Ο Κόκκινος Δράκος φτερνίστηκε και η κατάστασή του παραμένει κρίσιμη

Ξύπνησαν μνήμες του 2008, τα «όπλα» όμως πλέον δεν υπάρχουν…

Η Κίνα έχει την δύναμη να επηρεάσει την παγκόσμια οικονομία. Αυτό έγινε παραπάνω από σαφές χθες. Η Κίνα φτερνίστηκε και ολόκληρος ο πλανήτης κρυολόγησε ή μάλλον… πάγωσε από τον πανικό.

Η αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές ξεκίνησε πριν από δύο εβδομάδες, όταν η Κίνα υποτίμησε ξαφνικά το νόμισμά της, αυξάνοντας τους φόβους ότι η οικονομία της ίσως και να είναι σε χειρότερη κατάσταση από ό, τι πολλοί θεωρούσαν. Από τότε, οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές έχουν χάσει περισσότερα από 5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε αξία…

Με την Κίνα να αντιπροσωπεύει πλέον το 15% της παγκόσμιας οικονομίας, οποιαδήποτε επιβράδυνσή της είναι κατανοητό ότι θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στην παγκόσμια ανάπτυξη.

Το ξεπούλημα των παγκόσμιων αγορών το οποίο είχε αφετηρία την Ασία, οδηγήθηκε βέβαια αρχικά από τις προσδοκίες ότι η αμερικάνικη Fed θα προχωρήσει για πρώτη φόρα μετά από πολύ καιρό σε αύξηση των επιτοκίων και μετά… συνδυάστηκε από την απρόβλεπτη κίνηση των κινεζικών αρχών.

Αξίζει να θυμίσουμε πως η πολιτική των υπερβολικά χαμηλών επιτοκίων, σε συνδυασμό με την ποσοτική χαλάρωση που ακολούθησαν οι ΗΠΑ ήταν οι στυλοβάτες του ράλι που πραγματοποίησαν οι διεθνείς μετοχές τα τελευταία χρόνια.

Για να συνοψίσουμε και να… απλοποιήσουμε την κατάσταση, τρεις είναι οι λόγοι που προκαλούν αυτήν την αιματοχυσία στις διεθνείς αγορές:

1. Οι ανησυχίες ότι η οικονομία της Κίνας επιβραδύνεται ταχύτερα από ό, τι οι αναλυτές είχαν προβλέψει.

2. Η αβεβαιότητα για το πότε η Fed θα αυξήσει τα επιτόκια για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν μια δεκαετία.

3. Το αποτέλεσμα του εξαιρετικά φθηνού πετρελαίου, το οποίο χτυπά τις εξαγωγικές χώρες, καθώς και τις εταιρείες εξόρυξης.

Και εδώ – συνοπτικά και πάλι – το γιατί:

Πρώτον. Oι ανησυχίες των επενδυτών σκαρφάλωσαν απότομα στο «κόκκινο» όταν ο δείκτης – βαρόμετρο της μεταποιητικής δραστηριότητας στην Κίνα υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 77 μηνών και μετά ακολούθησε μία σειρά από καθημερινά αρνητικά μακροοικονομικά στοιχεία που ενέτειναν την κατάσταση.

Δεύτερον. Πολλοί επενδυτές και οικονομολόγοι στοιχηματίζουν ότι η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, κάτι που δεν έχει γίνει από το 2006. Όμως, τα πρακτικά της ομοσπονδιακής τράπεζας τα οποία δημοσιεύθηκαν πριν μερικές μέρες, έδειξαν ότι τα μέλη της επιτροπής στέλνουν στην αγορά αντιφατικά μηνύματα σχετικά με το τι τελικά θα πράξει η Fed.

Μια αύξηση των επιτοκίων θα αυξήσει το κόστος δανεισμού για τις εταιρείες στις αναδυόμενες αγορές. Θα κάνει επίσης το αμερικανικό χρέος (ομόλογα) πιο ελκυστικά για τους επενδυτές, πράγμα που σημαίνει ότι θα σημειωθεί μαζική φυγή των επενδυτών από τα ομόλογα αναδυομένων αγορών.

