Τα κριτήρια και τα κίνητρα

Τον τελευταίο καιρό, όλο και περισσότερο απασχολούσε την κοινή γνώμη το «ποια απόφαση θα πάρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης» (που είναι πρωθυπουργός και όχι «Ανώτατος Άρχων» σύμφωνα με το ισχύον πολίτευμα) σχετικά με τον επόμενο «Ανώτατο Άρχοντα». 

Αφού τελικά ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε την επιλογή του, η συζήτηση συνεχίστηκε σχετικά με τα κίνητρα που τον ώθησαν να λάβει τη συγκεκριμένη απόφαση και με τα (υποτιθέμενα) κριτήρια που θα έπρεπε να την καθορίσουν.

Τα κριτήρια αυτά υποτίθεται ότι «ξεκαθάρισε» ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης με το γνωστό πλέον διάγγελμα, το οποίο συνοψίζεται ως εξής :

«… Η Δημοκρατία, η Ελλάδα και η Πρόοδος είναι γένους θηλυκού…  είναι η ώρα να αποκτήσει η Πατρίδα μας μια άξια Ελληνίδα στην κορυφαία πολιτειακή της θέση… ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είναι κατά το Σύνταγμα ρυθμιστής του πολιτεύματος, ενσαρκώνει την ενότητα του Έθνους και γι’ αυτό οφείλει να έχει αίσθηση καθήκοντος … να διαθέτει γνώσεις, κύρος και διεθνή εμπειρία…

Προτείνω λοιπόν για Πρόεδρο της Δημοκρατίας την Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, μία εξαίρετη νομικό με διεθνείς περγαμηνές, μετριοπάθεια, ευθυκρισία, δημοκρατικές αναφορές, κοινωνική ευαισθησία… Δεν προέρχεται από τη δική μας πολιτική οικογένεια…

Στις αρχές της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, η Ελληνίδα παίρνει τη θέση που της αξίζει. Δεν είναι πολλές οι εμβληματικές ευκαιρίες που έχει ένας πρωθυπουργός να αφήσει το προσωπικό του αποτύπωμα για το μέλλον.

Η επιλογή της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι μια από αυτές…  Είναι μία πρόταση ενωτική, υπερκομματική, προοδευτική, που έχει όλες τις προϋποθέσεις να ψηφιστεί από το σύνολο των βουλευτών…»

Ο Πρωθυπουργός έχει φυσικά το δικαίωμα να έχει τα δικά του κριτήρια και να εμφορείται από δικά του (καθ’ όλα σεβαστά) κίνητρα. Το ίδιο ωστόσο δικαίωμα το έχουν και οι πολίτες, οι οποίοι θα μπορούσαν ακόμη και να εκφράσουν κάποιες (καλόπιστες πάντα) αντιρρήσεις.

Κάποιες εύλογες σχετικές σκέψεις, θα μπορούσαν να είναι οι ακόλουθες:

  • Το (ύπατο) αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν μπορεί να αποτελεί βραβείο για να τιμηθεί (π.χ.) «η Ελληνίδα και η προσφορά της», ούτε «ο άντρας και η προσφορά του», ούτε «ο Έλληνας αγρότης και η προσφορά του», ούτε «ο Έλληνας επιχειρηματίας», ούτε «το δικαστικό σώμα και η αξία του», ούτε «η αριστερά και οι αγώνες της». 
  • Αντίθετα, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει να επιλεγεί εκείνο το πρόσωπο που (κατά τεκμήριο) θα υπηρετεί κατά τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα της χώρας και τη λειτουργία του δημοκρατικού της πολιτεύματος και έτσι να προστατεύει και να διαφυλάσσει το κύρος του θεσμού.
  • Αυτός (ή) είναι προτιμότερο να έχει ήδη δοκιμασθεί σε πολιτικά αξιώματα, ώστε να έχει αποδείξει στην πράξη ότι διαθέτει τις παραπάνω ιδιότητες. Εναλλακτικώς, θα μπορεί να έχει υπηρετήσει (επί μακρόν όμως) και σε μη πολιτικά αξιώματα, για παράδειγμα ως Πρόεδρος Ανωτάτου Δικαστηρίου και να έχει χειριστεί με επιτυχία δύσκολες καταστάσεις.
  • Μόνο αν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις και επειδή όλοι αγαπάμε τη χώρα μας, τους θεσμούς της και το δημοκρατικό μας πολίτευμα, θα μπορεί ο ΠτΔ να «εκπροσωπεί την ενότητα του Έθνους» και να έχει συνακόλουθα ψηφισθεί από «το σύνολο των βουλευτών» ή τουλάχιστον από τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών.
  • Σε αντίθετη περίπτωση, υπάρχει ενδεχόμενο να μην ψηφιστεί από ένα σημαντικό τμήμα της βουλής… και εδώ θυμόμαστε τη στάση που τήρησε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης και νυν πρωθυπουργός στην περίπτωση εκλογής του τωρινού και απερχομένου ΠτΔ.

