Θα ήταν σημαντικό σήμα για τις αγορές εάν υπήρχε συμφωνία για τον “γαλλικό μηχανισμό”, σημειώνει η HSBC σε νέα της έκθεση. Όπως προειδοποιεί, η Ελλάδα πρέπει να δείξει ότι αναπτύσσεται και σε αυτό “κλειδί” είναι η προσέλκυση επενδύσεων.

Η ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης του προγράμματος ανοίγει τον δρόμο για μια επιτυχημένη έξοδο από το πρόγραμμα και την εκταμίευση 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 9,5 δισ. ευρώ πρέπει να διατηρηθούν ως cash buffer. Το Eurogroup επίσης συμφώνησε σε 10ετή παράταση στη λήξη και την πληρωμή τόκων για τα δάνεια του EFSF ύψους 131 δισ. ευρώ. Ωστόσο, τονίζει η HSBC, δεν υπήρχε αναφορά των ενδεχόμενων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους μετά το 2033 και, ειδικότερα, για τον “γαλλικό μηχανισμό”, αν και αναφέρθηκε ότι το θέμα θα επανεξεταστεί το 2032 και θα μπορούσε να δοθεί περισσότερη ελάφρυνση του χρέους εάν χρειαστεί για να διατηρηθούν οι ακαθάριστες ανάγκες χρηματοδότησης της χώρας κάτω από το 20% του ΑΕΠ, υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ.

Δεν είναι αρκετό για το ΔΝΤ

Όπως ανέμενε η HSBC, το ΔΝΤ θα εξακολουθήσει να συμμετέχει στην εποπτεία μετά το πρόγραμμα, αλλά η πιθανότητα να βάλει τη σφραγίδα του στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους (DSA) έχει μειωθεί λόγω της απουσίας του γαλλικού μηχανισμού, που θα συνέβαλε στη συμφιλίωση των διαφορών στις μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, Πράγματι, η Λαγκάρντ δήλωσε ότι το ΔΝΤ έχει ακόμα “επιφυλάξεις” για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Η Ελλάδα πρέπει να δείξει ότι μπορεί να αναπτυχθεί

Η μη υπογραφή της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από το ΔΝΤ, θα μπορούσε να περιορίσει βραχυπρόθεσμα την εμπιστοσύνη των επενδυτών, την πολλαπλή αναβάθμιση των αξιολογήσεων και ενδεχομένως τη διεύρυνση της επενδυτικής βάσης της Ελλάδας, σημειώνει η HSBC. Θα μπορούσε επίσης να περιορίσει την έκταση στην οποία θα μπορούσαμε να δούμε χαμηλότερες αποδόσεις στα ελληνικά κρατικά ομόλογα βραχυπρόθεσμα, δημιουργώντας κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το ποσό που θα μπορούσε να εκδώσει ο ΟΔΔΗΧ τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, τα θετικά υπερτερούν των αρνητικών, σύμφωνα με τη βρετανική τράπεζα. Η Ελλάδα τελειώνει το πρόγραμμα με ένα cash buffer ύψους 24 δισ. ευρώ (13% του ΑΕΠ) και δεν είναι επαρκώς χρηματοδοτημένη μέχρι το 2020 (αν όχι περισσότερο). Μετά την παράταση της λήξης των δανείων, η μέση ωρίμανση του ελληνικού χρέους θα είναι πάνω από 20 χρόνια. Έτσι, αυτό που η Ελλάδα πρέπει να δείξει στις αγορές είναι ότι μπορεί να αναπτυχθεί. Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει έναν θετικό κύκλο βελτίωσης της βιωσιμότητας του χρέους και να οδηγήσει τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων χαμηλότερα.

Αλλά, κατά την άποψη της HSBC, η χρόνια ανικανότητα της Ελλάδας να προσελκύσει επενδύσεις διαδραματίζει σημαντικό ρόλο. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις είναι επίσης σημαντικές καθώς βελτιώνουν την παραγωγικότητα. Η συνεχιζόμενη αβεβαιότητα σχετικά με την έξοδο ή όχι της Ελλάδας από την ευρωζώνη που υπήρχε αρκετό καιρό, μείωσε την ελκυστικότητά της για τους ξένους επενδυτές. Αλλά τώρα που οι φόβοι έχουν εκμηδενιστεί (τουλάχιστον για τώρα), η Ελλάδα έχει μια μεγάλη ευκαιρία να δείξει ότι είναι ανοιχτή στις επενδύσεις,  το οποίο συνεπάγεται μια ισχυρότερη πορεία στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Υποτονικό το κλίμα στα ελληνικά ομόλογα

Ο γαλλικός μηχανισμός θα προσέφερε εγγυήσεις στους επενδυτές ότι, εάν η Ελλάδα εκπληρώνει τους δημοσιονομικούς της στόχους, το χρέος της θα ήταν βιώσιμο κάνοντας τους ιδιώτες επενδυτές πιο” ανώτερους” (senior) σε σχέση με τους επίσημους πιστωτές, οι οποίοι θα ήταν οι πρώτοι που θα επιβαρύνονταν από τις ζημιές εάν η ανάπτυξη απογοήτευε.

