Το νέο φορολογικό πακέτο που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση αξιοποιεί τη δημοσιονομική υπεραπόδοση για να αντιμετωπίσει έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους της χώρας: τους δημογραφικούς περιορισμούς.

Σύμφωνα με τη Moody’s, η στρατηγική αυτή είναι θετική για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, λίγες ημέρες πριν την κρίσιμη αξιολόγηση του οίκου για την ελληνική οικονομία, η οποία αναμένεται την Παρασκευή. Ωστόσο, ο διεθνής οίκος απευθύνει και μία σαφή προειδοποίηση: η κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει ότι η δημοσιονομική χαλάρωση δεν θα υπερβεί τα όρια, ιδιαίτερα ενόψει των εκλογών του 2027.

Το περιεχόμενο του πακέτου – Ετήσιο κόστος 1,6 δισ. ευρώ

Η Moody’s επισημαίνει ότι το πακέτο περιλαμβάνει μόνιμες φορολογικές περικοπές, με ετήσιο κόστος περίπου 1,6 δισ. ευρώ (0,6% του ΑΕΠ), οι οποίες θα εφαρμοστούν από το 2026. Η στόχευση είναι σαφής: στήριξη οικογενειών και νέων εργαζομένων ώστε να ανασχεθεί η συρρίκνωση και η γήρανση του πληθυσμού – μια από τις μεγαλύτερες μακροπρόθεσμες προκλήσεις για την ελληνική ανάπτυξη.

Ανάμεσα στα μέτρα ξεχωρίζουν:

  • Μείωση δύο μονάδων στον φόρο εισοδήματος για εισοδήματα €10.000-€40.000.
  • Μείωση πέντε μονάδων για εισοδήματα €40.000-€60.000.
  • Απαλλαγή νοικοκυριών με τέσσερα παιδιά έως €20.000 εισοδήματος.
  • Φοροαπαλλαγή για εργαζόμενους κάτω των 25 ετών έως €20.000.
  • Μειωμένος συντελεστής για ηλικίες 26-30 ετών.
  • Μειώσεις ΕΝΦΙΑ σε αγροτικούς οικισμούς και χαμηλότερος ΦΠΑ στα μικρά νησιά.
  • Αυτόματη αύξηση συντάξεων από το 2026 και προσαρμογές μισθών στο Δημόσιο.

Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε 1,2 δισ. ευρώ το 2026, 1,6 δισ. ευρώ το 2027 και περίπου 1,5 δισ. ευρώ ετησίως στη συνέχεια.

Πιστωτικά θετικό, αλλά με προϋποθέσεις

Η Moody’s αναγνωρίζει ότι το πακέτο είναι πιστωτικά θετικό, καθώς αυξάνει το διαθέσιμο εισόδημα και επιχειρεί να ανακουφίσει τα νοικοκυριά, ενισχύοντας δυνητικά την κατανάλωση και την προσφορά εργασίας. Ωστόσο, τονίζει ότι παραμένει άγνωστο αν οι ελαφρύνσεις θα καταφέρουν να αναστρέψουν την υπογεννητικότητα (1,3 γεννήσεις ανά γυναίκα το 2023) και την εξωτερική μετανάστευση των νέων. Παράλληλα, το υψηλό κόστος στέγασης και οι περιορισμένες ευκαιρίες στην αγορά εργασίας εξακολουθούν να λειτουργούν ως αντικίνητρα για τη δημιουργία οικογένειας.

Δημοσιονομικά περιθώρια και υπεραπόδοση εσόδων

Η κυβέρνηση σκοπεύει να χρηματοδοτήσει το πακέτο μέσα από την υπεραπόδοση φορολογικών εσόδων. Όπως σημειώνει η Moody’s, μόνο το 2024 οι μεταρρυθμίσεις στη φορολογική συμμόρφωση και την ψηφιοποίηση απέφεραν περίπου 2 δισ. ευρώ πρόσθετα έσοδα (0,8% του ΑΕΠ). Αυτό επέτρεψε την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων που ξεπέρασαν τις αρχικές προβλέψεις το 2023-2024.

Σύμφωνα με το μεσοπρόθεσμο σχέδιο, η κυβέρνηση στοχεύει σε πρωτογενές πλεόνασμα 2%-2,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2028, ώστε να μειωθεί σταδιακά το χρέος/ΑΕΠ από το 154% (2024).

Οι δημογραφικοί περιορισμοί και οι κίνδυνοι

Η Moody’s υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει ένα δημογραφικό τείχος:

  • Συρρίκνωση πληθυσμού από το 2010.
  • Χαμηλή γονιμότητα (1,3 γεννήσεις ανά γυναίκα).
  • Μετανάστευση νέων εργαζομένων μετά την κρίση 2009-2018.
  • Αύξηση του δείκτη εξάρτησης ηλικιωμένων στο 61% έως το 2040 από 39% το 2022.

Αυτές οι εξελίξεις περιορίζουν την προσφορά εργασίας, αυξάνουν τις δαπάνες κοινωνικής πρόνοιας και επιβαρύνουν τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές.

Πολιτική διάσταση και Moody’s προειδοποίηση

Η Moody’s επισημαίνει ότι η κυβέρνηση ήδη προχώρησε σε επεκτατικά μέτρα τον Μάρτιο του 2025 (επιδότηση ενοικίου, ενισχύσεις χαμηλοσυνταξιούχων, επενδύσεις), κόστους 1,1 δισ. ευρώ (0,4% του ΑΕΠ). Ο συνδυασμός με το νέο φορολογικό πακέτο δημιουργεί πολιτικό αποτύπωμα, καθώς η χώρα οδεύει σε εκλογές έως το καλοκαίρι του 2027. Η πίεση για επιπλέον μέτρα είναι δεδομένη.

Η Moody’s καταλήγει ότι η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας θα είναι το κλειδί για τη στήριξη της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας. Η υπεραπόδοση εσόδων δίνει ευελιξία, αλλά ο κίνδυνος εκτροχιασμού παραμένει.

✅ Συμπέρασμα: Το φορολογικό πακέτο της κυβέρνησης αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη στήριξη οικογενειών και νέων εργαζομένων, με στόχο να μετριαστούν οι δημογραφικές πιέσεις. Αν και η Moody’s το χαρακτηρίζει πιστωτικά θετικό, προειδοποιεί ότι η μακροπρόθεσμη επιτυχία θα κριθεί από τη δυνατότητα της Ελλάδας να ισορροπήσει ανάμεσα στη στήριξη της ανάπτυξης και στη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας.

Ελευθερία Κούρταλη

Facebook Comments