Επιτυχημένη θα πρέπει να θεωρηθεί η έξοδος της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Αυτό σημειώνει σε νέα της έκθεση η Morgan Stanley.

Όπως τονίζει, η οικονομία έχει καλύτερη πορεία και η βιωσιμότητα χρέους έχει βελτιωθεί. Επίσης, θα υπάρξουν περαιτέρω αναβαθμίσεις από τους οίκους αξιολόγησης, ενώ δημιουργείται παράθυρο ευκαιρίας για ένταξη της χώρας στο QE.

Στο μακροπρόθεσμο διάστημα ωστόσο, όπως προειδοποιεί, το μονοπάτι του χρέους δείχνει περισσότερο αβέβαιο, ενώ κλειδί αποτελεί η επίτευξη υψηλής και διατηρήσιμης ανάπτυξης. Παράλληλα, η τράπεζα προειδοποιεί ότι οι επενδύσεις στην Ελλάδα παραμένουν εξαιρετικά χαμηλές, ενώ και οι εξωτερικοί κίνδυνοι αυξάνονται.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης, η τελική δόση του δανείου θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάπτυξη του αποθέματος μετρητών της Ελλάδας και η συμφωνία ελάφρυνσης του χρέους έχει βελτιώσει τη βιωσιμότητα του χρέους. Έτσι, όπως σημειώνει η Morgan Stanley, αυτή τη φορά η Ελλάδα φαίνεται να βγαίνει από το πρόγραμμα διάσωσης χωρίς άμεση ανάγκη για συνεχή υποστήριξη των πιστωτών.

Η Ελλάδα κάνει αυτή τη μετάβαση σε ένα σημείο όπου η οικονομία αρχίζει να δείχνει τα πρώτα σημάδια βελτίωσης. Ενώ η ύφεση ήταν πολύ βαθιά, η οικονομική ανάπτυξη φαίνεται να δείχνει ισχυρότερη ορμή, με το συναίσθημα να ανακάμπτει από τα χαμηλά επίπεδα. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας εξαρτάται λιγότερο από την ΕΚΤ για χρηματοδότηση, και τα capital controls έχουν χαλαρώσει, κάτι το οποίο θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην οικονομική ανάκαμψη.

Σε ό,τι αφορά τις αναβαθμίσεις και το QE, η Morgan Stanley σημειώνει πως παρόλο που το σημείο εκκίνησης είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό των άλλων περιφερειακών χωρών όταν βγήκαν από τα δικά τους προγράμματα, έχει ήδη ξεκινήσει μια θετική τάση αναβάθμισης της Ελλάδας. Αυτό είναι πιθανόν να συνεχιστεί, με κάθε αναβάθμιση να ενισχύει πιθανώς το επενδυτικό κλίμα όσον αφορά τη βιωσιμότητα της ανάκαμψης. Εν τω μεταξύ, η ΕΚΤ θα μπορούσε να συμπεριλάβει την Ελλάδα στο πρόγραμμα QE, αλλά ίσως μόνο για μερικές εβδομάδες, μέχρι την έξοδο από το πρόγραμμα, καθώς μετά τις 20 Αυγούστου, η επιλεξιμότητα δείχνει απίθανη, δεδομένης της αξιολόγησης της οικονομίας σε επίπεδο κατώτερο της επενδυτικής βαθμίδας. Οι ευνοϊκές δηλώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την πορεία του χρέους θα μπορούσαν να βοηθήσουν, αλλά αυτές οι αποφάσεις δεν είναι  αυτόματες, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα.

Για να είναι επιτυχημένη αυτή η έξοδος, η βελτίωση θα πρέπει να διατηρηθεί. Σημαντικό ρόλο θα παίξει η συνεχιζόμενη εστίαση στις δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα παρακολουθούνται στενά από τους θεσμούς. Ωστόσο, τελικά, μια ισχυρή και μακρά οικονομική ανάκαμψη θα είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της αβεβαιότητας σχετικά με την πορεία τους χρέους στο μεσομακροπρόθεσμο διάστημα.

Όπως σημειώνει η Morgan Stanley, είναι πιο θετική για το βραχυπρόθεσμο διάστημα. Εάν δεν υπάρξει κάποια σημαντική επιδείνωση των εξωτερικών συνθηκών, η ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους την οποία πραγματοποίησε η ίδια, καθιστά βέβαιο ότι το δημόσιο χρέος πιθανότατα θα μειωθεί τα επόμενα χρόνια. Αυτό έχει να κάνει με τις  σημαντικές προσπάθειες που έχουν γίνει για τη μείωση του βάρους του χρέους, όχι μόνο χάρη στην επέκταση της περιόδου χάριτος, αλλά και στις επεκτάσεις ωρίμανσης και στους ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης για τα δάνεια διάσωσης.

Σε ό,τι αφορά το μακροπρόθεσμο διάστημα, η Morgan Stanley τονίζει ότι υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Όπως προειδοποιεί, η υποκείμενη ανάπτυξη παραμένει αδύναμη και υπάρχουν πολλές δομικές προκλήσεις. Το momentum των μεταρρυθμίσεων ήταν ισχυρό τα τελευταία χρόνια, ωστόσο το πόση ώθηση θα δώσει αυτό το αποτέλεσμα, είναι ακόμα ασαφές. Υπό συντηρητικές υποθέσεις, τονίζει η M.S., δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι οι κίνδυνοι γύρω από το χρέος μπορεί να επανεμφανιστούν μακροπρόθεσμα.

Αν και οι επενδύσεις έχουν αρχίσει και ανακάμπτουν, οι νέες επενδύσεις από τις ελληνικές εταιρείες συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά χαμηλές, κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα συνολικά δεν επενδύει αρκετά ώστε να διατηρηθεί το υφιστάμενο δυναμικό. Αυτό γίνεται μετά από χρόνια πολύ μειωμένων επενδύσεων και πιθανά επηρεάζει τη δυνητική ανάπτυξη.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα πράγματα βελτιώνονται, συνεχίζει η Morgan Stanley αλλά το να επιστρέψει η Ελλάδα σε υψηλότερη αναπτυξιακή τροχιά θα εξαρτηθεί από μια σειρά θετικών αποτελεσμάτων που θα βάλουν τον “σπόρο” ενός “ενάρετου κύκλου”, κάνοντας αυτήν την ανάκαμψη διατηρήσιμη. Πάντως, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι τα εξωτερικά ρίσκα αυξάνονται.

Όπως καταλήγει η Morgan Stanley,  η κυκλική ανάκαμψη θα αρχίσει να αποκτά σταδιακά κάποιο momentum, ωστόσο, εκτός από τον οικονομικό κύκλο, η δυνητική ανάπτυξη είναι επίσης “κλειδί”. H πρόκληση του πολύ υψηλού χρέους σημαίνει ότι η Ελλάδα θα βρίσκεται στο επίκεντρο για δεκαετίες.

Ελευθερία Κούρταλη

Facebook Comments