Διαβάζοντας τα μέτρα που πρότεινε η Ελληνική πλευρά στην Τρόικα την Πέμπτη 9 Ιουλίου 2015 για τους αγρότες, η πρώτη εύκολη ανάγνωση είναι ότι, πλέον, ο αγροτικός τομέας καταστρέφεται:

  1. Το «ειδικό καθεστώς» των αγροτών, στο οποίο είναι ενταγμένοι η πλειοψηφία των αγροτών καταργείται.
  2. Οι αγρότες συντόμως θα φορολογούνται με 26% από το πρώτο € και θα προκαταβάλλουν 100% φόρο.
  3. Οι αγροτικές επιδοτήσεις και εξισωτικές αποζημιώσεις θα φορολογούνται ως εισόδημα.
  4. Οι εισφορές του ΟΓΑ θα ανέβουν στα επίπεδα του ΟΑΕΕ, αν αυτός δεν συγχωνευθεί κατ’ ευθείαν με τον τελευταίο.
  5. Δεν θα ήθελα να ήμουν σήμερα υπουργός Γεωργίας! Ο κ. Αποστόλου θα έχει πολύ δύσκολες στιγμές μπροστά.

Από την άλλη, έχω μία απορία: ποιος είναι ο λόγος που θέλουν να καταστρέψουν έναν σημαντικό τομέα της Ελληνικής οικονομίας; Σκεπτόμενος, κατέληξα ότι τα μέτρα αυτά μπορούν να έχουν και διαφορετική ανάγνωση: να οδηγήσουν σε εκσυγχρονισμό της Ελληνικής Γεωργίας.

Είναι λογικό ότι η πρώτη αντίδρασή σας είναι αρνητική: Πώς είναι δυνατόν μια εξουθενωτική φορολόγηση να οδηγήσει σε εκσυγχρονισμό;

Σαφώς και αυτά τα μέτρα θα οδηγήσουν σε φτωχοποίηση πολλών αγροτών, ειδικώς όσων επιβίωναν ακριβώς λόγω της μη φορολογήσεως, αλλά και διότι το κράτος τους έκλεινε το μάτι σε κάθε σχεδόν παρανομία.

Ας δούμε ορισμένες παθογένειες της αγροτικής παραγωγής και πώς αναμένω να επηρεασθούν από τα μέτρα:

Φορολόγηση με το «Ειδικό Καθεστώς»

Μέχρι την κρίση, η πλειοψηφία των αγροτών φορολογείτο, όχι με την απλή συλλογιστική: έσοδα – έξοδα = κέρδη, αλλά με δήθεν «αντικειμενικό» τρόπο με βάση την έκταση της καλλιέργειάς τους, ανεξαρτήτως του πραγματικού τουςτζίρου.

Το ότι οι αγρότες δεν φορολογούντο όπως κάθε επιχειρηματίας έχει εμποδίσει την ανάδειξη της επιχειρηματικής γεωργίας και τον μετασχηματισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων σε σύγχρονες επιχειρήσεις, όπου ο αγρότης και η οικογένειά του καταλαβαίνουν την έννοια έξοδα, κεφάλαιο, έσοδα και κέρδος.

Το «ειδικό καθεστώς» των αγροτών έχει οδηγήσει σε βασικές στρεβλώσεις και αρνητικές συνέπειες:

1.       Οι αγρότες απασχολούν κυρίως ανασφάλιστη κακής ποιότητας εργασία, διότι δεν χρειάζεται να παρουσιάζουν το βασικότερο έξοδο μίας επιχειρηματικής δραστηριότητας, το εργατικό.

2.       Καθώς δεν φορολογούνται βάση τζίρου, πολλοί αγρότες του ειδικού καθεστώτος έχουν βρει ότι τους συμφέρει να εμπορεύονται είδη που δεν είναι δικής τους παραγωγής. Πολλοί, μάλιστα, εμπορεύονται εισαγόμενα είδη. Πχ εισάγουν μαρούλια από την Τουρκία ή αρνιά από την Βουλγαρία και τα εμπορεύονται ως δήθεν δικής τους παραγωγής. Για τους πιο «έξυπνους», λοιπόν, δεν αξίζει τον κόπο να παιδεύονται με την παραγωγή.

3.       Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος, καθώς παίρνουν επιστροφή ΦΠΑ με βάση τα τιμολόγια της παραγωγής τους, τα οποία μάλιστα εκδίδει ο αγοραστής, έχουν συμφέρον να αποδέχονται τιμολόγια με πολύ μεγαλύτερη αξία από αυτήν που πραγματικά εισπράττουν. Ο έμπορος, με τον ίδιο τρόπο, αυξάνει τα έξοδά και μειώνει τα φορολογητέα έσοδά του.