Και τρίτον υπάρχει το…. πετρέλαιο. Πριν από ένα χρόνο, ένα βαρέλι πετρέλαιο κόστιζε περίπου 100 δολάρια. Τώρα διαπραγματεύεται κοντά στα $ 40.

Το πετρέλαιο είναι μια σανίδα σωτηρίας της οικονομικής ανάπτυξης για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες επίσης βλέπουν τα εθνικά τους νομίσματα χάνουν την αξία τους λόγω της έκθεσής τους στην Κίνα.

Ο μεγαλύτερος λόγος που η Κίνα έχει… σημασία για την παγκόσμια οικονομία, είναι το μέγεθός της. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, το Πουέρτο Ρίκο ή άλλες χώρες σε κρίση, η Κίνα έχει τη δύναμη και το μέγεθος να επηρεάσει ολόκληρο τον πλανήτη.

Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, αφήνοντας πολύ πίσω την Ιαπωνία και την Γερμανία τα τελευταία χρόνια. Η Κίνα είναι επίσης ο μεγαλύτερος καταναλωτής  πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο και ο χαλκός, τα οποία και έχουν βυθιστεί κατά τις τελευταίες εβδομάδες.

Μια δραματική μείωση στην κινεζική ανάπτυξη θα μπορούσε να προκαλέσει ολική κατάρρευση στα εμπορεύματα, προκαλώντας οικονομικό όλεθρο στις χώρες που στηρίζονται σε αυτά.

Αυτό στη συνέχεια θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια τεράστια κρίση χρέους, πολλαπλάσια του μεγέθους και τις σοβαρότητας της κρίσης χρέους της Ευρώπης. Αυτό γιατί η Κίνα εδώ και 15 χρόνια αποτελεί τον καταλύτη της παγκόσμιας ανάπτυξης, και αν η μηχανή αυτή σταματήσει, τότε οι συνέπειες θα είναι ισοπεδωτικές.

Η 24η Αυγούστου χαρακτηρίστηκε «δίκαια» ως η νέα Μαύρη Δευτέρα των αγορών, ξυπνώντας μνήμες του όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος, και συγκεκριμένα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.

Το ανησυχητικό όμως είναι, ότι το «σήμερα» είναι πολύ πιο ευάλωτο από αυτό το «χθες»…

Τότε (το 2008), οι αγορές και οι κεντρικές τράπεζες φοβόντουσαν τον πληθωρισμό καθώς το πετρέλαιο είχε αγγίξει τα 140 δολάρια το βαρέλι.

Τώρα, καθώς το πετρέλαιο πλησιάζει τα 40 δολάρια, όλοι φοβούνται τον αποπληθωρισμό.

Τότε η Κίνα είχε συνολικό χρέος 7 τρις δολάρια, πολύ κάτω από το 100% του ΑΕΠ.

Τώρα το κινεζικό χρέος έχει τετραπλασιαστεί στα 28 τρισεκατομμύρια δολάρια και πάνω από το 280% του ΑΕΠ της χώρας…

Τότε, οι κεντρικές τράπεζες είχαν ένα πλήρες σετ νομισματικών εργαλείων να βάλουν σε εφαρμογή, όπως το TARP, το QE (ποσοτική χαλάρωση), η μείωση των επιτοκίων, οι συνεχείς παρεμβάσεις στις αγορές και πολλά άλλα.

Τώρα η εργαλειοθήκη τους είναι άδεια καθώς όλα έχουν χρησιμοποιηθεί και είναι πολύ «παλιά» για να έχουν κάποια ουσιαστική επίδραση.

Όπως και τον Αύγουστο, όχι μόνο του 2008, αλλά και του 2007 και του 1998 και του 1997, μπορεί να βρισκόμαστε στα αρχικά στάδια μία πολύ σοβαρής κατάστασης.

Όλα αυτά που ζήσαμε στις 24 Αυγούστου ήταν το αποτέλεσμα ενός… φτερνίσματος της Κίνας. Ας ελπίσουμε πως η κατάσταση του Κόκκινου Δράκου δεν θα χειροτερέψει…