ΗΒ: Δεν είναι πια ταμπού το Σύμφωνο Σταθερότητας

Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης θεωρείται ιερή αγελάδα της δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ΕΕ. Φαίνεται ωστόσο ότι οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης οδηγούν τα υπουργεία Οικονομικών των 27, και ιδιαίτερα της Γερμανίας, σε άλλες σκέψεις. Σύμφωνα με πληροφορίες της σημερινής Handelsblatt ο επικεφαλής σύμβουλος του γερμανού υπουργού Οικονομικών Σολτς έδωσε εντολή σε στελέχη του υπουργείου να υποβάλουν μεταρρυθμιστικές προτάσεις, κάτι που πριν από λίγα χρόνια θα ισοδυναμούσε με επανάσταση.

“Δεν είναι πια ταμπού”

“Ο κόσμος άλλαξε με ραγδαίο ρυθμό από τότε που τέθηκαν σε ισχύ οι δημοσιονομικοί κανόνες” υπενθυμίζει ο αρθρογράφος της. “Οι τόκοι δανεισμού είναι άκρως χαμηλοί και τα χρέη των χωρών-μελών πολύ μεγαλύτερα από όσο νόμιζε κανείς. Και όπως παρατηρεί ο επικεφαλής οικονομολόγος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δεν πρόκειται να αποφύγει κανείς κάποιας μορφής αναθεώρηση των κανόνων χρέους, όσο κι αν προκαλεί ερωτήματα (…) Αλλά αλλαγές στο Σύμφωνο Σταθερότητας δεν είναι πια ταμπού, από τότε που ο Όλαφ Σολτς βρίσκεται στο πηδάλιο του υπουργείου Οικονομικών και η ΕΕ έχει να αντιπαραταχθεί με τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας του αιώνα. Το ένα υπουργείο Οικονομικών μετά το άλλο κάνουν προετοιμασίες για μια τέτοια συζήτηση”. Ο Γερμανός αρθρογράφος παραθέτει μερικά παραδείγματα που αποδεικνύουν πόσο ελάχιστα ρεαλιστικά είναι τα λεγόμενα κριτήρια του Μάαστριχτ: “Το χρέος της Ελλάδας σκαρφάλωσε στο γιγαντιαίο 200% (του ΑΕΠ), στην Ιταλία πάνω από το 150%. Αλλά και στη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία το ποσοστό χρέους είναι διπλάσιο από το επιτρεπόμενο. Πώς θα μπορέσουν οι χώρες να το τιθασεύσουν; Και γιατί θα πρέπει να το κάνουν σε περίοδο χαμηλών επιτοκίων, που το χρέος δεν κοστίζει;”.

Η εφημερίδα αποκαλύπτει ότι όταν η Γαλλία αναλάβει την εκ περιτροπής προεδρία στην ΕΕ το 2022, ο πρόεδρος Μακρόν θα επιδιώξει κατά προτεραιότητα μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες γι αυτό, από την πιο ριζοσπαστική, η οποία όμως θα έθετε θεσμικά εμπόδια, μέχρι την λιγότερο επεμβατική, υπό μορφή δήλωσης του Eurogroup για χαλαρή εφαρμογή των όρων του Συμφώνου. Κατά τη γερμανική εφημερίδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ίσως να προτείνει έναν τρίτο δρόμο, την επεξεργασία δηλαδή νομικών κανόνων, που συγκεκριμενοποιούν την εφαρμογή του Σύμφωνου. “Από την οπτική γωνία των Βρυξελλών” επισημαίνει ο αρθρογράφος, “το Σύμφωνο δεν αποδείχθηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικό. Στην πράξη δεν απέτρεψε, ακόμη και σε οικονομικά καλές περιόδους, να ξεφύγουν από τον έλεγχο οι δημόσιες δαπάνες. Αντίθετα σε περιόδους οικονομικής ύφεσης αποδείχθηκε ότι οι κανόνες του Συμφώνου μπορεί να πιέσουν τις κυβερνήσεις σε βιαστικά μέτρα λιτότητας, που να πνίξουν την ανάκαμψη”.