Στο πιο βαθύ σκοτάδι ή πριν το ξημέρωμα;

Τα δείγματα του παρόντος είναι μαύρα, αλλά και οι προβλέψεις για το προσεχές μέλλον κάθε άλλο παρά ευοίωνες είναι. Σε λίγο μπαίνουμε στον Νοέμβριο, με την πανδημία να σαρώνει την Ευρώπη και την Ελλάδα. Κοντολογίς, το τρίμηνο που έρχεται θα είναι τραγικό από υγειονομική και οικονομική σκοπιά. Ναι αλλά ο τελευταίος μήνας του τριμήνου θα είναι ο πρώτος μήνας του 2021 κι εμείς αλλιώς τα είχαμε σχεδιάσει για την επόμενη χρονιά. Όχι μόνο εμείς δηλαδή, αλλά ολόκληρος ο πλανήτης.

Πιστεύαμε (και προβλέπαμε) ότι το 2021 θα είναι η χρονιά της ανάκαμψης, η χρονιά που θα μας φέρει μια ισχυρή αναπτυξιακή αντίδραση, η οποία θα αντισταθμίσει ολοκληρωτικά ή στο μέγιστο μέρος της την ύφεση του 2020. Αρχίσαμε πέρυσι τις προβλέψεις για ανάπτυξη 7% ή και 8% μέσα στο 2021, σιγά-σιγά κατεβήκαμε στο 4% και ήδη αρχίζουν να διατυπώνονται προβλέψεις για αναιμική ή και μηδενική ανάπτυξη και του χρόνου. Οι πιο απαισιόδοξοι μιλούν μέχρι και για ύφεση.

Πέραν του γεγονότος ότι η οικονομική επιστήμη αποδεικνύεται παραπάνω σχετική απ’ όσο αντέχουμε ή χρειαζόμαστε, η ουσία του πράγματος καταλήγει αποκαρδιωτική. Με το 2021 να μπαίνει μέσα σε συνθήκες μερικού ή και ολικού lock down, με το εμβόλιο όλο να έρχεται αλλά πάντα να βρίσκεται στον δρόμο, με τις προοπτικές της ανόδου παραγωγής και ζήτησης να είναι αναιμικές, με τον τουρισμό να ταλαιπωρείται σ’ αυτή την μέγγενη για μια άνοιξη κι ένα καλοκαίρι ακόμα, τι αλήθεια έχουμε να ελπίζουμε για το προσεχές διάστημα;

Στην κυβερνητική βοήθεια; Για πόσο ακόμα και για να καλύψει πόσους; Στα ευρωπαϊκά λεφτά που κι αυτά όλο σκαλώνουν στις Βρυξέλλες, καθώς αλλιώς βλέπει την χρησιμότητα τους ο βορράς κι αλλιώς ο νότος; Ή μήπως στην παράλληλη οικονομική (και όχι μόνο) αιμορραγία που συνεπάγεται η αντιπαράθεση με την Τουρκία, που βρήκε κι αυτή εν μέσω πανδημίας και ύφεσης την διάθεση να ξεδιπλώσει τις αυτοκρατορικές της φαντασιώσεις;

Ξέρω πως σας μαυρίζω την καρδιά, αλλά δεν σας γράφω τίποτα καινούρια ή άγνωστα. Αυτό που ζούμε καθημερινά περιγράφω κι αυτά που προβλέπει η λογική σας υπενθυμίζω. Το χω ξαναγράψει, το μόνο θετικό που μπορώ να διακρίνω σε τούτη την μαύρη περίοδο είναι τουλάχιστον η πολιτική σταθερότητα, για φανταστείτε να προσθέταμε σε όλα τούτα και την πολιτική αστάθεια ή την αδυναμία διακυβέρνησης του τόπου. Εδώ πανίσχυρη κυβέρνηση έχουμε που δεν την απειλεί κανένας και συχνά-πυκνά δείχνει να γονατίζει μπροστά στον όγκο και την πολυπλοκότητα των προβλημάτων, φανταστείτε να είχαμε κυβερνήτες υπό αίρεση ή υπό αμφισβήτηση.

Πλησιάζει ο χρόνος που όλοι θα μαζευόμαστε έξω από το υπουργείο οικονομικών με ανοικτή την παλάμη για βοήθεια, με τον Σταϊκούρα να κοιτάζει το κρατικό χρηματοκιβώτιο και να το βλέπει άδειο. Αλλά ενδέχεται (μεταφυσική ελπίδα εκφράζω τώρα) να βγει αληθινή και η λαϊκή ρήση ότι ‘’το σκοτάδι είναι πιο πυκνό λίγο πριν ξημερώσει’’. Διαλέξτε και πάρτε.