Μερικές παρατηρήσεις για το πολίτευμα και τις λειτουργίες του     

Το πολίτευμά μας υποτίθεται πως είναι «κοινοβουλευτική δημοκρατία», υπό την άποψη ότι η Βουλή είναι εκείνη που εγκρίνει την κυβέρνηση (χορηγώντας ψήφο εμπιστοσύνης) και η ίδια επίσης που εκλέγει τον «Ανώτατο Αρχοντα», δηλαδή τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Το να εκχωρείται (κατ’ ουσίαν) η κορυφαία αυτή αρμοδιότητα σε άλλο πρόσωπο, ακόμη και στον πρωθυπουργό θα μπορούσε να θεωρηθεί παρέκκλιση από την παραπάνω αρχή.
Ένα από τα οξύμωρα που διαδραματίσθηκαν κατά τη διάρκεια της τρέχουσας  διαδικασίας «επιλογής» είναι ότι Πρόεδρος της Βουλής, δηλαδή του μόνου αρμοδίου Οργάνου που αποφασίζει (κατά το Σύνταγμα) και εκλέγει ΠτΔ, δήλωνε πρόσφατα ότι γνωρίζει πλέον ποιός θα γίνει ο επόμενος Πρόεδρος , υπονοώντας σαφώς ότι του το «αποκάλυψε» ο κ. Μητσοτάκης και μάλιστα ενώ βρισκόταν… στην Αμερική!

Και όλα αυτά γιατί η Ν.Δ. έχει ήδη την απόλυτη πλειοψηφία στη βουλή και σύμφωνα με την πρόσφατη συνταγματική αλλαγή μπορεί να εκλέξει όποιον (-α) πρόεδρο επιθυμεί. Ορθότερα: Όποιον προτιμά ο αρχηγός της και πρωθυπουργός.
Αν η Ν.Δ. δεν την είχε, θα συζητούσαμε για τις αποφάσεις που θα έπαιρναν οι αρχηγοί των κοινοβουλευτικών κομμάτων και μόνο. 
Οι βουλευτές εδώ εμφανίζονται σαν άβουλα όντα που απλώς προσθέτουν ο καθένας (και καθεμιά) μία μονάδα στις αποφάσεις του αρχηγού τους και τίποτα παραπάνω.

Είναι αυτό γνήσια «κοινοβουλευτική δημοκρατία» ή παρωδία αυτής; 
Κάθε απάντηση ευπρόσδεκτη φυσικά και καλό θα ήταν κάθε πολίτης να προβληματισθεί σχετικά.

Ωστόσο, οποιοσδήποτε προβληματισμός έχει απλά ακαδημαϊκό χαρακτήρα γιατί η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί (και δεν θα έπρεπε) να αλλάξει τώρα που είναι παραμονές της εκλογής του επομένου ΠτΔ.

