Ο κορωνοϊός και η έκρηξη των τιμών της ενέργειας, η οποία με τη σειρά της τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και εκτοξεύει τις τιμές της αλυσίδας των προϊόντων, δύο κορυφαία μαθήματα για την ανθρωπότητα. Από το πρωί της περασμένης Πέμπτης, σε αυτό το παζλ προστέθηκε και η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Με συνοπτικές διαδικασίες, ο κόσμος μπαίνει σε νέα νέα φάση αλλαγών από τις πολλές που έχουν συντελεστεί τα προηγούμενα χρόνια και από τις πάρα πολλές που έρχονται….

Ο κόσμος διαιρείται εκ νέου και αυτό απαιτεί νέες προσαρμογές, φέρνει πολλές ανατροπές και απαιτεί νέες πρακτικές και τακτικές απ΄ όλους μας. Και οι δύο καταστάσεις λαμβάνουν χώρα μέσα σε σχετικό περιορισμένο χρόνο 2 ετών. Τόσο ο κορωνοϊός όσο και η ενεργειακή κρίση, εκ των πραγμάτων άλλαξαν και θα αλλάξουν συμπεριφορές και συνήθειες. Ο κόσμος δείχνει να βαδίζει εκ νέου σε μια κινούμενη άμμο, όπου η αλλαγή συνόρων με “όπλο” την Ενέργεια, έρχεται να προστεθεί σε ένα νέο συμπεριφορικό ψηφιδωτό, έτσι όπως αυτό αρχίζει να διαμορφώνεται μετά από μια πανδημία.

Η έκρηξη των τιμών στα βασικά προϊόντα που έχει ανάγκη ο άνθρωπος, οδηγεί σε οικονομική αποσταθεροποίηση, η οποία εν τέλει μπορεί να πυροδοτήσει έντονες έως και ανεξέλεγκτες κοινωνικές αντιδράσεις. Ο κόσμος μας έχει γίνει και θα γίνει πολύ διαφορετικός από κάθε άποψη. Όπως ο άλλος έβγαλε στην κυριολεξία το μάτι στον συμπολίτη του στην Κρήτη γιατί τον… στραβοκοίταξε, έτσι και κάποιοι τυχοδιώκτες δεν το έχουν σε τίποτα να αναποδογυρίσουν τον κόσμο! Όπως συνέβη στην περίπτωση της Ουκρανίας από τη Ρωσία. Το ποιος φταίει για όλη αυτήν την κατάσταση, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι φταίτε εσείς, φταίμε κι εμείς, φταίνε κι οι άλλοι και ο Χατζηπετρής!

Η ψυχολογική πίεση λόγω των περιοριστικών μέτρων του κορωνοϊού, αλλά και τα νέα οικονομικά και γεωπολιτικά δεδομένα που διαμορφώνονται, προσφέρονται όχι μόνο για… ψυχανάλυση, αλλά κυρίως για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε σχέση με το μοτίβο που πρέπει να ακολουθήσουν οι κοινωνίες για να μην συνθλιβούν. Οι ηγέτες της Δύσης καλούνται να διαμορφώσουν έναν οδικό χάρτη, έτσι ώστε να απορροφηθούν οι δυσμενείς συνέπειες της πανδημίας, τόσο σε υγειονομικό, όσο και σε οικονομική ή κοινωνικό επίπεδο. Όπως πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι για νέες εξάρσεις της πανδημίας ή για μια νέα μορφή πανδημίας στο μέλλον, έτσι πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι και για νέες μελλοντικές ενεργειακές κρίσεις, αλλά και κοινωνικές εκρήξεις σε μια Δύση όπου υπάρχει κόπωση και δυσαρέσκεια από τη μεσαία τάξη, η οποία θα κληθεί εκ νέου να πληρώσει το τίμημα του ξέφρενου ράλι των τιμών της ενέργειας και των πρώτων υλών, ως αποτέλεσμα και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. 

Το σκηνικό πολέμου που έχει διαμορφωθεί κυριολεκτικά και μεταφορικά, αποτελεί ηχηρό μήνυμα για να αλλάξουμε επειγόντως σημαντικές παραμέτρους του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου συστήματος. Αν οι κοινωνίες στενάζουν από πολλά προβλήματα, δεν μπορούν να φορτωθούν και άλλα. Η Ευρώπη πρέπει να επανασχεδιάσει το μέλλον της. Μέχρι τώρα, βλέπουμε κυρίως οικονομικούς σχεδιασμούς. Από δω και στο εξής πρέπει να γίνουν σχεδιασμοί για το ενεργειακό μέλλον ή για τη λαθρομετανάστευση, με φόντο την αναβίωση του ψυχροπολεμικού κλίματος με τη Ρωσία και τους δορυφόρους της. 

