Οι προσδοκίες για ταχύτερη ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με τις αυξήσεις επιτοκίων να ξεκινούν εντός του 2022 και το τέλος των αρνητικών βασικών επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας να έρχεται πιο γρήγορα από ότι αναμενόταν πριν, έχουν οδηγήσει σε ισχυρές πιέσεις στα ομόλογα, ανεβάζοντας σημαντικά τα κόστη δανεισμού τόσο για τις κυβερνήσεις όσο και για τις εταιρείες. Μετά και το νέο ρεκόρ που κατέγραψε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Μάρτιο, αγγίζοντας το 7,5%, η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ στο δ’ τρίμηνο θεωρείται βέβαιη.
Είναι χαρακτηριστικό πως η αξία των ομολόγων διεθνώς που έχουν αρνητικές αποδόσεις, διαμορφώνεται πλέον κάτω από τα 3 τρις δολάρια, έναντι 18,5 τρις δολ. όπου είχαν κορυφωθεί στα τέλη του 2020, ενώ κανένα 10ετές ομόλογο διεθνώς δεν έχει αρνητική απόδοση, τη στιγμή που μόλις 15 μήνες πριν περισσότερες από 10 χώρες είχαν αρνητικό κόστος δανεισμού. Η απόδοση του γερμανικού 10ετούς κινείται στο 0,6% και στα υψηλότερα επίπεδα από το 2018, ενώ του 2ετούς – ο πιο «ευαίσθητος» τίτλος σε ότι αφορά τις αλλαγές επιτοκίων – πέρασε στα θετικά για πρώτη φορά από το 2014.
Η ΕΚΤ δίνει μεγαλύτερο βάρος στην εκτόξευση του πληθωρισμού παρά στην μείωση τη ανάπτυξης που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία και το ενεργειακό σοκ, και για αυτόν τον λόγο όχι απλά δεν θα καθυστερήσει τη σύσφιξη της πολιτικής της, αλλά αναμένεται να την επιταχύνει. Η Moody’s εκτιμά ότι ο πληθωρισμός παραμείνει πάνω από το 5% τουλάχιστον μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, αν όχι περισσότερο, ενώ σύμφωνα με το βασικό της σενάριο θα κορυφωθεί στο 7%-8% την άνοιξη. Κατά την Goldman Sachs, ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη θα κορυφωθεί τον Ιούλιο στο 8,9% και στο σύνολο του έτους θα διαμορφωθεί στο 7,8%, πριν υποχωρήσει προς το επίπεδο του 2% το 2023.
‘Όπως προειδοποίησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, η Ευρώπη μπαίνει σε μια δύσκολη φάση, ενώ τόνισε ότι «θα αντιμετωπίσουμε, βραχυπρόθεσμα, υψηλότερο πληθωρισμό και βραδύτερη ανάπτυξη». Σε ομιλία της πριν μερικές ημέρες σημείωσε πως υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο μεγάλες θα είναι οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία και πόσο θα διαρκέσουν. «Όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος, τόσο μεγαλύτερο πιθανώς θα είναι το κόστος», είπε χαρακτηριστικά.
Οι επόμενες κινήσεις
Οι αγορές χρήματος αποτιμούν τέσσερις αυξήσεις επιτοκίων εντός των επόμενων 12 μηνών από την ΕΚΤ, εξαιτίας της συνεχιζόμενης ανόδου του πληθωρισμού, με το βασικό επιτόκιο της ευρωζώνης να διαμορφώνεται στο 0,5% από -0,5% σήμερα. Ο οίκος αξιολόγησης S&P εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα καταργήσει σταδιακά τις καθαρές αγορές ομολόγων στο τρίτο τρίμηνο και θα αυξάνει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης κάθε τρίμηνο από τον προσεχή Δεκέμβριο μέχρι να φτάσουν στο 1,5% έως τα μέσα του 2024. Δεδομένου του forward guidance για την ποσοτική χαλάρωση και τα επιτόκια που κοινοποίησε η ΕΚΤ στην τελευταία της συνεδρίαση, το παράθυρο για μια πρώτη αύξηση των επιτοκίων θα ανοίξει τον Σεπτέμβριο, εκτιμά ο οίκος. Ωστόσο, πιστεύει ότι η ΕΚΤ μπορεί να μπει στον πειρασμό να περιμένει την δημοσίευση των προβλέψεών της για τον πληθωρισμό για το 2026 τον Δεκέμβριο προτού ενεργήσει. Επιπλέον, θα χρειαστεί χρόνος για να αρχίσει η ΕΚΤ να μειώνει το μέγεθος του ισολογισμού της. Η HSBC από την πλευρά της, βλέπει μία πρώτη αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τον Οκτώβριο και μία δεύτερη κατά 25 μ.β επίσης, τον Μάρτιο του 2023 ,
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Στουρνάρας άφησε ανοιχτό άλλωστε το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να προχωρήσει σε μικρή αύξηση του βασικού της επιτοκίου προς το τέλος του έτους. Μιλώντας στο συνέδριο του Οικονομικού Ταχυδρόμου ανέφερε ότι η ΕΚΤ οφείλει να είναι πολύ προσεκτική με το «όπλο των επιτοκίων» στην προσπάθεια της να αντιμετωπίσει την αλματώδη αύξηση του πληθωρισμού, καθώς όπως είπε πρόκειται για «πληθωρισμό από την πλευρά της προσφοράς, ο οποίος δεν μπορεί να τιθασευτεί με μέτρα νομισματικής πολιτικής». Ωστόσο, όπως είπε, «μπορεί να υπάρξει μία μικρή αύξηση του επιτοκίου προς το τέλος του έτους».
Λαγκάρντ: Οι επόμενες κινήσεις
Και η Λαγκάρντ διαμήνυσε πως η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής θα είναι σταδιακή και προσεκτική. Όπως τόνισε, ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο η νομισματική πολιτική μπορεί να αντιμετωπίσει την αβεβαιότητα που έχει προκαλέσει ο πόλεμος, είναι να δώσει έμφαση στις αρχές της ευχέρειας επιλογής, της σταδιακής αλλαγής και της ευελιξίας. ‘Όπως εξήγησε, η ευχέρεια επιλογής σημαίνει ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να αντιδράσει σε σειρά σεναρίων. Εάν τα εισερχόμενα δεδομένα υποστηρίζουν την προσδοκία ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν θα επιδεινωθούν, τότε το πρόγραμμα APP θα λήξει στο γ΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Αν όμως οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό μεταβληθούν και αν οι συνθήκες χρηματοδότησης δεν είναι συμβατές με την επίτευξη του στόχου του 2%, τότε το APP θα αναθεωρηθεί ως προς το μέγεθος ή/και τη διάρκεια. Η σταδιακή αλλαγή σημαίνει ότι η ΕΚΤ θα κινείται προσεκτικά και πως τυχόν προσαρμογές των επιτοκίων θα πραγματοποιηθούν κάποια στιγμή μετά τη λήξη των καθαρών αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος APP και θα είναι σταδιακές.
Facebook Comments