Μια εναλλακτική πρόταση

Σε μια ενδεχόμενη μελλοντική συζήτηση επί του θέματος, δική μου άποψη θα ήταν η εξής:
• Κάθε βουλευτής πρέπει καταρχήν να μπορεί να έχει δική του άποψη και να μπορεί να προτείνει και να στηρίξει μια υποψηφιότητα της αρεσκείας του, ακόμα και τον … εαυτό του! 
• Για να μην καταλήξουμε να έχουμε … 300 υποψηφίους για ΠτΔ, καλό θα ήταν να υπάρχει ένας ελάχιστος αριθμός υπογραφών για κάθε υποψήφιο, π.χ. 30 – 50. 
• Η κάθε ομάδα βουλευτών που στηρίζει κάποιον υποψήφιο ΠτΔ θα πρέπει να μπορεί να επιχειρηματολογήσει υπέρ της δικής τους προτίμησης. 
• Ο κάθε υποψήφιος ΠτΔ θα πρέπει επίσης να εμφανίζεται στη βουλή, να παρουσιάζει όσα στοιχεία από το βιογραφικό του θεωρεί χρήσιμα, τις απόψεις του για τον τρόπο λειτουργίας του πολιτεύματος (του οποίου είναι «ρυθμιστής») και τις εξωτερικές υποθέσεις της χώρας (την οποία εκπροσωπεί διεθνώς σε ανώτατο επίπεδο) και να είναι διατεθειμένος να απαντά σε ερωτήσεις των βουλευτών. 
• Μετά από τις «ακροάσεις» αυτές, θα γίνονται διαδοχικές ψηφοφορίες, που θα επαναλαμβάνονται (ανάμεσα στους πρώτους δύο ή τρεις) μέχρις ότου βρεθεί υποψήφιος ΠτΔ με τις ψήφους που ορίζει το σύνταγμα: 180 ή 151, ή ακόμη και σχετική πλειοψηφία. Στην τελευταία περίπτωση, η θητεία του ΠτΔ θα πρέπει να είναι μικρότερη (π.χ. δύο έτη). 
• Οι ψηφοφορίες θα πρέπει να είναι μυστικές, γιατί διαφορετικά θα είναι δύσκολο στους βουλευτές να πάνε αντίθετα με την άποψη του Αρχηγού τους, οπότε κινδυνεύουμε να καταλήξουμε στην ίδια ακριβώς κατάσταση που από την αρχή θέλαμε να αποφύγουμε.

Όλα αυτά βέβαια προϋποθέτουν μια ακόμη συνταγματική αλλαγή και αυτή (σύμφωνα με το ίδιο το Σύνταγμα) θα γίνει το νωρίτερο μετά από μια πενταετία.

Συμπέρασμα
Φροντίστε να έχετε καλή υγεία ώστε να ζήσετε πολλά χρόνια. 
Αν το πετύχετε αυτό, μπορεί να προλάβετε τη χώρα με ένα Σύνταγμα της προκοπής, ή που τουλάχιστον δεν αντιστρατεύεται το ίδιο τη μορφή του πολιτεύματος, που … καθορίζεται από το Σύνταγμα (!)

Επίσης ίσως μπορέσετε να καταλάβετε γιατί ο σχεδόν «διακοσμητικός» ΠτΔ (για τον οποίο «ο Καταστατικός μας Χάρτης δεν επιφυλάσσει ουσιαστικές αρμοδιότητες»)  αμείβεται με 11.561 Ευρώ το μήνα, ενώ ο παντοδύναμος, με όλες τις ουσιαστικές αρμοδιότητες και για τα πάντα υπεύθυνος Πρωθυπουργός με 7.645 Ευρώ αφήνοντας την αίσθηση ότι κάπως πιο ακριβή από όσο πρέπει μας βγαίνει η… διακόσμηση του πολιτεύματος.

Κλείνοντας τις σκέψεις μου, θα ήθελα να εκφράσω τη πλέον ειλικρινή μου ευχή να πράγματα να κυλήσουν ως προς το ζήτημα που διαπραγματεύθηκα κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο, με τη μεγίστη δυνατή συναίνεση και μέσα σε πανηγυρικό κλίμα Εθνικής Ενότητας και Ανάτασης.

Επίσης εύχομαι ολόψυχα η κ. Σακελλαροπούλου (αν τελικά εκλεγεί) να είναι μια άριστη Πρόεδρος της Δημοκρατίας, όπως πράγματι υπήρξαν κάποιοι στο παρελθόν, αλλά (οφείλουμε να πούμε) όχι όλοι οι διατελέσαντες στο Αξίωμα.

Ας μας επιτραπεί όμως να διατηρήσουμε μερικές επιφυλάξεις: Όχι τόσο για το ίδιο το πρόσωπο, όσο για τον τρόπο με τον οποίο θα έχει εκλεγεί, για τον οποίο επίσης ευχόμαστε… «ταχείαν βελτίωσιν»!      

Facebook Comments