Μέχρι πριν από λίγους μήνες, όλοι συζητούσαμε για την αύξηση των επιτοκίων από τη Fed και το τι αυτό θα σήμαινε για τις αγορές αλλά και την παγκόσμια οικονομία. Λιγότερη προσοχή είχε δωθεί σε κινήσεις αρνητικών βασικών επιτοκίων στις οποίες είχαν προχωρήσει κάποιες άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες όπως αυτή της Ελβετίας. Σύντομα στο παιχνίδι μπήκε και η ΕΚΤ, ακολούθησε εμφατικά η BoJ και χθες είχαμε και τους πρώτους υπαινιγμούς από τη Janet Yellen, λίγες εβδομάδες μετά από την πολυδιαφημισμένη αύξηση των επιτοκίων.

Στον απόηχο της σχεδόν παγκόσμιας υιοθέτησης της πολιτικής αρνητικών επιτοκίων, οι τράπεζες παγκοσμίως σημειώνουν ελεύθερη πτώση. Ποιος είναι ο λόγος όμως; Ο Richard Werner που θεωρείται και ο εμπνευστής των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης εξηγεί.

Το παράδειγμα της Ελβετίας έδειξε ότι τα αρνητικά επιτόκια, αυξάνουν το κόστος λειτουργίας των εμπορικών τραπεζών. Οι τράπεζες αντιδρούν περνώντας τα αρνητικά επιτόκια στους καταθέτες τους. Αυτό σημαίνει ότι το περιθώριο κέρδους τους είναι μηδενικό και για να το αυξήσουν αναγκάζονται να αυξήσουν τα επιτόκια δανεισμού. Με απλά λόγια, τα αρνητικά επιτόκια αυξάνουν το κόστος δανεισμού, σημειώνει ο Werner.

Στην ερώτηση, γιατί οι τράπεζες δεν αυξάνουν τα επιτόκια αφού το αποτέλεσμα είναι η αύξηση του κόστους δανεισμού, η απάντηση είναι γιατί με αυτό τον τρόπο αυξάνεται το margin των τραπεζών και οι τράπεζες γίνονται πιο κερδοφόρες. Με αρνητικά επιτόκια λοιπόν, η χρηματοπιστωτική υγεία των τραπεζών γίνεται μια ισχυρή πρόκληση.

Στην Ευρώπη η πρακτική αυτή καθίσταται έντονα προβληματική καθώς αναμένεται να βγάλει όλες τις μικρές τράπεζες εκτός παιχνιδιού, καθώς δε θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν τα κόστη λειτουργίας. Η νέα νομισματική πολιτική σε συνδυασμό με τους νέους ελέγχους και απαιτήσεις της ΕΚΤ, αναμένεται να αφήσουν στο παιχνίδι μόνο τις ισχυρές τράπεζες οι οποίες έχουν πρόσβαση αλλά και τεράστια κέρδη από τη χρηματοδότηση χρηματιστηριακών projects.

Ο Werner καταλήγει λέγοντας ότι τα αρνητικά επιτόκια στοχεύουν στο κλείσιμο όλων των μικρών τραπεζών και στην ενοποίηση των μεγάλων, οδηγώντας με τον τρόπο αυτό στην πολυπόθητη τραπεζική ενοποίηση. 

Facebook Comments