Μνημείο χαρακτηρίστηκε η Σεβαστοπούλειος Εργατική Σχολή

Ένα τοπόσημο της περιοχής των Αμπελοκήπων, η Σεβαστοπούλειος Εργατική Σχολή, που αποτυπώνει την ιστορία της τεχνικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, χαρακτηρίστηκε ομόφωνα μνημείο από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ).

Άξιες διατήρησης και χαρακτηρισμού κρίθηκαν από τα μέλη του Συμβουλίου οι δύο κάθετες στην οδό Π. Κυριακού εγκάρσιες πτέρυγες του κεντρικού κτηριακού συγκροτήματος, η κατοικία του επόπτη και το γυμναστήριο χωρίς τις νεωτερικές επεμβάσεις του (χώροι υγιεινής), καθώς διαθέτουν αξιόλογα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά στοιχεία.

Αντίθετα, τα μέλη του Συμβουλίου αποφάσισαν τον μη χαρακτηρισμό ως μνημείων της ημιδιώροφης πτέρυγας του κεντρικού κτηρίου, που χτίστηκε το 1950 επί της οδού Κοτυαίου, καθώς κρίθηκε ότι υπέστη μη αναστρέψιμες βλάβες λόγω εργασιών κατεδάφισης, καθώς και το τριώροφο τμήμα του κεντρικού κτηρίου επί της οδού Τιμ. Φιλήμονος, προσθήκες του 1950, του 1960 και του 1967, καθώς δεν διαθέτουν αξιόλογα χαρακτηριστικά και επιπλέον έχουν αλλοιωθεί λόγω μεταγενέστερων επεμβάσεων που έχουν δεχθεί.

Η κήρυξη ωστόσο δεν βάζει τέλος στην πολυετή ταλαιπωρία του συγκροτήματος, το οποίο έχει γίνει «μήλον της έριδος» ανάμεσα στον φερόμενο ως ιδιοκτήτη «Σύλλογο προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων» και στον δήμο Αθηναίων. Ο δήμος είχε παραχωρήσει στις αρχές του 20ού αιώνα το οικόπεδο στον Σύλλογο για την ανέγερση του συγκροτήματος, ωστόσο με δύο πρόσφατες ομόφωνες αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου έχει αποφασίσει την ανάκληση της δωρεάς, καθώς κρίνεται ότι η δωρεά έγινε το 1908 για κοινωφελείς εκπαιδευτικούς σκοπούς, οι οποίοι δεν εξυπηρετούνται σήμερα.

Σήμερα, το κεντρικό κτήριο του συγκροτήματος δεν βρίσκεται σε λειτουργία, ενώ τα δύο μικρότερα κτήρια χρησιμοποιούνται από τον Σύλλογο, ο οποίος προτίθεται να ανεγείρει νέο πολυώροφο κτήριο για την εγκατάσταση ΙΕΚ. Για το σκοπό αυτό, είχε προχωρήσει το 2012 σε αίτημα κατεδάφισης πτέρυγας του συγκροτήματος επί της οδού Κοτυαίου, το οποίο ενέκρινε η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής (πρώην ΕΝΜΑ).

Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 2015 η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Monumenta» διατύπωσε ερώτημα στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων για το αν είχε χορηγηθεί έγκριση κατεδάφισης. Η Υπηρεσία προέβη σε αναστολή των εργασιών, προκειμένου να εξεταστεί η ορθότητα των στοιχείων που είχαν υποβληθεί.

Κατά την αυτοψία παραδόθηκε στους υπαλλήλους της Υπηρεσίας αντίγραφο βιβλίου με το ιστορικό της ίδρυσης της Σχολής, στο οποίο περιλαμβάνονται δημοσιευμένα στοιχεία τεκμηρίωσης του συγκροτήματος, στοιχεία που κατά την Υπηρεσία τέθηκαν για πρώτη φορά υπόψη της.

Ακολούθησε νέα αυτοψία κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι στα κτήρια προς κατεδάφιση συμπεριλαμβάνεται ενσωματωμένο τμήμα κτηρίου του αρχικού συγκροτήματος, χρονολογούμενο ως προγενέστερο των 100 τελευταίων ετών, άρα θα πρέπει να αξιολογηθεί ως προς τον χαρακτηρισμό του ή μη, οπότε το θέμα παραπέμφθηκε στο ΚΣΝΜ. Το Συμβούλιο εξέτασε το θέμα, συμπεραίνοντας ότι δεν το αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς και η έριδα μεταξύ Συλλόγου και δήμου Αθηναίων.