Πιστωτική ασφυξία και ύφεση προβλέπει το IIF για την Τουρκία – τι λέει για τα δάνεια

Η τουρκική νομισματική κρίση μετατρέπεται σε κρίση αιφνίδιας διακοπής της εξωτερικής χρηματοδότησης που μπορεί να οδηγήσει σε χρηματοπιστωτική κρίση, προειδοποίησε χθες η Διεθνής Ενωση Τραπεζών (IIF), η οποία εκπροσωπεί 38 μεγάλες τράπεζες.

Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν πως η εκροή κεφαλαίων από την τουρκική οικονομία είναι μεγαλύτερη από την εκροή που είχε σημειωθεί το 2009, στο πλαίσιο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, σύμφωνα με το IIF. Το αποτέλεσμα της πιστωτικής συρρίκνωσης θα είναι μεγάλη υποχώρηση της τουρκικής οικονομίας τα επόμενα τρίμηνα, ενώ θα γίνει πολύ πιο δύσκολη η αναχρηματοδότηση των δανείων σε ξένο νόμισμα που έχουν λάβει τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις.

Από την αρχή του έτους, η τουρκική λίρα έχει υποτιμηθεί περίπου 40% έναντι του δολαρίου, καθώς οι αγορές ανησυχούν σταδιακά ολοένα και περισσότερο για την οικονομική πολιτική που ακολουθεί ο Ταγίπ Ερντογάν, για τον πληθωρισμό που βρίσκεται εκτός ελέγχου πάνω από το 15% και για το μεγάλο έλλειμμα στο τουρκικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που υπερβαίνει το 5% του τουρκικού ΑΕΠ και σημαίνει ότι η τουρκική οικονομία εξαρτάται πλήρως από την εξωτερική χρηματοδότηση. Ατυχώς για την Τουρκία, η εισροή κεφαλαίων των προηγούμενων ετών έχει αντιστραφεί πλήρως και πλέον έχουμε αρνητική ροή κεφαλαίων που πιθανώς να είναι μεγαλύτερη και από εκείνη του 2009 και χαρακτηρίζεται από το IIF ως «πιστωτική ασφυξία». Σύμφωνα με έκθεση που εξέδωσε χθες το IIF, τα προκαταρκτικά στοιχεία έως τις 10 Αυγούστου δείχνουν ότι «η ροή κεφαλαίων είναι σημαντικά αρνητική κατά το τρέχον τρίμηνο».

Μάλιστα, το IIF εκτιμά ότι η αντιστροφή της ροής κεφαλαίων είναι σημαντικότερη από εκείνη που είχε καταγραφεί στην Τουρκία την περίοδο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008-2009. «Αυτό είναι πολύ πιθανό ότι θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα και είναι ενδεχόμενη η συρρίκνωση της (τουρκικής) οικονομίας τα επόμενα τρίμηνα», αναφέρει το IIF. Το θετικό στοιχείο, σύμφωνα με τη Διεθνή Ενωση Τραπεζών, είναι ότι η πιστωτική ασφυξία που καταγράφεται στην Τουρκία οδηγεί σε «ταχεία συρρίκνωση» του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Με άλλα λόγια, τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη της Τουρκίας βελτιώνονται με ταχύ ρυθμό, αλλά με θύμα τη «σημαντική απώλεια παραγωγής».

Το IIF θεωρεί ότι η τουρκική λίρα είναι πλέον υποτιμημένη έναντι των βασικών νομισμάτων των εμπορικών της εταίρων και ότι αυτή η υποτίμηση θα μετατρέψει το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε πλεόνασμα τα επόμενα χρόνια. Η μεγάλη υποτίμηση της λίρας ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της τουρκικής οικονομίας και ιδιαίτερα όσων επιχειρήσεων δεν εξαρτώνται από την εισαγωγή πρώτων υλών.

Απειλή

Η επόμενη μεγάλη απειλή που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Άγκυρα είναι η αναχρηματοδότηση των δανείων σε ξένο νόμισμα που έχουν λάβει τράπεζες και επιχειρήσεις. Η εξυπηρέτηση των δανείων σε ξένο νόμισμα έχει γίνει πολύ πιο δύσκολη για τις τουρκικές επιχειρήσεις εξαιτίας της υποτίμησης της λίρας, ιδιαίτερα για όσες έχουν έσοδα μόνο σε λίρες.

Σύμφωνα με εκτίμηση οικονομολόγων της Bank of America Merrill Lynch, τουρκικές τράπεζες και επιχειρήσεις θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν τους επόμενους 12 μήνες δάνεια σε ξένο νόμισμα ύψους 180 δισ. δολαρίων, ποσό που ισοδυναμεί με το 22% του τουρκικού ΑΕΠ. Το IIF εκτιμά ότι η πιστωτική ασφυξία που υφίσταται η Τουρκία θα επηρεάσει τους επόμενους μήνες και την αναχρηματοδότηση δανείων.

Η Διεθνής Ενωση Τραπεζών υπολογίζει ότι το 2008-2009 η πιστωτική συρρίκνωση είχε οδηγήσει σε αναχρηματοδότηση μόνο το 60% των δανείων που είχε η Τουρκία εκείνη την περίοδο και ότι τους επόμενους μήνες το ποσοστό αναχρηματοδότησης είναι πιθανόν να μειωθεί ακόμα περισσότερο.

Δεδομένου ότι η παρούσα χρηματοπιστωτική ασφυξία φαντάζει χειρότερη από εκείνη του 2008-2009, είναι πιθανόν η αναχρηματοδότηση δανείων να είναι χαμηλότερη τους επόμενους μήνες. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως είτε θα εξοφλήσουν τράπεζες και επιχειρήσεις τα δάνεια που δεν μπορούν να αναχρηματοδοτήσουν, είτε θα οδηγηθούν σε χρεοκοπία.