Το Εurogroup εξακολουθεί να εργάζεται με βάση το σενάριο για λήψη συνολικής απόφασης-«πακέτο» για την επόμενη μέρα της Ελλάδας, στη συνεδρίασή του, στις 8 Δεκεμβρίου, ωστόσο είναι προφανές ότι χρειάζεται πλέον επιτάχυνση της διαδικασίας γιατί έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος εξαιτίας της αδιαλλαξίας της τρόικας.

Στην τελευταία συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, στις 6 Νοεμβρίου, εκτιμήθηκε ομόφωνα ότι η χώρα μας θα χρειαστεί μια προληπτική πιστωτική γραμμή από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, που θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2015 και θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση που δεν μπορέσουμε να καλύψουμε τις δανειακές ανάγκες από ιδιώτες επενδυτές. 

Το ποσό της πιστωτικής γραμμής θα καθοριστεί στο πλαίσιο της συμφωνίας, ενώ όσο δεν χρησιμοποιείται δεν θα επιβαρύνει το χρέος ούτε θα πληρώνουμε τόκους. Με άλλα λόγια, εάν όλα πάνε καλά, που είναι και το πιθανότερο ενδεχόμενο εάν γίνει και ελάφρυνση του χρέους από τους εταίρους, μπορεί να μη χρησιμοποιηθεί ποτέ.

Επισήμως, το θέμα αυτό αλλά και το άλλο μεγάλο ζήτημα της ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους θα αρχίσουν να εξετάζονται σε επίπεδο ευρωζώνης, μετά την ολοκλήρωση της παρούσας αξιολόγησης από την τρόικα. Το επιχείρημα είναι ότι πριν συζητήσουμε για νέα πιστωτική γραμμή και ελάφρυνση του χρέους, θα πρέπει να γνωρίζουμε τα πάντα για την εξέλιξη των δημοσιονομικών της χώρας. Εν μέρει έχει βάση, ωστόσο η χρονική σειρά επιλέχθηκε γιατί οι εταίροι γνωρίζουν ότι είναι ίσως η τελευταία φορά που μπορούν να ασκήσουν πιέσεις και θέλουν να αποσπάσουν το μάξιμουμ.

Πάντως, είναι σαφές ότι εκ των πραγμάτων οι εταίροι προετοιμάζουν τις αποφάσεις ταυτόχρονα και στα τρία μέτωπα:στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης (μαζί με την κυβέρνηση), στην ενισχυμένη πιστωτική γραμμή και την ελάφρυνση του χρέους.

Ωστόσο, η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της πέμπτης αξιολόγησης, εξαιτίας των διαφωνιών μεταξύ των εκπροσώπων των δανειστών και της κυβέρνησης, οδηγεί χρονικά σε οριακές καταστάσεις, που υποχρεώνουν πλέον και τις δύο πλευρές να εξετάσουν και άλλα εναλλακτικά σενάρια.
Το βέβαιο είναι πως στο τέλος του έτους το σημερινό πρόγραμμα (Μνημόνιο) τελειώνει σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή χρηματοδοτική συνδρομή. Το ΔΝΤ έχει εγκρίνει χρηματοδότηση μέχρι το τέλος του πρώτου τριμήνου του 2016, αλλά χωρίς τους Ευρωπαίους εταίρους δεν μπορεί να συνεχίσει μόνο του, γιατί με βάση το καταστατικό του ο διεθνής οργανισμός δεν συμμετέχει σε προγράμματα που δεν έχουν διασφαλισμένη χρηματοδότηση για τους επόμενους 12 μήνες.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία στο πλαίσιο του Εurogroup τότε στις αρχές του επόμενου έτους η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα σταματήσει να παρέχει φθηνή ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες, γιατί η σημερινή πιστοληπτική διαβάθμιση της Ελλάδας από τους οίκους αξιολόγησης είναι απαγορευτική. Στην περίπτωση αυτή, οι ελληνικές τράπεζες θα υποχρεωθούν να στραφούν στον έκτακτο μηχανισμό άντλησης ρευστότητας της Τραπέζης της Ελλάδος (τον ELA), που έχει πολύ υψηλότερο κόστος.

Ο στόχος και το σενάριο εργασίας προβλέπουν τη λήψη συνολικής απόφασης για την Ελλάδα στις 8 Δεκεμβρίου. Πάντως, υπάρχει κάποιο επιπλέον χρονικό περιθώριο, το οποίο φτάνει μέχρι τα όρια το δεύτερου 10ήμερου του Δεκεμβρίου. Η απόφαση που θα ληφθεί πρέπει στη συνέχεια να επικυρωθεί από έξι Κοινοβούλια χωρών της ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και το γερμανικό, τα οποία κλείνουν για τις διακοπές των Χριστουγέννων στις 19 Δεκεμβρίου. Συνεπώς, μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου θα ληφθεί απόφαση μέσω τηλεδιάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, εάν χρονικά δεν καταστεί δυνατό στις 8 Δεκεμβρίου.

Παράταση του Μνημονίου αν δεν βρεθεί λύση

Από εκεί και πέρα, υπάρχει και το ενδεχόμενο να μη βρεθεί συμφωνία με την τρόικα στο πλαίσιο της πέμπτης αξιολόγησης, που σημαίνει ότι δεν μπορεί να ληφθεί συνολική απόφαση. Στην περίπτωση αυτή και με δεδομένο ότι η Ελλάδα πρέπει να είναι καλυμμένη χρηματοδοτικά στις αρχές του επόμενου έτους, δεν απομένει άλλη διέξοδος από την παράταση του ισχύοντος Μνημονίου. Η παράταση θεωρητικά μπορεί να φτάσει μέχρι τους 12 μήνες, ωστόσο σε καμία περίπτωση το σενάριο αυτό δεν είναι επιθυμητό από την κυβέρνηση, η οποία θέλει να ξεκινήσει τη διαδικασία εκλογής του ΠτΔ με τη χώρα να βρίσκεται σε μεταμνημονιακή εποχή. Συνεπώς, στη χειρότερη περίπτωση, η παράταση εάν φτάσουμε σε αυτή τη λύση θα είναι λίγων εβδομάδων.

Επιπλέον, κάτι που καθιστά μη επιθυμητή την παράταση του ισχύοντος προγράμματος είναι το γεγονός ότι οι εταίροι θα εντάξουν σ’ αυτό όλα τα ανοικτά θέματα της πέμπτης αξιολόγησης, είτε αυτά είναι δημοσιονομικά είτε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Και θα το κάνουν γιατί εκτός από το ότι θέλουν να διατηρήσουν την πίεση στην Ελλάδα, θα πρέπει επίσης να πείσουν και τα Κοινοβούλιά τους, ώστε να προχωρήσουν στην επικύρωση της συμφωνίας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι σε σχέση με την εξέταση της βιωσιμότητας του χρέους και με δεδομένο ότι η όποια ελάφρυνση αποφασιστεί (πιθανότερη εκείνη της μείωσης των επιτοκίων για τα διμερή δάνεια, 52,9 δισ. ευρώ, και της επιμήκυνσης του χρόνου αποληρωμής για τα δάνεια ύψους 144,6 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), θα έχει οικονομικό κόστος για τους εταίρους, είναι πολύ πιθανό να μη ληφθεί τελική απόφαση στις 8 Δεκεμβρίου αλλά λίγες εβδομάδες αργότερα, ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, θα ανακοινωθεί ένα περίγραμμα συμφωνίας. 

Facebook Comments