Ιταλικός εκβιασμός και γερμανική εμμονή – το Βερολίνο επιμένει να εστιάζει στο χρέος

Για «μια μαύρη εβδομάδα για την Ιταλία» κάνει λόγο το περιοδικό Spiegel. Όπως γράφει σε ανάλυσή του στην ηλεκτρονική του έκδοση, «επενδυτές αποσύρουν κεφάλαια, οι χρηματιστηριακές αξίες πέφτουν, το κόστος του δημόσιου δανεισμού αυξάνεται και μια θεμελιώδης ρήξη με την ΕΕ μοιάζει αναπόφευκτη».

Το Spiegel στέκεται στην ανυποχώρητη στάση της ιταλικής κυβέρνησης για το έλλειμμα 2,4% για το 2019, που προβλέπεται στο ιταλικό σχέδιο προϋπολογισμού παρά την κατηγορηματική διαφωνία των Βρυξελλών, και επισημαίνει την επιθετική ρητορική κατά της ΕΕ –ειδικά από τον ακροδεξιό υπουργό Εσωτερικών της Ιταλίας Ματέο Σαλβίνι. Ο αρθρογράφος σχολιάζει ότι το κακό για τους κυβερνώντες στη Ρώμη είναι «ότι οι περισσότερες και σημαντικότερες χώρες της ΕΕ τάσσονται στο πλευρό της Κομισιόν. Εάν στο τέλος πραγματικά όλοι, κάτι που είναι απαραίτητο βάσει του καταστατικού της ΕΕ, ψηφίσουν κατά της Ιταλίας ώστε να κινηθεί ποινική διαδικασία από την Κομισιόν, είναι ανοιχτό. Όμως ακόμη και ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς, ο οποίος θέλει πράγματι να ενισχύσει τον άξονα των προθύμων με τον Σαλβίνι προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω η παράνομη μετανάστευση, δηλώνει τώρα ότι δεν κατανοεί την Ιταλία, διότι το υπερβολικά υψηλό δημόσιο χρέος της είναι επικίνδυνο για όλους».

Όπως υπογραμμίζει το Spiegel Online, «πραγματικά επικίνδυνο είναι πάνω από όλα για την ίδια την Ιταλία. Γι αυτό άλλωστε όλοι όσοι έχουν δανείσει και πρόκειται να συνεχίσουν να δανείζουν χρήματα στη χώρα, είναι ιδιαίτερα ανήσυχοι».

Για «ιταλικό εκβιασμό» κάνει λόγο η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, στηλιτεύοντας τη στάση της Ρώμης. Όπως εκτιμά, «η σκόπιμη παραβίαση των κανονισμών από την κυβέρνηση στη Ρώμη αποδυναμώνει την Ευρώπη πολιτικά και οικονομικά». Το σχόλιο επισημαίνει ότι «οι λαϊκιστές από τη Ρώμη αναζητούν την αντιπαράθεση με μια ούτως ή άλλως εξασθενημένη ΕΕ, η οποία δεν μπορεί να κερδίσει τίποτα από αυτήν τη διαμάχη». Η Handelsblatt σημειώνει ότι «η Ιταλία είναι για την υπόλοιπη Ευρώπη too big to fail (πολύ μεγάλη για να αποτύχει) τόσο οικονομικά όσο και πολιτικά. Εφόσον ήδη η συγκριτικά μικρή Ελλάδα μπόρεσε να ρίξει την ευρωζώνη σε μια υπαρξιακή κρίση, μπορεί κανείς να φανταστεί που θα οδηγούσε μια αντίστοιχη κατάσταση στην Ιταλία».

Το Βερολίνο επιμένει να εστιάζει στο χρέος

Σε άλλο μήκος κύματος κινείται η Süddeutsche Zeitung, η οποία στηλιτεύει τη στάση που τηρεί στο ζήτημα του ιταλικού προϋπολογισμού η γερμανική κυβέρνηση, που θεωρεί ότι το βασικό πρόβλημα για την Ιταλία είναι το δημόσιο χρέος της. «Η γερμανίδα καγκελάριος είχε αντιδράσει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο το 2009, όταν η Αθήνα βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. Ήταν το πρώτο από τα λάθη με έμελλε να ακολουθήσουν και οδήγησαν στο ότι τα χρέη της Ιταλίας θα μπορούσαν τώρα να δρομολογήσουν το τέλος του ευρώ. Δεν είναι κατανοητό το πόσο πεισματικά αγνοεί η γερμανική κυβέρνηση το γεγονός ότι η ευρωζώνη έχει ένα σοβαρότατο πρόβλημα. Η αντιπαράθεση για τον προϋπολογισμό δεν είναι απλά μια διαμάχη για το ότι μια χώρα θέλει να αυξήσει υπερβολικά τις δαπάνες της ή κάνει ελάχιστες μεταρρυθμίσεις. […] Το θέμα είναι πιο ριζικό, δηλαδή πρόκειται για το αν μπορεί να τηρηθεί η υπόσχεση ότι το ευρώ θα εξισώσει το επίπεδο διαβίωσης (σ.σ. των μελών της ευρωζώνης)».

Η εφημερίδα του Μονάχου σημειώνει ότι ναι μεν είναι απαράδεκτο η Ιταλία να παραβιάζει τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, τονίζει όμως ότι «απαράδεκτο είναι επίσης το γεγονός ότι όλες οι γερμανικές κυβερνήσεις από την εποχή του Χέλμουτ Κολ αδιαφορούν για το ότι οι σημερινοί κανόνες εντείνουν την ανισότητα στην ευρωζώνη. Επειδή η Γερμανία συγκαταλέγεται στους ωφελημένους αρνείται να αντιληφθεί το πρόβλημα των υπολοίπων».

Η SZ επισημαίνει ότι «μπορεί κανείς να ερμηνεύσει την επιμονή της Ρώμης στον προϋπολογισμό ως εκβιασμό: είτε πληρώνετε είτε αποτυγχάνει το ευρώ. Ή να το δει ως αδυσώπητη απαίτηση από την Ιταλία αυτού που η Άγκελα Μέρκελ αρνείται στον γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν: δηλαδή έναν μηχανισμό διανομής από τους ισχυρούς προς τους αδύναμους εντός της ευρωζώνης. Η Ιταλία μιλάει μια γλώσσα που καταλαβαίνουν στο Βερολίνο, είναι η γλώσσα του χρήματος».

Παραλληλισμούς της ιταλικής περίπτωσης με την αντίστοιχη της Ελλάδας επιχειρεί να κάνει μεταξύ άλλων σε πρωτοσέλιδο σχόλιό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα: είναι πολύ πιο αναπτυγμένη οικονομικά και κυρίως διαθέτει πλατιά βιομηχανική βάση. Όμως έχει το ίδιο θεμελιώδες πρόβλημα. Όταν η εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους αρχίζει να φθίνει, τότε θα μπορούσε μια μέρα ακόμη και ένα μέλος του G7 να πάρει την κατιούσα. Υπάρχει η απειλή εκροής κεφαλαίων, τραπεζικών κρίσεων και αδυναμίας πληρωμών. Οι πρώτοι που θα υφίσταντο τα δεινά τέτοιων εξελίξεων δεν θα ήταν οι Γερμανοί ή οι άλλοι Ευρωπαίοι, τους οποίους αρέσκονται στη Ρώμη να καθιστούν υπεύθυνους για τις δυσχέρειες της δικής τους χώρας. Θα ήταν οι ιταλοί πολίτες, όπως πριν από αυτούς ήταν οι Έλληνες», σχολιάζει η εφημερίδα της Φραγκφούρτης.