Έχουμε ακούσει πολλά για την ανάγκη καινοτομίας στην Ελλάδα της κρίσις, πολλά έχουν ειπωθεί για την ανάγκη νέων ιδεών και νέων κονδυλίων στην καινοτομία για να ξεφύγουν εταιρίες (και η οικονομία) από την καινοτομική αδράνεια που τις χαρακτηρίζει. Για νέες επενδύσεις ακούμε και νέες ιδέες αλλά λίγα ακούμε για τον ρόλο της διαχείρισης στην καθοδήγηση της καινοτομίας και των ιδεών.

Οι οικογενειακές επιχερήσεις ,όπως ξέρουμε, είναι ο κορμός της Ευρώπης τουλάχιστον ποσοτικά και προφανές δε γίνεται να μην πυροδοτούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και της επιστήμης. Αυτές οι επιχειρήσεις έχουν στιγματιστεί από μια συντηρητικότητα, και όχι πάντα άδικα.

Ωστόσο πολλές από αυτές είναι αρκετά καινοτόμες (ειδικά εκτός Ελλάδος) όσον αφορά την δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Σχεδόν οι μισές από τις εταιρίες στην λίστα τον 100 πιο καινοτόμων του Forbes magazine είναι οικογενειακές (αν και όχι όλες μικρομεσαίες).

Ένα παράδειγμα είναι η γνωστή Samsung, που ξεκίνησε πουλώντας φαγώσιμα και τώρα επεκτάθηκε στα ηλεκτρονικά είδη, στις κατασκευές, στα μεσιτικά και άλλα…Η Lego άρχισε πουλώντας ξύλινα κομμάτια πριν περάσει στο πλαστικό και πρωτοπόρησε με την ιδέα τον συναρμολογούμενων παιχνιδιών. Ποιο είναι λοιπόν το μυστικό ,αν υπάρχει, στην καινοτομία των οικογενειακών επιχειρήσεων; γιατί αρκετές άλλαξαν πορεία και άλλες δε μπορούν; 

Η μόνη επικρατούσα άποψη είναι ότι οι οικογενειακές επιχειρήσεις ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στην έρευνα για διάφορους λόγους από κόστος μέχρι ιδεών αλλά η έρευνα και η ανάπτυξη δεν είναι ο μόνος τρόπος καινοτομίας. Η αλλαγή πλεύσης και στρατηγικής είναι και αυτή καινοτομία. 

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις τείνουν, όπως μας δείχνει η έρευνα, να αλλάζουν πλεύση όταν βρίσκουν εμπόδια και χαρακτηρίζονται από δυνατές σχέσεις μεταξύ υπαλλήλων που βοηθάει στην ροή της γνώσης.

Η καινοτομία όμως, δεν ξεκινάει από θαύμα, πρέπει να την πυροδοτήσεις.  Πολλές εταιρίες χρησιμοποιούν την διακυβέρνηση  για να ενθαρρύνουν την καινοτομία. Τα κέρδη από την εταιρία χρηματοδοτούν μια εσωτερική μικρότερη εταιρία που χρηματοδοτεί άλλες επιχειρήσεις της οικογένειας, δημιουργώντας εσωτερικό  incubator. Παράλληλα η εταιρία απαιτεί μια συγκεκριμένη παιδεία από τα οικογενειακά μέλη που θέλουν να μπούν. Γιατί είναι καλό αυτό το μοντέλο; γιατί επιτρέπει στην οικογένεια να μεγαλώσει την επιχείρηση χωρίς εξωτερικά κονδύλια. Παράλληλα εκπαιδεύει την επόμενη γενιά οικογενειακών μέλλον περνώντας οικογενειακά αγαθά και γνώση από μια γενιά στην άλλη.

Τέλος, ευθυγραμμίζονται τα κίνητρα μεταξύ τον μέλλον της οικογένειας ενώ παράλληλα δίνονται κίνητρα για νέες επιχειρήσεις και καινοτομία. Η καινοτομία η ίδια έχει πολλές διαστάσεις, εκμεταλλεύεσαι την υπάρχουσα γνώση ή ψάχνεις νέες ιδέες; κοιτάς την ιστορία της εταιρίας για έμπνευση η κάτι πιο καινοτόμο; μπαίνεις σε joint-venture η κρατάς τον έλεγχο της τεχνογνωσίας σου; η καινοτομία έχει να κάνει με νέα προϊόντα η την εσωτερική οργάνωση της εταιρίας; πως δημιουργείς αξία μέσα από καινοτομία;

Καιρός για σκέψη…..

Facebook Comments