Η Αμερική έχει νέα  κυβέρνηση και όπως συνήθως συμβαίνει η προσοχή και το ενδιαφέρον της Ελλάδας και των άλλων χωρών είναι στραμμένη στην εξωτερική πολιτική που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν και τι αλλαγές προβλέπονται στις σχέσεις Αμερικής με διάφορες χώρες.

Ιστορικά, σε κάθε νέα κυβέρνηση, είναι ο πρόεδρος που έχει την μεγαλύτερη επιρροή για την διαμόρφωση και υλοποίηση της εξωτερικής πολιτικής με υποστήριξη και συμμετοχή του Κογκρέσου, του State Department και μυστικών υπηρεσιών.

Το πρόβλημα που ήδη φαίνεται να έχει η νέα κυβέρνηση, είναι η απουσία του ηγέτη προέδρου κάτι που σύντομα δεν θα περάσει απαρατήρητο από ηγέτες άλλων χωρών.  Παρά την συνεχή προστασία και κάλυψη που του παρέχουν τα ΜΜΕ, είναι γνωστό στους κύκλους της Ουάσινγκτον, ότι ο  Μπάιντεν δεν  διαθέτει τα ηγετικά προσόντα, την ορατότητα και ούτε την πνευματική διαύγεια να διαμορφώσει και να χειρισθεί ο ίδιος θέματα εξωτερικής πολιτικής.  Ο Μπάιντεν υποφέρει από άνοια και θα έχει δυσκολίες να ανταποκριθεί ακόμη στα καθήκοντα και τις καθημερινές απαιτήσεις σαν πρόεδρος της πανίσχυρης Αμερικής.

Επιπλέον, η ανάμειξη του ιδίου και της οικογενείας του σε σκάνδαλα διαφθοράς τον αποδυναμώνουν ακόμη περισσότερο. Ο γιος του βρίσκεται ήδη κάτω από τουλάχιστον δύο ποινικές έρευνες από το FBI για διάφορα παραπτώματα. Σύμφωνα με στοιχεία, έλαβε $2 δισεκατομμύρια από Κινέζους και πρόσφατες νέες αποκαλύψεις κάνουν αναφορά για μίζες για τον ίδιο τον Μπάιντεν. Πολλοί αναρωτιούνται αν ο Μπάιντεν ειναι ήδη στην τσέπη της Κίνας.

Όλα αυτά τοποθετούν τον Μπάιντεν σε αδύναμη θέση και οι ενδείξεις είναι ότι η διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής δεν θα γίνει από τον πρόεδρο Μπάιντεν, που μάλλον θα παίζει περισσότερο τον ρόλο βιτρίνας.  

Μολονότι αναμένεται ότι το Κογκρέσο, το Στέιτ Ντηπάρτμεντ και οι μυστικές υπηρεσίες θα αυξήσουν την επιρροή τους, είναι σχεδόν βέβαιο, ότι αυτός που θα έχει την μεγαλύτερη επιρροή και έλεγχο στην διαμόρφωση και υλοποίηση της εξωτερικής πολιτικής θα είναι ο Ομπάμα.

Δεν είναι τυχαίο γεγονός ότι, ο Ομπάμα είναι ο μόνος πρώην Αμερικανός πρόεδρος στα τελευταία 100 χρόνια, που παρέμεινε στην Ουάσινγκτον όταν τελείωσε η θητεία του. Ιστορικά, όλοι οι πρώην πρόεδροι επέστρεψαν στις πολιτείες τους και την ιδιωτική ζωή όταν έληξε η θητεία τους. Η μόνη εξαίρεση που δεν είναι συμπτωματική, αποτελεί ο Ομπάμα πού παρέμεινε στην Ουάσινγκτον συνεχίζοντας να ασκεί πολιτική πίσω απο τις σκηνές.

Ήδη πολλά στελέχη της νέας κυβέρνησης σε θέσης κλειδιά, έχουν ισχυρούς δεσμούς με τον Ομπάμα.  Για παράδειγμα, ο νέος υπουργός εξωτερικών ο Άντονι Βλίνκεν, διετετέλεσε υφυπουργός εξωτερικών επί κυβέρνησης Ομπάμα, όπως και η νέα διευθύντρια της υπηρεσίας εθνικών πληροφοριών, η Αβριλ Χαινες, που ήταν τέως αναπληρωτής διευθυντής της ΣΙΑ επί Ομπάμα.

Πολλοί θεωρούν ότι  η εξωτερική πολιτική της νέας κυβέρνησης θα αποτελεί προέκταση της τέως κυβέρνησης του Ομπάμα, που σημαίνει ότι θα έχει κυρίως γκλομπαλιστικό χαρακτήρα, δίνοντας λιγότερη έμφαση στα αμερικανικά συμφέροντα και περισσότερο σε μια πολιτική πολυμερισμού και συνασπισμών. Θα είναι μια πολιτική κατευθυνόμενη από ιδεολογία που θα αποβλέπει  περισσότερο σε δημιουργία εντυπώσεων, δίχως ουσιαστικά αποτελέσματα.

