Πολλά επαγγέλματα έχουν πληγεί τα τελευταία χρόνια σαν αποτέλεσμα των ραγδαίων μεταβολών του περιβάλλοντος και της οικονομικής ύφεσης. Μάλιστα, τις προάλλες, υπήρξα αυτόπτης μάρτυς της απεργιακής κινητοποίησης των υπαλλήλων βιβλιοπωλείων που διαμαρτύρονται για τον ευτελισμό των αμοιβών τους. Δυστυχώς όμως, τα έγχαρτα βιβλία (όπως και ο έγχαρτος τύπος) παραμερίζονται καθημερινά όλο και περισσότερο,  καθώς τόσο ο ηλεκτρονικός τύπος όσο και το ηλεκτρονικό βιβλίο  αυξάνουν την διείσδυσή τους και όλο περισσότερο.

Επομένως, η κρίση και του επαγγέλματος των  διαχειριστών κεφαλαίων-συμβούλων επενδύσεων, ενός  αδιαμφισβήτητα δύσκολου επαγγέλματος στο οποίο αναφέρομαι στη συνέχεια, ελάχιστα εκπλήσσει, διεκδικώντας μάλιστα μια από τις πρώτες θέσεις σε σχέση με το μέγεθός της.

Οι αστοχίες των διαχειριστών τα τελευταία έτη υπήρξαν τόσο μεγάλες που οδήγησαν πρόσφατα τους F.T. σε ειδική αναφορά σε «γκουρού της Wallγια κλάματα» (9/5/13), αναφερόμενοι στις οδυνηρά εσφαλμένες ιδέες καταξιωμένων διαχειριστών της κοινότητας των hedgefunds, όπως αυτές είχαν διατυπωθεί στο περσινό συνέδριο IraSohnInvestmentπου γίνεται στο LincolnCenterτης Ν.Υόρκης. Αλλά και ο παραλληλισμός με το διαχειριστή-πίθηκο που ρίχνοντας τυχαία βελάκια σε επενδυτικές επιλογές πετυχαίνει καλύτερες επιδόσεις από τους επαγγελματίες διαχειριστές, είναι ίσως η πιο χαρακτηριστική περίπτωση όπου ο επαγγελματίας γίνεται το αντικείμενο χλευασμού.

Εύκολα μπορούν να επισημανθούν μερικοί λόγοι που οδηγούν σε αποτυχίες τις επενδυτικές συμβουλές ακόμη και των εγκυρότερων διεθνών οίκων με μακρόχρονη εμπειρία στο privatebanking/wealthmanagement, ενώ η κατάρρευση των μεγαλυτέρων επενδυτικών τραπεζών του κόσμου (συμπεριλαμβανομένων και των ελβετικών) πιστοποιεί το μέγεθος του προβλήματος. Τέτοιοι είναι κυρίως οι παρακάτω δύο:

– Η διαρκής αλλαγή του οικονομικού περιβάλλοντος. Αυτό είναι το αποτέλεσμα τριών παραγόντων που διαρκώς εξελίσσονται, της τεχνολογικής προόδου, της αλλαγής των ρυθμιστικών κανόνων στο πλαίσιο της απελευθέρωσης και της παγκοσμιοποίησης. Έτσι, η συνεχής εισαγωγή νέων επενδυτικών προϊόντων καλά κρατεί, η απορρύθμιση των κανόνων αναγνωρίζεται ότι ευθύνεται μερικώς για την κρίση αναγκάζοντας τις αρχές σε διαρκή θεσμοθέτηση νέων κανόνων, ενώ η παγκοσμιοποίηση φέρνει άμεσα δίπλα μας τις επιπτώσεις οποιαδήποτε εξέλιξης γίνει σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη μας.

– Παράλληλα, τα θεωρητικά εργαλεία με τα οποία αναλύαμε τα επενδυτικά δεδομένα είναι πλέον παρωχημένα. Η διάκριση σε επενδυτικές κατηγορίες με διακριτό επενδυτικό κίνδυνο (μετοχές-ομόλογα-εμπορεύματα-νομίσματα) δεν υφίσταται στην εποχή που τα παράγωγα προϊόντα κυριαρχούν. Συχνά μάλιστα, η αυξομείωση της ρευστότητας που εύκολα διαχέεται ανά τις περιοχές του πλανήτη μας, οδηγεί σε αγελαία κίνηση όλες τις κατηγορίες επενδύσεων απομυθοποιώντας ακόμη και τις αυτονόητες αρχές της διασποράς των τοποθετήσεων και αμφισβητώντας όλες τις μορφές επενδυτικών καταφυγίων.

