Αρνητικά επιτόκια: Ο «θάνατος» των low risk επενδυτών

Στα τέλη Ιανουαρίου η BoJ εξέπληξε τις αγορές καθώς υιοθέτησε αρνητικά επιτόκια, όπως άλλωστε συμβαίνει με την ΕΚΤ, την ελβετική SNB και τη σουηδική Riksbank. Το ιαπωνικό 10ετές ομόλογο κινήθηκε ανάλογα και βρέθηκε στο -0,05% κάνοντας την Ιαπωνία την πρώτη μεγάλη οικονομία που βλέπει την απόδοση του 10ετούς να είναι αρνητική.

Αν και τα αρνητικά επιτόκια είναι θετικά για τα κράτη καθώς εκμηδενίζουν το κόστος δανεισμού, η κερδοφορία του τραπεζικού συστήματος αναμένεται να υποφέρει. Τα αρνητικά επιτόκια, αναμένεται να ωθήσουν τις τράπεζες στο δανεισμό συνεχώς και πιο επικίνδυνων (πιστοληπτικά) δανειοληπτών και να επενδύσουν κεφάλαια σε assets υψηλότερου κινδύνου, προκειμένου να καλύψουν το κενό που δημιουργούν τα αρνητικά επιτόκια. Οι τράπεζες οι οποίες επέλεξαν να μην περάσουν τη μείωση στους καταθέτες τους, βλέπουν την κερδοφορία τους να μειώνεται επικίνδυνα και αυτό αποτέλεσε το βασικό λόγο για το μεγάλο sell-off των αρχών του 2016.

Η μακροχρόνια διατήρηση αρνητικών επιτοκίων αναμένεται ότι θα έχουν ευρύτερες συνέπειες στο χρηματοοικονομικό κλάδο. Μεγάλες εταιρίες διαχείρισης διαθεσίμων (money market funds), θα επιλέξουν να τοποθετήσουν τα κεφάλαιά τους σε εναλλακτικές επενδύσεις ή διαφορετικά θα κλείσουν. Χαμένα θα βγουν και τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ταμεία, τα οποία σε ένα περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, αναμένεται ότι θα αντιμετωπίσουν ραγδαία μείωση των assets τους, κάνοντας προβληματική τη χορήγηση επιδομάτων κάθε είδους, προς τους πελάτες τους.

Τέλος αν τα αρνητικά επιτόκια διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα δημιουργήσουν ένα περιβάλλον υπερβολικής ανάληψης ρίσκου, το οποίο θα οδηγήσει σε μια τεράστια χρηματιστηριακή φούσκα.

Σύμφωνα με τη JP Morgan, τα κεφάλαια τα οποία βρίσκονται υπό αρνητικά επιτόκια, προσεγγίζουν τα $7 τρισ.