Γερμανία: Γιατί δεν πείθει το θετικό έργο της κυβέρνησης;

Τόσο στα ηγετικά κλιμάκια όσο και στη βάση του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) κυριαρχεί τους τελευταίους μήνες ένα γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας και αβεβαιότητας. Τα ερωτήματα που τίθενται και επιζητούν απάντηση είναι ποικίλα και σύνθετα: ποιος θα ηγηθεί μελλοντικά ως πρόεδρος του κόμματος; Θα συνεχίσουν οι Σοσιαλδημοκράτες να συγκυβερνούν με τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ στα πλαίσια του «μισητού» πλέον μεγάλου συνασπισμού; Ή θα επιλέξουν τη φυγή προς τα εμπρός και την πόρτα εξόδου από τα κυβερνητικά έδρανα, προκαλώντας αναπόφευκτα την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες;

Το επικείμενο φθινόπωρο στη Γερμανία αναμένεται πολιτικά ιδιαίτερα θερμό. Τον Οκτώβριο η συγκυβέρνηση θα παρουσιάσει από κοινού έναν «τεχνικό απολογισμό», απαριθμώντας τις δεσμεύσεις που υλοποίησε αλλά και εκείνες με τις οποίες θα πρέπει να ασχοληθεί κατά το δεύτερο μισό της 4ετούς θητείας της. Στη συνέχεια τα δυο κόμματα θα προχωρήσουν μεμονωμένα σε μια δεύτερη ανάγνωση και αξιολόγηση του κυβερνητικού έργου.

Υλοποιήθηκε ήδη το 61% των υποσχέσεων

Το δεύτερο αυτό -ήσσονος σημασίας για τη συνέχιση του συνασπισμού- κομμάτι δεν θα έχει τη μορφή ενός ισολογισμού επιχειρήσεων με στατιστικά στοιχεία, διεμήνυσε προ ημερών με νόημα ο υπηρεσιακός συμπρόεδρος του SPD Σέφερ-Γκύμπελ. Όπερ σημαίνει ότι ο απολογισμός του κόμματός του θα λάβει υπόψη και το γεγονός ότι το μέχρι στιγμής έργο δεν φαίνεται να πείθει τους ψηφοφόρους του SPD. Και αυτό παρότι πολλά πρότζεκτ έχουν μια αμιγώς σοσιαλδημοκρατική σφραγίδα.

Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει έρευνα που διεξήγε το Ινστιτούτο Μπέρτελσμαν από κοινού με το Επιστημονικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών του Βερολίνου. Σύμφωνα με αυτή μέχρι τα τέλη Ιουνίου η συγκυβέρνηση είχε υλοποιήσει πλήρως ή εν μέρει το 61% των 296 υποσχέσεων που αποτυπώνονται στο κείμενο της κυβερνητικής συνεργασίας. Στην έρευνα λαμβάνονται υπόψη μόνον οι «πραγματικές» υποσχέσεις των οποίων η υλοποίηση είναι και επαληθεύσιμη.

Το αποτέλεσμα κολακεύει καταρχήν το SPD. Το 25% όλων των υποσχέσεων που ενσωματώθηκαν στην κυβερνητική συμφωνία προέρχονται από το προεκλογικό πρόγραμμα του κόμματος. Αντιθέτως, από τα χριστιανικά κόμματα συμπεριελήφθη μόλις το 11%. Όσον αφορά την υλοποίηση ο απολογισμός είναι μεν πιο εξισορροπημένος, ωστόσο η ζυγαριά γέρνει και πάλι υπέρ του SPD: μέχρι στιγμής έχει υλοποιηθεί το 45% των υποσχέσεων των Σοσιαλδημοκρατών και το 44% της CDU/CSU.

«Απολογισμός-ρεκόρ»

Η έρευνα προχωρά πάντως σε έναν θετικότατο εν γένει ενδιάμεσο απολογισμό της κυβερνητικής θητείας. Ο Ρόμπερτ Φέρκαμπ από το Ίδρυμα Μπέρτελσμαν κάνει λόγο για «απολογισμό-ρεκόρ» και εκτιμά ότι μέχρι το τέλος της θητείας της το 2021, η νυν κυβέρνηση θα μπορούσε να υλοποιήσει σχεδόν όλες τις δεσμεύσεις της.

Ο τρόπος που η κοινή γνώμη αντιλαμβάνεται ωστόσο το κυβερνητικό έργο είναι τελείως διαφορετικός. Τα πεπραγμένα της συγκυβέρνησης κλήθηκαν να αξιολογήσουν και οι πολίτες, με μόλις έναν στους δέκα να θεωρεί ότι υλοποίησε μεγάλο μέρος των υποσχέσεών της. Πάνω από τα 2/3 αντίθετα και συγκεκριμένα το 79% εκτιμά ότι έχουν υλοποιηθεί «ελάχιστα» ή «περίπου τα μισά». Ο ειδικός Ρ. Φέρκαμπ κάνει λόγο για ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ πραγματικότητας και του τρόπου με τον οποίο την αντιλαμβάνονται οι πολίτες.

Πώς όμως θα μπορούσε να αλλάξει αυτή η εικόνα; Οι επιστήμονες δεν έχουν μεν μαγική συνταγή, συμβουλεύουν όμως τους πολιτικούς να ακούνε περισσότερο και πιο προσεκτικά τους πολίτες και να εξηγούν καλύτερα ποιους στόχους υλοποιούν και γιατί. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι θα ήταν λάθος να καταρρεύσει ο κατά τα φαινόμενα αποδοτικός μεγάλος συνασπισμός εξαιτίας της κακής του δημόσιας εικόνας.

Ελάχιστοι όμως συμμερίζονται την άποψη αυτή εντός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Ο δημοσκοπικός καταποντισμός του επισκιάζει το κυβερνητικό έργο και εγείρει ερωτήματα για τη μελλοντική πορεία του κόμματος αλλά και τη συμμετοχή του στη νυν κυβέρνηση.

Ανεξάρτητα πάντως από τον απολογισμό των ηγετικών στελεχών του SPD, για την παραμονή ή αποχώρηση από την κυβέρνηση θα αποφασίσει εν τέλει η κομματική βάση στο συνέδριο που θα γίνει στις αρχές Δεκεμβρίου. Και όπως ακούγεται αλλά και καταδεικνύουν και σχετικές δημοσκοπήσεις, η κομματική βάση των Σοσιαλδημοκρατών βράζει.