Γιατί η νέα πολιτική της Ελβετίας είναι δίκοπο μαχαίρι

Αποσυνδέοντας το ελβετικό φράγκο από το ευρώ, η Τράπεζα της Ελβετίας απαλλάχθηκε από τις συνεχείς αγορές ευρώ που είχαν διογκώσει τον ισολογισμό της σε ποσά πάνω από το 80% του ελβετικού ΑΕΠ.

Συνήθως, όμως, η επίλυση ενός προβλήματος γεννάει κάποιο άλλο: το ελβετικό φράγκο κυμαινόταν χθες κοντά στην ισοτιμία 1:1 προς το ευρώ όταν τα τελευταία τρία χρόνια ήταν 1,20 προς 1 ευρώ. Ετσι βρίσκεται αντιμέτωπη με τη συνεπακόλουθη μείωση της ανταγωνιστικότητας των ελβετικών εξαγωγών και τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης περιόδου αποπληθωρισμού, τους κινδύνους δηλαδή που στόχευε να αποτρέψει η σύνδεση του ελβετικού νομίσματος με το ευρώ.

Μιλώντας στους Financial Times, ο Αντζελο Ρανάλντο, πρώην στέλεχος της Τράπεζας της Ελβετίας και νυν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο St Gallen, τόνισε πως «προτεραιότητα της Τράπεζας της Ελβετίας τώρα πρέπει να είναι να αποφευχθεί η περαιτέρω ανατίμηση του φράγκου». Σύμφωνα με τον Μπιτ Ζιγκεντάλερ, οικονομολόγο της UBS, «από ψυχολογικής απόψεως δεν πρέπει να ενισχυθεί το φράγκο πάνω από το 1:1 έναντι του ευρώ». Οπως, πάντως, τονίζουν οι FT, αυτό είναι δύσκολο όταν αναμένεται να ανακοινώσει σήμερα η ΕΚΤ πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.

Βραχυπρόθεσμα ο καλύτερος τρόπος που διαθέτει η Τράπεζα της Ελβετίας για να αποδυναμώσει το φράγκο είναι οι παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος. Δεν είναι, πάντως, σαφές πόσο αποτελεσματικές θα είναι οι παρεμβάσεις της εφεξής. Οπως τονίζει στους FT ο κ. Ζιγκεντάλερ, «αν η ΕΚΤ ανακοινώσει τεράστιο πρόγραμμα, οι εισροές κεφαλαίων στο ελβετικό φράγκο μπορεί να είναι ογκώδεις». Ολα αυτά ισχύουν βραχυπρόθεσμα.

Μεσοπρόθεσμα η Τράπεζα της Ελβετίας μπορεί να μειώσει τα επιτόκια, τα οποία μείωσε ήδη σε αρνητικό έδαφος στο -0,75% για να αποθαρρύνει τις μεγάλες εισροές κεφαλαίων καθιστώντας υπερβολικά δαπανηρές τις καταθέσεις σε ελβετικά φράγκα.

Πολλοί οικονομολόγοι εκφράζουν φόβους πως έχει εξαντλήσει τα περιθώρια γιατί αν αυξηθεί κι άλλο το κόστος για όσους θέλουν να διατηρούν καταθέσεις στην Ελβετία, θα αρχίσουν όλοι να αποσύρουν τα κεφάλαιά τους. Αλλοι υποστηρίζουν πως η λύση είναι να μειωθεί η φορολογία στις εξαγωγικές επιχειρήσεις.