Σημαίνουν όλα αυτά ότι ο διαχειριστής/σύμβουλος είναι άχρηστος; Ασφαλώς όχι,  καθώς αρκεί να σκεφτούμε μερικά μόνον ονόματα πετυχημένων διαχειριστών (Buffett, Soros για παράδειγμα). Αντιθέτως, η πολυπλοκότητα των επενδυτικών προϊόντων, η αβεβαιότητα του περιβάλλοντος και οι ανατροπές πολλών δογματικών θέσεων, καθιστούν την ανάγκη της τεχνογνωσίας και της βαθειάς εμπειρίας του ειδικού πιο απαραίτητη παρά ποτέ.

Έτσι, η αναζήτηση τοποθετήσεων σε επενδύσεις μηδενικού κινδύνου δεν είναι καθόλου εύκολη. Χαρακτηριστικά, στην ευρωζώνη αυτό φαίνεται να ισχύει για καταθέσεις μέχρι 100 χιλ. ευρώ, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο κουρέματος των υψηλότερων καταθέσεων στο σενάριο αποτυχίας σε οποιασδήποτε τράπεζα χώρας –μέλους συντελεστεί τέτοια πτώχευση.

Τα ομόλογα, επενδύσεις που όλοι χαρακτήριζαν πριν λίγα χρόνια ως κλασική riskfreeτοποθέτηση για τις δυτικές οικονομίες, φαίνεται να διατηρούν τέτοια χαρακτηριστικά σε μικρό μόνο αριθμό εκδοτριών-χωρών που απολαμβάνουν υψηλή βαθμολόγηση από τους γνωστούς οίκους που παραμένουν ακόμη πανίσχυροι ! Στο ενδεχόμενο υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας των χωρών, είναι αναπόφευκτη τύχη ανάλογη εκείνης των ελληνικών ομολόγων(σταδιακή απομείωση της αξίας τους) για τα αντίστοιχα ομόλογα.

Από την άλλη πλευρά, οι μετοχικές αξίες, δηλαδή οι τοποθετήσεις που πάντοτε περιέχουν επενδυτικό κίνδυνο, εμφανίζονται να έχουν χαρακτηριστικά επενδυτικού καταφυγίου και να προτιμώνται από τους επενδυτές ακόμη και σε σχέση με τις καταθέσεις ! Μάλιστα, ακόμη και Κεντρικές Τράπεζες, Πανεπιστήμια και άλλοι φορείς  συντηρητικών χαρακτηριστικών εξετάζουν τη διενέργεια τοποθετήσεων σε μετοχικούς τίτλους, καθώς μάλιστα οι αποδόσεις των κυριότερων πολυετών ομολόγων (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία) είναι πλέον ισχνές.

Αν η συζήτηση επεκταθεί σε επενδύσεις με διαβαθμισμένο επενδυτικό κίνδυνο, τότε η τεχνογνωσία του διαχειριστή/συμβούλου είναι πλέον εντελώς απαραίτητη ! Βεβαίως, τίποτε δεν αποκλείει να διαθέτει τέτοια τεχνογνωσία ένας ιδιώτης που αφιερώνει καθημερινά πολύ χρόνο για να διαχειρίζεται την περιουσία του, ιδιαίτερα στον απέραντο κόσμο των κινητών αξιών των διεθνών αγορών.

Σε κάθε περίπτωση, ο καθένας καλείται πλέον να είναι σε θέση να κατανοεί ολοένα και καλύτερα τον περίπλοκο κόσμο της πανσπερμίας των επενδυτικών προϊόντων, άποψη που αναλύει και ο ΜαρκΦιορεντινό σε πρόσφατο βιβλίο του, ώστε να είναι σε θέση να αντιλαμβάνεται επαρκώς τουλάχιστον όσα ο σύμβουλος/διαχειριστής καλείται να κάνει για λογαριασμό του.

Που ωστόσο είναι πλέον αναγκασμένος να εξασκήσει ένα δυσχερέστατο επάγγελμα-adismalprofession, όπως θα έλεγαν εκείνοι που ήδη έχουν χαρακτηρίσει τα οικονομικά ως dismalscience (μελαγχολική επιστήμη δηλαδή), εξαιτίας των πολλαπλών μειονεκτημάτων της…

Facebook Comments