάνιση μεγαλύτερης αστάθειας στο μέλλον».

Παράλληλα η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιεί ότι αρκετές χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όπως η Ρουμανία και η Βουλγαρία, μπορεί να επηρεαστούν σημαντικά από την αστάθεια στην Ελλάδα τόσο εξαιτίας των εμπορικών δεσμών όσο και λόγω της έκθεσής τους στις χρηματοπιστωτικές ροές. Σημαντική απειλή για την Ενωση αποτελεί και η ένταση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αλλά και η αβεβαιότητα που προκαλεί το δημοψήφισμα για την παραμονή ή όχι της Βρετανίας στην Ε.Ε.

Ο διαφορετικός δρόμος που ακολουθούν πλέον οι ΗΠΑ όσον αφορά τη νομισματική πολιτική σε σχέση με την Ευρωζώνη και την Ιαπωνία θα μπορούσε να προκαλέσει άνοδο της αστάθειας στις αγορές. Η αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού στις ΗΠΑ (το νωρίτερο στα τέλη του 2015) «θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω αστάθεια μέσω της ισοτιμίας του ευρώ, εκροών κεφαλαίων και διακυμάνσεων στις αγορές ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων», σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.

Εξίσου σημαντική είναι όμως και η απειλή που συνιστά μια παρατεταμένη περίοδος χαμηλής ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού. Μια τέτοια εξέλιξη «θα εξακολουθήσει να ασκεί πίεση στα δημόσια οικονομικά των κρατών, διότι τα φορολογικά έσοδα θα είναι μικρά και θα αποτελέσει πρόκληση όσον αφορά τη μείωση του υψηλού δημοσίου χρέους που έχουν πολλές χώρες». Συνεπώς θα είναι δυσκολότερο να επιτευχθούν δημοσιονομικά πλεονάσματα που θα χρησιμεύσουν ως τείχος προστασίας για την επόμενη κρίση.

Πρόβλημα θα μπορούσε να αποτελέσει, ιδιαίτερα για χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, η προσπάθεια μείωσης του ιδιωτικού τομέα σε γειτονικές χώρες, δεδομένου ότι βασίζονται στο ανοιχτό εμπόριο αλλά είναι και ευάλωτες στις κεφαλαιακές ροές. Παράλληλα αν και η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και η μείωση του υψηλού ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων θα είναι θετική εξέλιξη, βραχυπρόθεσμα θα μπορούσαν να αποκαλύψουν αδυναμίες των τραπεζών και να απαιτηθεί η κεφαλαιακή τους ενίσχυση.

Επιπλέον η συνεχιζόμενη απόσυρση κεφαλαίων θα αυξήσει την εξάρτηση των εταιρειών από ίδιους πόρους και των τραπεζών από τις καταθέσεις, πράγμα που σημαίνει πως θα είναι διαθέσιμοι λιγότεροι πόροι για νέο δανεισμό με τελικό αποτέλεσμα να υπονομευτούν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη. Μια τελευταία απειλή προέρχεται από την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας, καθώς εφαρμόζει το σχέδιο αναδιάρθρωσης της οικονομίας της, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην κατανάλωση και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.

Αντιθέτως οι χαμηλές τιμές της ενέργειας θα πρέπει να μεταφραστούν σε αύξηση της κατανάλωσης. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει για την Ευρωζώνη ανάπτυξη 1,5% εφέτος και 1,8% το 2016.

Facebook Comments