Η κρίσιμη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη: Διάλογος σε έναν νέο γεωπολιτικό χάρτη


Έπειτα από δώδεκα μήνες από την τελευταία τους συνάντηση, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται ξανά πρόσωπο με πρόσωπο στη Νέα Υόρκη.
Το πολιτικό πλαίσιο, ωστόσο, είναι εντελώς διαφορετικό, καθώς η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο έχει ήδη αναδιατάξει τις διεθνείς ισορροπίες και δημιουργεί νέα δεδομένα στις σχέσεις Δύσης–Ανατολής.
Το τετ α τετ των δύο ηγετών, που θα διαρκέσει περίπου 30 λεπτά στο «Σπίτι της Τουρκίας», αποτελεί την πρώτη κορυφαία ελληνοτουρκική επαφή μετά τον περυσινό Σεπτέμβριο και θεωρείται ορόσημο για τις γεωπολιτικές εξελίξεις της επόμενης περιόδου.
Στο πλευρό τους θα βρεθούν οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς και οι διπλωματικοί σύμβουλοι Μίλτων Νικολαΐδης και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς, γεγονός που υπογραμμίζει το υψηλό επίπεδο της συνάντησης. Όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, το κλίμα δεν θυμίζει σε τίποτα την ατμόσφαιρα προσδοκιών που επικρατούσε πριν από έναν χρόνο. Αντίθετα, σήμερα επικρατεί ελεγχόμενη ένταση, με την Τουρκία να επιχειρεί επανατοποθέτηση σε πολλά μέτωπα και να πιέζει για συμμετοχή σε ευρωπαϊκά εξοπλιστικά προγράμματα, όπως το SAFE.
Το ελληνικό βέτο σε αυτά τα σχέδια παραμένει αμετακίνητο, καθώς η Άγκυρα εξακολουθεί να διατηρεί το casus belli έναντι της Ελλάδας. Ο πρωθυπουργός, ωστόσο, δεν επιδιώκει την όξυνση του κλίματος. Αντίθετα, θεωρεί ότι η Αθήνα πρέπει να κρατήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας, χωρίς όμως να τεθεί σε καμία περίπτωση υπό αμφισβήτηση η ελληνική κυριαρχία και οι κόκκινες γραμμές.
Η κυβέρνηση, μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, υπογράμμισε ότι η πολιτική της είναι η πολιτική του διαλόγου και όχι του «ψευτοπατριωτισμού» που «κονταίνει» τη χώρα. Στόχος είναι να ενισχυθεί η εικόνα μιας Ελλάδας που μεγαλώνει, επενδύοντας στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, τα ενεργειακά projects και την επαναπροσέγγιση με χώρες όπως η Δυτική Λιβύη, επιλογές που προκαλούν την αντίδραση της Άγκυρας.
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία λόγω της παράλληλης ατζέντας της τουρκικής πλευράς, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος έχει προγραμματισμένο ραντεβού με τον Ντόναλντ Τραμπ στις 25 Σεπτεμβρίου. Η Αθήνα επιδιώκει να δείξει ότι η χώρα δεν ανησυχεί για τις αμερικανοτουρκικές συνομιλίες και τονίζει ότι η θέση της Ελλάδας στο διεθνές στερέωμα του 2025 δεν έχει καμία σχέση με εκείνη του 2019.
Πριν από το κρίσιμο ραντεβού με τον Ερντογάν, ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη, με κύριο αντικείμενο το έργο του καλωδίου GSI για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ. Η Αθήνα θέλει να ξεκαθαρίσει πλήρως τη στάση της Λευκωσίας, καθώς η διαφορετική ρητορική της προκαλεί ερωτήματα.
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού στη Νέα Υόρκη περιλαμβάνει ακόμη συναντήσεις με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ, τον πρόεδρο της Σιέρα Λεόνε Γιούλιος Μαάντα Μπίο, τον πρόεδρο της Υεμένης Ρασάντ Αλ-Αλίμι και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Αργά το βράδυ, ο κ. Μητσοτάκης θα παραστεί στη δεξίωση που παραθέτει ο Ντόναλντ Τραμπ στους ηγέτες που καταφθάνουν για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: η Αθήνα επιδιώκει να δείξει ότι η Ελλάδα είναι δύναμη σταθερότητας και διαλόγου στην περιοχή, χωρίς όμως να υποχωρεί από τις πάγιες θέσεις της. Η συνάντηση στη Νέα Υόρκη δεν αναμένεται να λύσει τις ελληνοτουρκικές διαφορές, ωστόσο θα καταδείξει αν υπάρχει έστω και μικρός χώρος για αποκλιμάκωση.
Γιώργος Ευγενίδης
Facebook Comments