Τα fake news προϋπήρχαν του Internet

Ήταν ο Ναπολέων κοντός; Όχι. Ήταν 1,68 με μέσο ύψος εκείνη την εποχή το 1,65 έως 1,70. Άρα ήταν μάλλον μέτριος.

Είπε η Μαρία Αντουανέτα την διάσημη φράση που της αποδίδεται: «Αν δεν έχουν ψωμί, ας φάνε παντεσπάνι»; Όχι! Το είχε πει η Μαρία Θηρεσία 100 χρόνια νωρίτερα.

Φορούσαν οι Βίκινγκς κράνη με κέρατα; Όχι! Αυτά χρησιμοποιήθηκαν από έναν σχεδιαστή κοστουμιών σε μια γερμανική όπερα, στα μέσα του 19^ου αιώνα.

Έπεσε το μήλο στο κεφάλι του Νεύτωνα. Όχι!

Ανακάλυψε ο Χριστόφορος Κολόμβος ότι η γη είναι στρόγγυλη; Όχι!

Κράτησε ο Δαρβίνος τη θεωρία του για 20 χρόνια κρυφή; Οχι!

Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε έτσι για σελίδες επί σελίδων.

Και να ανακαλύπτουμε fake news μέσα από ιστορικές ανακρίβειες με τις οποίες όμως μεγάλωσαν γενιές και γενιές. Πόσες πραγματικά ώρες αναλώθηκαν σε συζητήσεις βασισμένες σε άκυρους μύθους και ιστορίες! Σε πόσα παραμύθια δε, βασίστηκαν συμπεράσματα και αποφάσεις είναι άγνωστο.

Το γνωστό πλέον είναι ότι τα fake news προϋπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα.

Η εποχή όμως του βομβαρδισμού των πληροφοριών απαιτεί τον έλεγχο των όσων διαβάζει ο καθένας. Τα οποία είναι πολλά. Και σίγουρα δεν είναι εύκολο.

Για περισσότερα πειστήρια συνεχίζω:

Ήταν ο Αϊνστάιν κακός μαθητής; Όχι! Ο μύθος μάλιστα αναφέρει ότι ο Αϊνστάιν είχε πρόβλημα στα μαθηματικά, πράγμα πλήρως αναληθές, μια και είχε ιδιαίτερη έφεση στο συγκεκριμένο μάθημα.

Ήταν ο William Wallace (Braveheart) εραστής της βασίλισσας Ισαβέλλας της Γαλλίας (ρόλος της Σοφί Μαρσό στην ταινία των 5 όσκαρ); Όχι. Η Ισαβέλλα εκείνη την εποχή δεν ήταν ούτε 9 ετών.

Άρα τι να πιστέψεις; Τον Donald Trump που βάλλει καθημερινά κατά των ΜΜΕ ή το CNN που διαρρηγνύει τα ιμάτιά του ότι τιμά το λειτούργημα της δημοσιογραφίας;

Παλαιότερα κυριαρχούσε η άποψη ότι αν το μετέδωσε η τηλεόραση τότε είναι αλήθεια. Πόσος καιρός έχει περάσει από τότε;

Φτάσαμε – πολύ πρόσφατα – να ακούσουμε εκδότη εφημερίδας να αποκαλεί εικόνα που μεταδίδονταν ζωντανά, fake news. Αν αμφισβητείς ακόμα και αυτό που βλέπεις με τα μάτια σου, τότε έχουμε περάσει ήδη σε νέα εποχή.

Ή μήπως όχι…

Από αρχαιοτάτων χρόνων η κάθε δήλωση είχε την αξία αυτού που την εκστόμιζε. Αν η ποιότητα και η αξιοπιστία του εκφέροντος ήταν χαμηλή, τότε και η δήλωση ήταν άνευ ουσίας.

Το μπέρδεμα γινόταν όταν τη δήλωση αναπαρήγαγε κάποιος με αυξημένη αξιοπιστία. Τότε άρχιζε να θεωρείται αυθεντική. Εκεί ακριβώς είναι που θέλει μεγάλη προσοχή, ιδίως σήμερα. Σήμερα, που μέσω των social media, με το πάτημα ενός κουμπιού, περνάει το μήνυμα σε χιλιάδες «φίλους» με την υπογραφή του τελευταίου που το πάτησε.

Τα fake news διαχέονται, πάντα, μαζί με την αλήθεια την οποία, απλώς, πρέπει κάποιος να την αναζητήσει.

Θέλει προσοχή. Και ένα σοβαρό φιλτράρισμα.

Οι παπούδες παλαιότερα έλεγαν ότι «πριν μιλήσεις, να βουτάς τη γλώσσα σου στο μυαλό σου». Στην σημερινή πραγματικότητα ισχύει πλέον το «πριν πατήσεις το κουμπί»!

Οι χρήστες λοιπόν οφείλουν να φιλτράρουν με κριτική άποψη ο,τιδήποτε είναι ανυπόγραφο ή του οποίου η εγκυρότητα αμφισβητείται και να διακρίνουν την είδηση από την άποψη. Καλούνται τελικά να γίνουν ρυθμιστές στην αναβάθμιση της ποιότητας των πληροφοριών που κυκλοφορούν τόσο στο διαδίκτυο όσο και στον Τύπο.

Αν δεν λειτουργήσουμε με τέτοιο τρόπο ως αναγνώστες θα συνεχίσουμε να διαβάζουμε ότι η σαλάτα του Καίσαρα πήρε το όνομά της από τον Ιούλιο Καίσαρα.