Πτώση σε Μύκονο – Σαντορίνη, υπερτουρισμός σε άλλα νησιά: Γιατί κινδυνεύει το ελληνικό τουριστικό μοντέλο

Ο ελληνικός τουρισμός βρίσκεται μπροστά σε μια νέα πρόκληση, καθώς η εικόνα δεν είναι ομοιόμορφη σε όλα τα νησιά.

Σε Μύκονο και Σαντορίνη καταγράφεται πτώση αφίξεων και μείωση κρατήσεων, ενώ σε άλλα νησιά της χώρας εμφανίζεται το φαινόμενο του υπερτουρισμού, με σοβαρές επιπτώσεις τόσο στις τοπικές κοινωνίες όσο και στην ελληνική οικονομία.

Συγκεκριμένα, στη Σαντορίνη οι αεροπορικές αφίξεις υποχώρησαν κατά 10-15%, ενώ οι ακτοπλοϊκές κατέγραψαν πτώση περίπου 7%. Στη Μύκονο, το πρώτο εξάμηνο του 2025 καταγράφηκε μείωση 8% στις αφίξεις, με μικρή ανάκαμψη μόλις 2% τον Ιούνιο. Ακόμη πιο ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι οι αναζητήσεις για ταξίδια προς τα δύο νησιά από τον Πειραιά έχουν μειωθεί έως και 25%, γεγονός που αποτυπώνει την κόπωση της ζήτησης.

Αντίθετα, νησιά όπως η Ζάκυνθος και οι Κυκλάδες μικρότερης κλίμακας (π.χ. Αμοργός) βιώνουν πίεση από την υπερβολική τουριστική ροή. Στη Ζάκυνθο καταγράφηκαν πάνω από 6 εκατ. διανυκτερεύσεις σε έναν πληθυσμό μόλις 40.000 κατοίκων, ενώ στα μικρότερα νησιά οι υποδομές (νερό, ενέργεια, απορρίμματα) δοκιμάζονται σε ακραίο βαθμό.

Η ανισοκατανομή αυτή δημιουργεί ένα διπλό πρόβλημα: αφενός, απώλειες εσόδων για τα «ναυαρχίδες» του ελληνικού τουρισμού, αφετέρου, κοινωνική και περιβαλλοντική πίεση στα μικρότερα νησιά. Η κυβέρνηση εξετάζει παρεμβάσεις, όπως τέλος 20 ευρώ ανά άτομο για τους επιβάτες κρουαζιέρας σε Σαντορίνη και Μύκονο, αλλά και καθημερινό όριο 8.000 επισκεπτών για να μπει «φρένο» στον υπερτουρισμό.

Την ίδια ώρα, οι συνέπειες αγγίζουν και τον Έλληνα τουρίστα, ο οποίος βλέπει τις τιμές σε καταλύματα και εστίαση να εκτοξεύονται. Η λεγόμενη «φτώχεια διακοπών» (holiday poverty) σημαίνει ότι ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά περιορίζονται σε ημερήσιες εκδρομές ή εγκαταλείπουν την ιδέα των πολυήμερων διακοπών στα δημοφιλή νησιά.

Η μεγάλη εξάρτηση της χώρας από τον τουρισμό καθιστά τις εξελίξεις αυτές κρίσιμες: η πτώση στις αφίξεις και η κόπωση της μεσαίας τάξης ενδέχεται να πλήξουν σοβαρά την οικονομική δυναμική της Ελλάδας το επόμενο διάστημα.