Η ρευστότητα που χαρακτηρίζει την τρέχουσα συγκυρία προσφέρεται μόνο για την επεξεργασία άμεσων λύσεων και όχι για διαιώνιση φιλολογικών συζητήσεων. Πρέπει να δούμε ως Ελλάδα και πολύ περισσότερο να δει και η Ευρώπη ότι τα επόμενα χρόνια, πρέπει να γίνουμε ενεργειακά αυτάρκεις. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε με διαδικασίες εξπρές τα κοιτάσματα φυσικού αερίου εντός της ελληνικής επικράτειας, να προχωρήσει η διείσδυση του υδρογόνου, να γίνουν μαζικές επεκτάσεις των αποθηκευτικών δικτύων ενέργειας, να κάνουμε τον ήλιο και τον αέρα, ακόμη πιο ενεργά στοιχεία της καθημερινότητας μας. Το σπίτι μας πρέπει να ιδιοπαράγει ηλεκτρική ενέργεια στηριζόμενο στα στοιχεία της φύσης. Ο ήλιος με τα μικρά φωτοβολταϊκά (net metering) και ο αέρας με τους μικρούς… έλικες, μπορούν να κάνουν τη διαφορά για τον καθένα από εμάς. Εκεί εδράζεται η δημιουργία μιας ισχυρής βάσης οικονομικής αυτάρκειας, αναπτυξιακής επάρκειας και κοινωνικής ευημερίας. Αλλά, χρειάζονται λεφτά και κίνητρα για να προχωρήσει αυτή η στρατηγική.

Πάντοτε μιλάμε στον δημόσιο διάλογο για τα χρόνια που γίνονται όλο και πιο δύσκολα. Παλιά υπήρχαν πόλεμοι και η λέξη επιβίωση είχε ουσιαστικό περιεχόμενο. Σήμερα, ο πόλεμος έχει άλλα χαρακτηριστικά και οι κοινωνίες είναι μαθημένες να… αγνοούν πανδημίες και πολέμους. Πολύ περισσότερο οικονομικούς πολέμους που πλήττουν ευθέως την τσέπη και την προοπτική όλων των στρωμάτων.     Οι κοινωνίες δεν αποτελούνται από… ρομπότ και αντιδρούν. Από την άλλη, αναζητούν την πρόοδο, αρκεί να υπάρχουν οι ηγέτες που θα υποδείξουν τον σωστό δρόμο και την πιο ασφαλή διαδρομή. Για να γνωρίζουν όμως οι πολίτες τον ορθό δρόμο και να μην λειτουργούν… ανεγκέφαλα, χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια.

Τα επόμενα χρόνια θα είναι άκρως καθοριστικά για την πορεία των κοινωνιών. Θα κριθεί εάν έχουμε τη στοιχειώδη αντίληψη για να στηρίξουμε πολιτικές που μακροπρόθεσμα θα είναι προς όφελος μας, ασχέτως αν βραχυπρόθεσμα, μπορεί να προκαλέσουν κραδασμούς και αντιδράσεις. Ο ανθρώπινος οργανισμός χτίζει την υγεία του με βάση τη διατροφή που ακολουθεί από μικρή ηλικία και τον τρόπο ζωής του όταν ενηλικιώνεται. Είμαστε ό,τι τρώμε, όπως λέμε χαρακτηριστικά. Αντίστοιχα, μια κοινωνία θα καθορίσει το δικό της μέλλον, εάν κατανοήσει στοιχειώδεις αρχές δομής, οργάνωσης, προοπτικής και στοχοθεσίας για την καλύτερη επιβίωση και πρόοδο των ανθρώπων.

Η πειθαρχία, η εκπαίδευση, η εργασία, η παραγωγικότητα, οι στόχοι και η τήρηση των κανόνων ευρυθμίας της Πολιτείας, κρίνουν το μέλλον. Όπως στρώσουμε, έτσι  θα κοιμηθούμε. Αν δεν προνοήσουμε, τότε θα μετανοήσουμε. Αν δεν αλλάξουμε ρότα, θα πέσουμε στα βράχια. Αν δεν συνειδητοποιήσουμε τον δημιουργικό μας ρόλο μέσα στην κοινωνία, τότε θα αυτοκαταστραφούμε. Αν αφεθούμε στα αδιέξοδα των ακραίων και ανεγκέφαλων, τότε είναι σίγουρο ότι θα το μετανιώσουμε, αλλά θα είναι πολύ αργά. Θα μας έχει ρουφήξει η κινούμενη άμμος του βάλτου, στον οποίο θα έχουμε πέσει, λόγω της κακής πορείας που πήραμε. Το τελευταίο ισχύει είτε σκεφτόμαστε ως Έλληνες, είτε σκεφτόμαστε ως Ευρωπαίοι… 

Facebook Comments