Επαναφορά της δυνατότητας για αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης από 1/1/2022

Με το ν. 4335/2015 τροποποιήθηκε ο Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας με σημαντικές αλλαγές σε όλο το φάσμα του, μεταξύ των οποίων και στην αναγκαστική εκτέλεση. Με τον ως άνω Νόμο καταργήθηκε συνολικά το άρθρο 938 ΚΠολΔ και η οριζόμενη με αυτό δυνατότητα αίτησης αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης επί τη βάσει ανακοπής κατά της εκτέλεσης.

Το σκεπτικό του νομοθέτη, όπως αποτυπώνεται στην αιτιολογική έκθεση του ως άνω Νόμου, ήταν να μπορέσει να εκδικαστεί στον πρώτο βαθμό η ανακοπή κατά της εκτέλεσης και να κριθούν έγκαιρα τα ζητήματα που προβάλλονται από τον οφειλέτη πριν τον πλειστηριασμό, αν πρόκειται για ακίνητα.

Αυτό όμως δε λειτούργησε πλήρως στην πράξη, καθόσον παρατηρούνται περιπτώσεις μη έγκαιρου προσδιορισμού της ανακοπής για εκδίκαση ή μη έγκαιρη έκδοση οριστικής απόφασης, ώστε ο οφειλέτης να βρίσκεται εκτεθειμένος με επαπειλούμενο πλειστηριασμό ή με πολύμηνη κατάσχεση των τραπεζικών του λογαριασμών ενώ δεν είχε, χωρίς δική του υπαιτιότητα, έγκαιρα οριστική απόφαση στην Ανακοπή του, ούτε δυνατότητα αναστολής. Η ως άνω έλλειψη δυνατότητας αναστολής αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με τις γενικές διατάξεις των ασφαλιστικών μέτρων για την προσωρινή ρύθμιση της κατάστασης (731 επ. ΚΠολΔ), χωρίς όμως να εφαρμόζεται η ως άνω διάταξη παγίως από τη νομολογία.

Πλέον, 6 έτη μετά, ο νομοθέτης με το άρθρο 60 ν. 4842/2021 (ΦΕΚ Α’ 190/13.10.2021) επαναφέρει από την 1^η Ιανουαρίου 2022 το άρθρο 938 ΚΠολΔ και την προβλεπόμενη με αυτό δυνατότητα αναστολής της εκτελεστικής διαδικασίας, όταν η επιταγή προς εκτέλεση επιδίδεται μετά την 13.10.2021 (ημερομηνία δημοσίευσης του ως άνω Νόμου σύμφωνα με το άρθρο 116 παρ. 6 περ. γ’ αυτού) και με έρεισμα την ανακοπή κατά της εκτέλεσης, κατά τις ειδικότερες προϋποθέσεις που αναφέρονται σε αυτό. Ωστόσο, η ανωτέρω δυνατότητα επαναφέρεται για κατάσχεση κινητών και τραπεζικών λογαριασμών, ενώ για κατάσχεση ακινήτων παρέχεται η σχετική δυνατότητα μόνο στο δεύτερο βαθμό, αφού γίνεται αναφορά για ένδικο μέσο, κάτι που ούτως ή άλλως συνέβαινε και με το άρθρο 937 ΚΠολΔ, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4335/2015.

Πρόκειται για μια νομοθετική παρέμβαση που βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, τουλάχιστον στο επίπεδο της αναστολής της εκτελεστικής διαδικασίας δυνάμει κατάσχεσης κινητών και τραπεζικών λογαριασμών, που υπάγονται στην «έμμεση» εκτέλεση, προσθέτοντας εκ νέου ένα επιπλέον μέσο άμυνας στη φαρέτρα του οφειλέτη.

Είναι όμως αναγκαίο να προβλεφθεί η εφαρμογή του ως άνω άρθρου με σαφήνεια και σε κατασχέσεις ακινήτων και όσο η ανακοπή εκκρεμεί στον πρώτο βαθμό, προκειμένου να μην προχωρεί ο πλειστηριασμός πριν την, άνευ υπαιτιότητας του οφειλέτη, με έγκαιρη εκδίκαση ή έκδοση οριστικής απόφασης επί της Ανακοπής του κατά της Έκθεσης Αναγκαστικής Κατάσχεσης.