Η “έξοδος από τα μνημόνια”, δεν είναι αυτόματα έξοδος και από την πραγματικότητα

Η ‘λήξη των μνημονίων’ στις 20 Αυγούστου, δημιούργησε μία ευφορία, καθώς η 8ετής (2010-2018) περίοδος άγριας λιτότητας και φοροκαρπαζιάς φαίνεται να φτάνει στο τέλος της. Η κυβέρνηση κατάφερε, πλέον, πράγματι να οδηγήσει την χώρα στις αγορές, εξασφαλίζοντας μάλιστα και επικουρικά ένα μαξιλάρι ρευστότητας μερικών δις ΕΥΡΩ, σε περίπτωση που κατι δεν πετύχει στην άντληση χρημάτων από τις αγορές.

Η επιτυχία αυτή της κυβέρνησης, πρέπει να μας γεμίζει με αισιοδοξία, όχι όμως και να δημιουργεί εφησυχασμό.

Υπάρχουν τέσσερις λόγοι που πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο επόμενο διάστημα.

Το πρώτο είναι ότι η άντληση χρημάτων από τις αγορές, που τώρα φαίνεται να γίνεται με όρους 4,5% στα δεκαετή ομόλογα για την Ελλάδα, μπορεί σύντομα να γινει ακριβότερη. Η τάση παγκοσμίως δεν είναι για μείωση επιτοκίων, αλλά για αύξηση. Ξεκινώντας από την Αμερικάνικη οικονομία που βρίσκεται σε υπερθέρμανση, όπως δείχνει και η απότομη αύξηση 50% φέτος της χρηματιστηριακής τιμής των τεχνολογικών μετοχών (Apple, Microsoft), λόγω της καταναλωτικής φούσκας δείχνει ότι οι ΗΠΑ είναι στην αρχη όχι τόσο χρηματιστηριακής φούσκας, όσο  φούσκας ζητησης τεχνολογικών προιόντων, που μοιραία θα συνδεθει με νέες αυξήσεις επιτοκίων, καθώς η ζήτηση είναι ισχυρή.

Αύξηση επιτοκίων κατά 1,5% (150 μοναδες) στις ΗΠΑ θα οδηγήσει σε αύξηση ως και 2,5% σε μεγάλες οικονομίες της δύσης και επιπλέον αύξηση επιτοκίων ως και 4-4,5% για τα επιτόκια πιο αδύναμων, περιφερειακών οικονομιών, σαν της Ελλάδος. Το υπάρχον 4,5% επιτόκιο στα δεκαετή ομόλογα, επομένων, εύκολα μπορεί να αυξηθεί σε υψος 6,%, 7,5% ή ακόμη και, το αντεύχομαι, 8,5% ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι σύντομα το κόστος δανεισμού μπορεί να γίνει απαγορευτικού, παρότι η Ελλάς θα τηρεί τις υποχρεώσεις της προς τους ‘εταίρους’ κανονικά.

Το δεύτερο, είναι ότι αν ο δανεισμός αφορά 5ετη ή 10ετη ομόλογα, συντομα η Ελλάδα θα ξαναβρεθει σε νέα μνημόνια, καθώς το υψος ποσού αποπληρωμής δανεισμού αυξάνει απότομα. Ο δανεισμός θα πρέπει να είναι σε ομολογα τυπου ‘Μαθουσάλα’, δηλαδη 30ετη και 50-ετη, με διάφορες ληξεις, μαλιστα, ώστε να μην μαζευεται καποιο μεγαλο ποσο καποια συγκεκριμένη χρονια.

Το τρίτο είναι ότι ακόμη τον ρόλο στην Ευρωπαική Ένωση, ακόμη τον έχουν οι αντιδραστικές δυνάμεις της Γερμανίας, και ιδιαίτερα οι δυνάμεις που βρίσκονται πίσω από τη Μέρκελ και τον επαχθή Σόιμπλε, τις πολιτικές μαριονέτες των αδίστακτων γερμανικών εταιριών, που δεν θα αφήσουν την ΕΕ να περάσει εύκολα σε αναπτυξιακή πορεία και θα δημιουργούν νεες βαρύτερες συνθήκες δανεισμού, αν ποτέ χρειαστούμε ξανά τον ESM, που ελέγχουν πλέον απόλυτα οι ίδιες αυτές δυνάμεις.

Το τέταρτο και σοβαρότερο, είναι ότι η κυβέρνηση Τσιπρα κατάφερε έναν ιστορικό συμβιβασμό με τους Γερμανούς, χωρίς όμως να πάρει ως αντάλλαγμα ονομαστική μείωση χρέους της τάξης του 40%-50% που χρειάζεται η χώρα. Ούτε διεκδίκησε τις Πολεμικές επανορθώσεις που δικαιούται η χώρα, που δυστυχώς παρέλειψαν να ζητήσουν όλες οι προηγούμενες Ελληνικές κυβερνήσεις. Αποζημιώσεις ύψους 200-300 δις, ανάλογα με τον τρόπο υπολογισμού. Αποζημιώσεις που θα έσβηναν δια παντός το χρέος που τώρα η Ελλάδα πληρώνει, με λιτότητα, φοροκαρπαζιά και υποθηκεύοντας λιμάνια και ιστορικά μνημεία. Αυτό όμως είναι κάτι που θα το βρούμε μπροστά μας. Η Ελλαδα βρίσκεται εν ολίγοις με την ‘καυτή πατάτα’ ενός υψηλού, ως ποσοστό του ΑΕΠ χρέους, που όταν δυσκολέψουν οι συνθήκες, θα χρειαστεί να χρηματοδοτηθεί με δυσβάστακτους όρους. Η κυβέρνηση, επομένως, όσο και αν πρέπει να χαίρεται, έχει αφήσει τα σκουπίδια κάτω από το χαλάκι, και αυτά την περιμένουν εκεί. Και μαζι με αυτά΄, την περιμένουν τα τρωκτικά των αγορών, οι διεθνείς πιστωτές, στην πρώτη ευκαιρία.