Η Ελλάδα – όπως και ακόμη 16 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης – επωφελείται από την έγκριση του τελευταίου Ecofin σχετικά με τη ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Η απόφαση προβλέπει τη δυνατότητα δημιουργίας πρόσθετων εξοπλιστικών δαπανών έως και 1,5% του ΑΕΠ, οι οποίες δεν θα επιβαρύνουν το δημοσιονομικό έλλειμμα, αλλά θα καταγράφονται στο δημόσιο χρέος.

Κομβική μεταβολή αποτελεί η μεταφορά του έτους βάσης από το 2021 στο 2024 για τις στρατιωτικές δαπάνες. Αν είχε διατηρηθεί το 2021 – όταν οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες ξεπερνούσαν το 3% του ΑΕΠ – δεν θα υπήρχε κανένα δημοσιονομικό περιθώριο. Αντιθέτως, με το 2024 ως νέο έτος αναφοράς, η αύξηση κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο περίπου 500 εκατ. ευρώ.

Το ποσό αυτό αναμένεται να ενισχύσει τον δημοσιονομικό «κουμπαρά» του 1 δισ. ευρώ που έχει ήδη δημιουργηθεί από τη συγκράτηση των πρωτογενών δαπανών και τα πρόσθετα έσοδα από τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Συνολικά, προκύπτει ένα πακέτο ελαφρύνσεων ύψους 1,5 δισ. ευρώ, το οποίο θα έχει στη «φαρέτρα» του ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, χαρακτήρισε την εξέλιξη «στρατηγική νίκη για την Ελλάδα», υπογραμμίζοντας πως η χώρα υπερασπίζεται την κυριαρχία της αλλά και τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Τόνισε, επίσης, ότι η Ελλάδα ήταν μεταξύ των κρατών-μελών που πήραν την πρωτοβουλία για την εξαίρεση μέρους των αμυντικών δαπανών, με αποτέλεσμα να έχει πλέον στη διάθεσή της επιπλέον 500 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της άμυνας και τη στήριξη των πολιτών.

Η Κομισιόν διευκρινίζει πως η ρήτρα διαφυγής θα ισχύει από το 2025 έως το 2028, με δυνατότητα παράτασης για ένα έτος, ενώ θα υπάρχει ετήσιος έλεγχος εφαρμογής. Η πρόβλεψη αυτή συνδέεται με το νέο 12ετές Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικού Εξοπλισμού (2025-2036), που προβλέπει αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από 2,2% του ΑΕΠ το 2024, σε 2,3% το 2025 και 2,5% το 2026.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πως η αξιοποίηση της ρήτρας θα έχει επίπτωση 1,2% του ΑΕΠ στο έλλειμμα και 1,8% στο χρέος έως το 2028. Επιπλέον, η Ελλάδα καλείται να προβεί σε ετήσιες δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 0,2% του ΑΕΠ (500 εκατ. ευρώ) για τέσσερα έτη, ή εναλλακτικά 0,1% για επτά έτη, στο πλαίσιο του επόμενου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Σημαντικό είναι ότι η αξιολόγηση των σχεδίων των κρατών έγινε σε δύο φάσεις: 2025-2028 για την εφαρμογή της ρήτρας και 2029 και μετά για την αποκατάσταση των δημοσιονομικών ισορροπιών. Η Κομισιόν προειδοποιεί ότι η ρήτρα δεν αποτελεί “λευκή επιταγή” και ζητά ετοιμότητα για προσαρμογές, ώστε να διασφαλιστεί η δημοσιονομική βιωσιμότητα μετά το τέλος της περιόδου ευελιξίας.

Facebook Comments