Τι μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από την νέα αμερικανική κυβέρνηση;  Στα φλέγοντα ελληνοτουρκικά θέματα, η νέα αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να συνεχίσει την πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης δίχως σημαντικές αλλαγές  ή νέες πρωτοβουλίες. Ήδη το αμερικανικό κογκρέσο επί κυβέρνησης Τραμπ, πάγωσε τίς πωλήσεις όπλων στην Τουρκία για τα επόμενα δύο χρόνια. Είναι η πρώτη φορά από το 1978,  που οι ΗΠΑ εφαρμόζουν αυτό το διπλωματικό όπλο εναντίον της Τουρκίας, που επίσης κάνει κατανοητό ότι οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας έχουν ήδη χειροτερεύσει. Επίσης οι επισκέψεις στην Ελλάδα πέρυσι, αμερικανών αξιωματούχων με επικεφαλής τον τέως υπουργό εξωτερικών Πομπέο, έδειξαν ότι η Αμερική υπολογίζει σοβαρά στην φιλία με την Ελλάδα, κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον Ερντογάν.

Η νέα αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να συνεχίσει την ίδια σκληρή στάση έναντι της Τουρκίας και την περαιτέρω ισχυροποίηση των φιλικών σχέσεων με την Ελλάδα. Καθώς το Κογκρέσο αναμένεται να έχει μεγαλύτερη επιρροή στην διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, θα είναι σε θέση να επιβάλλει επιπλέον κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας καθώς μια μεγάλη μερίδα πολιτικών στο καπιτώλιο διατίνεται φιλικά προς την Ελλάδα. Όμως,  πέρα από νέες κυρώσεις, είναι άγνωστο και μάλλον αμφίβολο αν  η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα προχωρήσει σε αποφασιστικές ενέργειες υποστήριξης της Ελλάδας, ειδικά στις προστριβές που έχει με την Τουρκία στο Αιγαίο.

Εκεί που προβλέπονται αλλαγές που θα επηρεάσουν ενδεχομένως και την Ελλάδα, θα είναι οι νέες σχέσεις της Αμερικής με το Ισραήλ και την Αίγυπτο που μάλλον θα χειροτερεύσουν. Δεν θα αποτελέσει έκπληξη αν η νέα κυβέρνηση, ακολουθήσει την παλιά πολιτική του Ομπάμα, με την υποστήριξη εξτρεμιστικών η τρομοκρατικών οργανώσεων όπως του μουσουλμανικού οργανισμού αδελφότητας, κάτι που σίγουρα θα δημιουργήσει προστριβές στις σχέσεις με την Αιγυπτιακή κυβέρνηση καθώς και με άλλα αραβικά κράτη.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στις σχέσεις Αμερικής- Ισραήλ, που ενώ σήμερα βρίσκονται σε άριστο επίπεδο, θα χειροτερεύσουν  αν η νέα αμερικανική κυβέρνηση ανεβάσει την υποστήριξη της για τους παλαιστίνιους και το Ιράν. Είναι γνωστό ότι, παλιά οι σχέσεις Ομπάμα με τον  πρωθυπουργό Νετανιάχου δεν ήταν καθόλου φιλικές. Αγνωστο σε πολλούς είναι,  ότι ο  Ομπάμα όταν ήταν πρόεδρος, επιχείρησε να υπονομεύσει την ισραηλινή κυβέρνηση Νετανιάχου, στέλνοντας μυστικά ειδικούς συμβούλους και εκατομύρια δολλάρια να βοηθήσουν το αντίπαλο κόμμα να κερδίσει τις εκλογές.

Ο μεγάλος κερδισμένος από την νέα αμερικανική κυβέρνηση θα είναι η Κίνα, που ελπίζει ότι τα δισεκατομμύρια που ξόδεψε στον Μπάιντεν, στα αμερικανικά ΜΜΕ και πολλούς πολιτικούς, τελικά θα αποδώσουν καρπούς.  Η Κίνα δεν έχει πλέον να φοβηθεί τον Τραμπ καθώς  η νέα αμερικανική κυβέρνηση, παρά τις υποσχέσεις του νέου υπουργού εξωτερικών ότι θα τηρήσει σκληρή στάση, δεν αναμένεται να βάλλει φρένο στα παγκόσμια ηγεμονικά σχέδια της Κίνας. Αν συμβεί αυτό, μάλλον θα δημιουργήσει αναταραχές στις χώρες της ανατολικής Ασίας, που στηρίζονται στην Αμερική να συγκρατήσει τις ορμητικές διαθέσεις  των κινέζων.

Επίσης, η ενδεχόμενη απραξία της νέας αμερικανικής κυβέρνησης στις παγκόσμιες ορέξεις της Κίνας, σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αναλάβει το βάρος να συγκρατήσει τα μεγαλεπήβολα σχέδια που έχει η Κίνα στην Ευρώπη. Η Ελλάδα και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχουν λάβει δισεκατομμύρια από την Κίνα που έχει επενδύσει σε διάφορα μεγάλα έργα, κάτι που έχει ήδη δημιουργήσει ανησυχίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα μπορέσει επίσης να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές προσπάθειες, αν συνεχίσει την στρατηγική της προηγούμενης κυβέρνησης Τραμπ, που για να αντισταθμίσει τα δισεκατομμύρια που ξοδεύει η Κίνα στην Ευρώπη,  έδωσε ιδιαίτερο βάρος σε αμερικανικές χρηματοδοτήσεις επενδυτικών έργων στην Ευρώπη, όπως κάνει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Όμως ο χρόνος θα δείξει αν αυτό συνεχιστεί.

Όσοι αναρωτιούνται ποια θα είναι η εξωτερική πολιτική της νέας αμερικανικής κυβέρνησης, θα βρουν εύκολα την απάντηση, αν γυρίσουν πίσω μερικά χρόνια όταν ο Ομπάμα ήταν πρόεδρος. Είναι σχεδόν δεδομένο, ότι η νέα αμερικανική εξωτερική πολιτική, θα μοιάζει περισσότερο σαν μια τρίτη θητεία του Ομπάμα.

Facebook Comments