Το ευρώ απέναντι στο δολάριο – Η μάχη για την παγκόσμια νομισματική κυριαρχία

Το ευρώ κλείνει πάνω από δύο δεκαετίες ύπαρξης και εξακολουθεί να παλεύει για την παγκόσμια του αναγνώριση ως νόμισμα διεθνών συναλλαγών, απέναντι στην κυριαρχία του δολαρίου.

Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, το ενιαίο νόμισμα της Ευρωζώνης παραμένει μακριά από το να θεωρηθεί ισάξιος ανταγωνιστής του αμερικανικού νομίσματος, το οποίο εξακολουθεί να αποτελεί το βασικό «καταφύγιο» για τις αγορές και τα κράτη.

Η ισχύς του δολαρίου

Το δολάριο παραμένει το κατεξοχήν αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο, με περίπου 60% των συναλλαγματικών αποθεμάτων διεθνώς να είναι σε δολάρια. Η θέση αυτή ενισχύεται από την οικονομική ισχύ των Ηνωμένων Πολιτειών, τη βαθιά και ρευστή χρηματοπιστωτική αγορά, αλλά και την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο αμερικανικό κράτος. Ακόμα και σε περιόδους κρίσεων, το δολάριο λειτουργεί ως παγκόσμιο καταφύγιο, προσφέροντας σταθερότητα και ασφάλεια.

Οι φιλοδοξίες του ευρώ

Το ευρώ αντιπροσωπεύει σήμερα περίπου 20% των παγκόσμιων αποθεμάτων, ποσοστό σαφώς μικρότερο από αυτό του δολαρίου. Παρά την αρχική δυναμική του 2000-2008, η πορεία του ανακόπηκε από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης, που υπονόμευσε την εμπιστοσύνη στο κοινό νόμισμα. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να ενισχύσουν τη διεθνή θέση του ευρώ μέσα από τη δημιουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, την προώθηση του ψηφιακού ευρώ και την έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους.

Τα εμπόδια

Η πολιτική κατακερματισμένη φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό εμπόδιο. Η έλλειψη ενιαίας δημοσιονομικής πολιτικής και ο δισταγμός αρκετών κρατών-μελών να παραχωρήσουν περισσότερη κυριαρχία στις Βρυξέλλες περιορίζουν την προοπτική του ευρώ ως παγκόσμιου νομίσματος. Παράλληλα, οι γεωπολιτικές εξελίξεις, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, αυξάνουν την ανάγκη για σταθερά και αξιόπιστα νομίσματα, κάτι που ευνοεί το δολάριο.

Το διακύβευμα για την Ευρώπη

Η ενίσχυση του ευρώ σε διεθνές επίπεδο δεν είναι μόνο ζήτημα οικονομικής ισχύος, αλλά και στρατηγικής ανεξαρτησίας. Μια πιο ισχυρή διεθνής θέση θα επιτρέψει στην Ευρώπη να μειώσει την εξάρτησή της από τις διακυμάνσεις του δολαρίου και να ενισχύσει την οικονομική της αυτονομία. Χωρίς γενναίες πολιτικές αποφάσεις και συντονισμένες δράσεις, όμως, το ευρώ θα παραμείνει «δεύτερος παίκτης» στη σκιά του δολαρίου.