Η απροθυμία των εταίρων της ευρωζώνης να δώσουν το πράσινο φως σε έναν τέτοιο μηχανισμό φαίνεται λογική, καθώς υπάρχουν φόβοι ότι θα μπορούσε να μειώσει τα κίνητρα για την Ελλάδα να προχωρήσει στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις – ή να ακυρώσει τις ήδη εφαρμοσμένες – που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τόνωση της ανάπτυξης.

Ωστόσο, όπως τονίζει η HSBC, ο γαλλικός μηχανισμός σε συνδυασμό με τη σφραγίδα του ΔΝΤ στο DSA θα μπορούσε να είχε συμβάλει στην πολλαπλή αναβάθμιση των αξιολογήσεων της Ελλάδας και κατά συνέπεια στη διεύρυνση της επενδυτικής βάσης, που είναι και αυτό για το οποίο παλεύει η χώρα εδώ και καιρό. 

Αυτό εξηγεί την αρκετά υποτονική αντίδραση της αγοράς στη συμφωνία, ιδίως στα μακροπρόθεσμα κρατικά ομόλογα.  Εάν οι αποδόσεις συνεχίσουν να βρίσκονται στα σημερινά επίπεδα, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν κάποια αβεβαιότητα όσον αφορά τη στρατηγική έκδοσης ομολόγων της Ελλάδας.

Επιπλέον, η ένταξη της Ελλάδας στο QE παραμένει εξαιρετικά απίθανη λόγω της επιθυμίας της ελληνικής κυβέρνησης να έχει μια “καθαρή” έξοδο παρά μία προληπτική πιστωτική γραμμή, η οποία και θα διατηρούσε το  waiver της ΕΚΤ.​​​​​​​

Ο γαλλικός μηχανισμός δεν ήταν πανάκεια

Πάντως, όπως επισημαίνει η HSBC, ο γαλλικός μηχανισμός δεν ήταν πανάκεια. Η Ελλάδα συνεχίζει να έχει να κάνει πολλά στο δημοσιονομικό μέτωπο, ενώ  ο σχεδιασμός ενός τέτοιου μηχανισμού θα μπορούσε να είναι πολύ περίπλοκος. Επιπλέον, ο μηχανισμός πιθανόν να μην χρειαζόταν πριν το 2033. Μέχρι τότε, σύμφωνα με το DSA που έκανε η HSBC, χάρη στις χαμηλές πληρωμές τόκων ακόμη και με χαμηλότερη ανάπτυξη (1%), το χρέος της Ελλάδας θα εξακολουθούσε να είναι κοντά – αν όχι ελαφρώς χαμηλότερο – από εκείνο της Ιταλίας και της Πορτογαλίας. Επίσης, οι χρηματοδοτικές ανάγκες θα είναι επίσης χαμηλότερες χάρη στην παράταση των λήξεων των δανείων.​​​​​​​

Πλήρη χρηματοδότηση μέχρι το 2020 τουλάχιστον

Σύμφωνα και με το Eurogroup η Ελλάδα είναι πλήρως χρηματοδοτημένη για 22 μήνες, σχεδόν έως το τέλος του 2020. Υποθέτοντας ότι η Ελλάδα έπρεπε να συνεχίσει να επιτυγχάνει τους κύριους στόχους της για πλεόνασμα, τότε το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι αρκετό για να πληρώσει όλες τις πληρωμές τόκων για το δημόσιο χρέος το 2021 και 2022. Έτσι, θα χρειαστεί να βγει στις αγορές για μόλις 8 δισ. ευρώ το 2021 και το 2022, εκ των οποίων τα μισά θα πληρωθούν οι ιδιώτες επενδυτές και το ήμισυ των οφειλών στο ΔΝΤ.​​​​​​​

Κίνδυνος πολιτικής κρίσης

Μέχρι στιγμής, η κυβέρνηση φαίνεται να δεσμεύεται να ολοκληρώσει τη θητεία της, ωστόσο, η πρόσφατη συμφωνία με την ΠΓΔΜ, έχει προκαλέσει κάποια διαφωνία μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων  Δύο μέλη των ΑΝΕΛ έχουν ήδη αποχωρήσει από το κόμμα, αφήνοντας την κυβέρνηση με μια μικρή πλειοψηφία 152 βουλευτών. Επομένως, υπάρχει κίνδυνος μιας πιθανής κυβερνητικής κρίσης όταν η συμφωνία έλθει στη Βουλή, καταλήγει η HSBC.

Ελευθερία Κούρταλη

Facebook Comments