4.       Το ότι οι αγρότες δεν φορολογούνται βάσει τζίρου, σε συνδυασμό με το ότι οι φορολογικές αρχές αρνούνται συστηματικώς να ενημερωθούν από την βάση δεδομένων του ΥΠΑΑΤ (μία από τις καλύτερες στην Ελληνική διοίκηση), όπου οι αγρότες δηλώνουν την παραγωγή τους, επιτρέπει στους επιτήδειους να κάνουν μεγάλες δηλώσεις παραγωγής για να παίρνουν αντίστοιχες επιδοτήσεις, χωρίς αυτό να έχει συνέπεια την αντίστοιχη φορολόγησή τους.

5.       Το ότι ο αγρότης δεν εκδίδει τα δικά του τιμολόγια κατά την πώληση της παραγωγής του, σε συνδυασμό με το αίσχος που ονομάζεται «πώληση επί παρακαταθήκη» οδηγεί στην ευθεία εκμετάλλευση των αγροτών από τους χονδρεμπόρους, οι οποίοι, συν τοις άλλοις, δεν αναλαμβάνουν το μέρος του ρίσκου που τους αναλογεί, περνώντας το 100% στους παραγωγούς.

Το «ειδικό καθεστώς» των αγροτών είχε θεσπισθεί για να προστατεύσει τους αδύναμους γεωργούς και να απλοποιήσει και ελαχιστοποιήσει την φορολογία τους. Όμως, στην πράξη, έχει γίνει αντικείμενο εκμεταλλεύσεως από τους επιτήδειους και έχει ζημιώσει την παραγωγή: πολλοί παράγουν μόνον για να έχουν την ιδιότητα του αγρότη και εμπορεύονται την μισή ή περισσότερη παραγωγή που πωλούν.

Επίσης, το «ειδικό καθεστώς» είναι εμπόδιο στην οργάνωση των αγροτών σε εταιρείες και άλλα συλλογικά σχήματα καθώς οι εταιρείες υπάγονται στο κανονικό καθεστώς και δεν έχουν τις δυνατότητες φοροαποφυγής και φοροκλοπής που προσφέρει το «ειδικό καθεστώς».

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το «ειδικό καθεστώς» των αγροτών είναι ο σημαντικότερος παράγοντας παρεμποδίσεως της αναπτύξεως της γεωργικής οικονομίας στην Ελλάδα. Έχει οδηγήσει πολύ μεγάλο αριθμό αγροτών να ζει από την εκμετάλλευση επιδοτήσεων και την παραοικονομία παρά την δική του παραγωγή, μειώνοντας την σημασία μίας αποδοτικής και ποιοτικής παραγωγής και εμποδίζοντας τον συνεταιρισμό των αγροτών σε συλλογικά σχήματα.

Εννοείται ότι μέσα σε όλο αυτό το χάος υπάρχουν αγροτικές επιχειρήσεις που δουλεύουν σαν πραγματικές επιχειρήσεις, νομίμως και φορολογούνται. Όμως, αυτές οι επιχειρήσεις υφίστανται τον άδικο ανταγωνισμό από αυτούς που βασίζονται στην φοροκλοπή, στην φοροαποφυγή και στην εκμετάλλευση του συστήματος των επιδοτήσεων για την επιβίωσή τους.

Σίγουρα, τώρα θα έχουμε ξεσηκωμό αγροτών, ειδικώς εκείνων που είχαν μάθει περισσότερο να εκμεταλλεύονται το σύστημα, παρά να παράγουν, αυτών που τους είχε μάθει το σύστημα να τους χαρίζει λεφτά (πχ «πακέτο» Χατζηγάκη).

Όμως, μέσα σε αυτήν την «φοροκαταιγίδα» σε βάρος των αγροτών, επιτρέψτε μου να βλέπω μερικά θετικά, να βλέπω ότι ίσως οδηγήσει σε εκσυγχρονισμό της γεωργίας και ανάπτυξη.

Είναι σίγουρο, όμως, ότι θα οδηγήσει πρώτα πάρα πολλούς σε δυστυχία και εξαθλίωση. Με το Κράτος μας τόσο αδύναμο και ανίκανο, δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος ότι θα σταθεί δίπλα τους στην μεταβατική περίοδο. Αυτή η μεταβατική περίοδος με τρομάζει.

Facebook Comments