Ο ΣΥΡΙΖΑ σε τροχιά αναδίπλωσης – Η στροφή Φάμελλου προς Τσίπρα και η μάχη επιβίωσης στην Κουμουνδούρου

Σε μια από τις πιο απρόβλεπτες και καθοριστικές στιγμές της εσωκομματικής του διαδρομής, ο Σωκράτης Φάμελλος προχώρησε σε αιφνιδιαστική πολιτική στροφή, επιλέγοντας να ρίξει «γέφυρες» προς τον Αλέξη Τσίπρα, την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βυθίζεται σε κρίση ταυτότητας και συρρικνώνεται δημοσκοπικά.

Η κίνηση αυτή ήρθε στον απόηχο της παραίτησης του πρώην πρωθυπουργού από τη Βουλή και της ίδρυσης νέου κόμματος, γεγονός που έχει προκαλέσει αναταράξεις στην Κουμουνδούρου και έντονες συζητήσεις για το μέλλον του κόμματος.

Η στροφή Φάμελλου και η πολιτική «ειρήνη» με τον Τσίπρα

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, φέρεται να εγκαταλείπει την επιθετική γραμμή που υιοθετούσε απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα, επιλέγοντας πλέον μια πιο ήπια, συναινετική στάση, με στόχο την «ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου».

Κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, ο Φάμελλος, σε εμφανή αντίθεση με προηγούμενες τοποθετήσεις του, υπογράμμισε ότι η σχέση ΣΥΡΙΖΑ-Τσίπρα «δεν μπορεί να είναι αντιπαραθετική», ανοίγοντας για πρώτη φορά τη συζήτηση περί ενδεχόμενης συμπόρευσης με τον πρώην ηγέτη του κόμματος.

Η τοποθέτηση αυτή προκάλεσε έκρηξη αντιδράσεων, με πρωταγωνιστή τον Παύλο Πολάκη, ο οποίος κατηγόρησε ευθέως τον Αλέξη Τσίπρα για «διάσπαση». «Είναι διάσπαση, πρόεδρε», φέρεται να είπε σε οξύ τόνο προς τον Φάμελλο, με τον τελευταίο να απαντά: «Δεν είναι διάσπαση – είμαι κάθετα αντίθετος μαζί σου». Η ένταση επεκτάθηκε και προς άλλα στελέχη, με τον Γιάννη Ραγκούση να επιτίθεται στον Πολάκη, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αρκετά έχεις καταστρέψει ένα κόμμα τόσα χρόνια με τέτοιες συμπεριφορές!».

Οι εσωκομματικοί συσχετισμοί και το παρασκήνιο

Το παρασκήνιο της στροφής Φάμελλου αποδίδεται σε δημοσκοπικά δεδομένα-σοκ που έχουν φτάσει στα χέρια της ηγεσίας. Σύμφωνα με πηγές, μυστικές και ανοιχτές μετρήσεις δείχνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να μην περάσει το όριο του 3% σε επόμενες εθνικές εκλογές, εάν συνεχιστεί η ρήξη με τον Αλέξη Τσίπρα. Η εκλογική βάση του κόμματος έχει αποδιαρθρωθεί, ενώ οι τοπικές οργανώσεις «αδειάζουν», με τα μέλη να μετακινούνται προς το νέο σχήμα του πρώην πρωθυπουργού.

Υπό αυτό το βάρος, η Κουμουνδούρου φέρεται να εγκαταλείπει τον πολεμικό τόνο και να στρέφεται σε «επίθεση φιλίας», επιχειρώντας να περιορίσει τη ζημιά. «Αν επιτεθούμε στον Τσίπρα, δεν θα μείνει ούτε γραφείο ανοικτό», φέρεται να δήλωσε κορυφαίο στέλεχος στη χθεσινή συνεδρίαση, αποτυπώνοντας το κλίμα πανικού.

Το ρήγμα Πολάκη και οι «σιωπηλές» αντιδράσεις

Η «γραμμή Φάμελλου» βρήκε θετική υποδοχή από τα περισσότερα στελέχη, με εξαίρεση τον Παύλο Πολάκη και τον στενό του κύκλο. Ο βουλευτής Χανίων συγκρούστηκε όχι μόνο με τον Φάμελλο αλλά και με τους Γιώργο Καραμέρο, Γιάννη Ραγκούση και Θανάση Θεοχαρόπουλο, καταλήγοντας απομονωμένος. Στηρίζεται πλέον κυρίως από τον Τρύφωνα Αλεξιάδη και τον Γιώργο Παναγιωτόπουλο.

Αντίθετα, ο Νίκος Παππάς στήριξε τη στάση του Φάμελλου, ενώ η Ρένα Δούρου προτίμησε για ακόμη μια φορά τη σιωπή. Η Όλγα Γεροβασίλη έστειλε μήνυμα ενότητας, δηλώνοντας πως «παλέψαμε πολλά χρόνια να μη γίνουμε κόμμα σκαντζόχοιρος», ενώ ο Γραμματέας του κόμματος, Στέργιος Καλπάκης, τόνισε πως «η υψηλή ένταση θα μας διαλύσει, όχι ο διάλογος».

Η επόμενη μέρα και το δίλημμα

Το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: ποια θα είναι η σχέση του ΣΥΡΙΖΑ με τον Τσίπρα στο εξής; Επισήμως, καμία γραμμή συμπόρευσης δεν έχει χαραχθεί, ωστόσο η ρητορική της Κουμουνδούρου μετατοπίζεται. «Οι παράλληλες πορείες μας οφείλουν να συγκλίνουν στον κοινό στόχο ενός ισχυρού προοδευτικού πόλου», αναφέρει η Πολιτική Απόφαση του κόμματος, δείχνοντας τη διάθεση να υπερβεί τις διαχωριστικές γραμμές και να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο “συνύπαρξης” στον προοδευτικό χώρο.

Η πλευρά του Αλέξη Τσίπρα, πάντως, τηρεί απόλυτη σιωπή. Ο πρώην πρωθυπουργός, μόλις τρεις εβδομάδες μετά την παραίτησή του από τη Βουλή, δεν έχει απαντήσει στο «άνοιγμα» της Κουμουνδούρου. Ούτε όμως έχει δείξει διάθεση επιστροφής σε ένα κόμμα που θεωρεί ξεπερασμένο μοντέλο λειτουργίας.

Όπως αναφέρουν κύκλοι προσκείμενοι στον ίδιο, ο Τσίπρας θεωρεί πως το νέο του πολιτικό εγχείρημα πρέπει να αποστασιοποιηθεί πλήρως από τις “παλιές συνιστώσες” και να κινηθεί με μοντέρνους, ευρωπαϊκούς όρους. Παράλληλα, η επιλογή του να παραιτηθεί από το βουλευτικό αξίωμα, πριν καν ξεκινήσει ο νέος κύκλος κρίσης στον ΣΥΡΙΖΑ, εκλαμβάνεται ως κίνηση στρατηγικής αυτοπροστασίας, αφήνοντας πίσω του το «καμένο» έδαφος

Η Κουμουνδούρου δείχνει να αντιλαμβάνεται πως ο χρόνος τελειώνει. Η στροφή Φάμελλου προς τον Τσίπρα μπορεί να θεωρηθεί ύστατη προσπάθεια διάσωσης ενός κόμματος που χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του. Όμως, αν δεν υπάρξει ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα και στρατηγική, ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να μετατραπεί σε κομματικό φάντασμα – ανάμεσα σε έναν παλιό ηγέτη που επιστρέφει με νέο σχήμα και σε μια ηγεσία που αναζητά λόγο ύπαρξης.