Με σημαντικό κοινωνικό έρεισμα και διακομματική συναίνεση, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε επίσημα στο δημόσιο διάλογο το θέμα της άρσης της μονιμότητας για τους δημοσίους υπαλλήλους, ανακοινώνοντας ότι η Νέα Δημοκρατία θα το εισηγηθεί στην επόμενη συνταγματική αναθεώρηση, επιδιώκοντας την τροποποίηση του άρθρου 103 παρ. 4.

Η πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού βασίζεται στα ευρήματα της πρόσφατης δημοσκόπησης της MARC, σύμφωνα με την οποία καταγράφεται ευρεία αποδοχή της άρσης μονιμότητας, ακόμη και από ψηφοφόρους της Αριστεράς αλλά και από δημοσίους υπαλλήλους, κατά τα 2/3. Αυτό καταδεικνύει μια νέα κοινωνική ωριμότητα απέναντι σε ένα ζήτημα που για δεκαετίες θεωρούνταν ταμπού.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ 100,3, τόνισε ότι η μονιμότητα δεν μπορεί να λειτουργεί ως δύναμη αδράνειας, δηλώνοντας αποφασισμένος να συγκρουστεί με το λεγόμενο «βαθύ κράτος» – μια δέσμευση που είχε εξαγγείλει ήδη από την προεκλογική εκστρατεία του 2023. Η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων αποτελεί, όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, μία από τις τελευταίες «ιερές αγελάδες» του ελληνικού διοικητικού συστήματος.

Η συγκεκριμένη συνταγματική πρόβλεψη έχει τις ρίζες της στο 1911, ενώ το ιστορικό βάθος της ενισχύεται από τον συμβολισμό της πλατείας Κλαυθμώνος, η οποία ονομάστηκε έτσι το 1878 λόγω των απολύσεων δημοσίων υπαλλήλων.

Η κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε μέτρα ενίσχυσης της αποδοτικότητας, όπως το bonus παραγωγικότητας και η χρήση ΑΙ στην αξιολόγηση, όμως θεωρεί ότι η αξιολόγηση χάνει την αξία της όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα απομάκρυνσης υπαλλήλων που δεν αποδίδουν. Παράλληλα, αναμένεται και η κατάθεση νέου Πειθαρχικού Πλαισίου από τον υπουργό Εσωτερικών Θεόδωρο Λιβάνιο, με στόχο τη θωράκιση της πειθαρχικής λογοδοσίας στον δημόσιο τομέα.

Συνταγματική αναθεώρηση και πολιτικές ισορροπίες

Το ζήτημα της μονιμότητας αναμένεται να συζητηθεί στο τέλος του 2025, όταν και θα καθοριστούν τα άρθρα που θα τεθούν προς αναθεώρηση. Η αναθεώρηση θα ξεκινήσει το 2026 και για να τροποποιηθεί το άρθρο 103, απαιτούνται 180 ψήφοι στην πρώτη φάση και στη συνέχεια 151 ψήφοι στην επόμενη Βουλή. Αν δεν συγκεντρωθούν οι 180, τότε χρειάζεται αυξημένη πλειοψηφία 3/5 στη δεύτερη φάση.

Το ΠΑΣΟΚ τηρεί επιφυλακτική στάση, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να κάνει λόγο για επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και τον Κώστα Τσουκαλά να δηλώνει ότι η μονιμότητα δεν αποτελεί πρόβλημα για τη λειτουργία του Δημοσίου. Ωστόσο, η συζήτηση είχε ανοίξει νωρίτερα, με δηλώσεις του πρώην υπουργού Κώστα Σκανδαλίδη, αποδεικνύοντας ότι το ζήτημα δεν διχάζει κάθετα τα κόμματα.

Με φόντο την ευρεία κοινωνική αποδοχή, την τεχνοκρατική ανάγκη για αποτελεσματικό δημόσιο και τη διακομματική συνεννόηση, το θέμα της μονιμότητας στο Δημόσιο φαίνεται ότι περνά από τη σφαίρα του ταμπού στη σφαίρα του ρεαλισμού, αποτελώντας μια από τις πιο κρίσιμες θεσμικές αλλαγές της επόμενης περιόδου.

Γιώργος Ευγενίδης

Facebook Comments