Η άμυνα της Ευρώπης κι η θέση της Ελλάδας

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η απόφαση στην οποία κατέληξαν οι ηγέτες (πλην Ουγγαρίας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για την δημιουργία ενός ισχυρού ευρωπαϊκού αμυντικού συστήματος αποτροπής για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν ιστορικής σημασίας.
Από το 1945 η Ευρώπη είχε στηρίξει την άμυνα της στην αμυντική ομπρέλα των ΗΠΑ δίχως να λαμβάνει μέριμνα για δική της άμυνα κι ασφάλεια. Κι ενώ έβλεπε ότι αυτό δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί επ’ άπειρον, αποφάσισε, έστω και με πολυετή καθυστέρηση, να προχωρήσει σε αυτή την ιστορική απόφαση που όμως είναι δύσκολο να απαντηθεί πότε θα ολοκληρωθεί, με ποιόν τρόπο και πώς θα εξοικονομηθεί το τεράστιο ποσό των 800 δις που απαιτείται για την προώθηση του σχεδίου.
Δυστυχώς, η αδυναμία της Ε. Ε. υπήρξε πάντα η καθυστέρηση στην λήψη κι η υλοποίηση αποφάσεων, οι ατέρμονες συζητήσεις, οι διαφωνίες μεταξύ των κρατών μελών της κι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες κι οι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί της που δεν της επέτρεψαν να προχωρήσει στην ενοποίηση της, όπως οι ιδρυτές της είχαν οραμιστεί. Ας ελπίσουμε ότι η νέα, δύσκολη, ρευστή κι απρόβλεπτη πραγματικότητα στην οποίαν έχουμε εισέλθει με την επικράτηση του «αντισυστημισμού» στις ΗΠΑ και την άνοδο του σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, να τους κάνουν να συνετισθούν και να αντιδράσουν έστω και στο και πέντε για την προστασία και θωράκιση των ευρωπαϊκών αξιών κι ιδανικών.
Το ελπίζω. Αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Ζούμε σε πρωτόγνωρες και πρωτοφανείς εποχές. Στις οποίες τα πάντα μπορούν να συμβούν, ακόμα κι ένας Παγκόσμιος Πόλεμος. Ακόμα κι επιβολή αυταρχικών καθεστώτων σε παραδοσιακές δυτικές δημοκρατίες ή νέες αλλαγές συνόρων ή μια νέα μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση. Ουδείς μπορεί να ξέρει ή να προβλέψει με ασφάλεια. Σε αυτό το αβέβαιο περιβάλλον η Ελλάδα με ψυχραιμία κι υπευθυνότητα έχει χρέος να κρατήσει τη θέση της καθιστάμενο όαση σταθερότητας και εθνικής ομοψυχίας. Κι αυτό είναι ευθύνη όλων μας. Αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι το επιθυμούν όλοι. Τον τελευταίο ιδίως καιρό, είτε από ανοησία, είτε από προσωπικά ή άλλα κίνητρα εκκινούντες, πολλοί συμπεριφέρονται με τρόπο ακριβώς αντίθετο.
Η τοξικότητα που επικρατεί πλέον στο πολιτικό και θεσμικό τοπίο είναι τόσο μεγάλη, που θυμίζει εποχές ανάλογες με αυτές που οδήγησαν στην χρεοκοπία του 2010 και του άτυπου διχασμού που ακολούθησε και κόντεψε να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Δεν θέλουμε να γυρίσουμε στις εποχές που επικρατούσαν οι πλατείες των αγανακτισμένων, οι επιθέσεις κατά της Βουλής και των πολιτικών, οι καθημερινές διαδηλώσεις με βία κι ακρότητες, όπως καταγράφηκαν στην τραγωδία της Μαρφίν. Αλλά να επικρατήσουν η λογική, η αυτοσυγκράτηση, η σοβαρότητα. Από όλους μας. Και φυσικά πρωτίστως από την κυβέρνηση και τα κόμματα.
Πάντως αν έπρεπε να επισημάνουμε κι ένα πολύ θετικό στοιχείο από την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ είναι ότι υιοθετήθηκε το αίτημα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη να εξαιρεθούν από το όριο υπερβολικού ελλείμματος οι αμυντικές δαπάνες που στην Ελλάδα είναι δυσανάλογα υψηλές λόγω της τουρκικής απειλής. Εκτιμώ ότι αυτή η εξέλιξη θα προσφέρει στην κυβέρνηση τον δημοσιονομικό χώρο που χρειαζόταν για να προχωρήσει σε λελογισμένες κοινωνικές παρεμβάσεις.
Facebook Comments