Η αυθαίρετη κατάληψη ακινήτων που ανήκουν στο Δημόσιο αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο για το κράτος όσο και για την κοινωνική ισορροπία. Η καταπάτηση δημόσιας περιουσίας δεν δημιουργεί ούτε δικαίωμα κατοχής, ούτε ιδιοκτησίας υπέρ του καταπατητή, ακόμη και μετά από πολυετή χρήση.

Η δημόσια περιουσία μπορεί να είναι ιδιωτική (διαχειρίσιμη και εκμεταλλεύσιμη από το κράτος, π.χ. γεωτεμάχια, ακίνητα ΕΤΑΔ) ή δημόσιας χρήσης (αιγιαλός, παραλίες, πλατείες, δρόμοι), η οποία απολαμβάνει αυξημένη προστασία. Σε κάθε περίπτωση, η αυθαίρετη χρήση ή εκμετάλλευση τους παραβιάζει τη νομιμότητα.

Νομικές ενέργειες και ένδικη προστασία

Το Δημόσιο έχει το δικαίωμα να ενεργήσει:

  • Με διοικητική αποβολή μέσω της Κτηματικής Υπηρεσίας
  • Με αγωγή αποβολής ή αναγνώρισης κυριότητας, ιδίως αν το ακίνητο καταγράφεται στο Κτηματολόγιο ως δημόσιο
  • Με ποινική δίωξη, εφόσον στοιχειοθετείται το αδίκημα της παράνομης κατάληψης (Άρθρο 330 ΠΚ) ή παραβάσεις πολεοδομικής/περιβαλλοντικής νομοθεσίας
Χαρακτηριστικά παραδείγματα
  • Απόφαση ΣτΕ 2952/2021: Επικύρωση αποβολής ιδιώτη που καταλάμβανε αιγιαλό χωρίς άδεια
  • ΑΠ 765/2020: Δεν ιδρύεται δικαίωμα χρησικτησίας σε ακίνητο που ανήκει στο Δημόσιο
  • Διοικητικό Εφετείο Αθηνών 4310/2019: Δικαίωση του Δημοσίου για αποζημίωση λόγω καταπάτησης
Θεσμικά εργαλεία

Η ύπαρξη του Κτηματολογίου, του Μητρώου Δημόσιας Περιουσίας και των Ψηφιακών Υπηρεσιών της ΕΤΑΔ έχει ενισχύσει σημαντικά τη διαφάνεια και την ικανότητα του κράτους να αντιδρά εγκαίρως στις καταπατήσεις.

Facebook Comments