«Προσφυγική κρίση Α.Ε », μία πολύ κερδοφόρα επιχείρηση

Η προσφυγική κρίση, εκτός του ότι φέρνει στην επιφάνεια την αδυναμία και την ανικανότητα των πολιτικών της Ε.Ε, εκτός του ότι αποκαλύπτει την ανθρωπιά ή την έλλειψή της από κάποιους, είναι και… μπίζνες. Και μάλιστα μεγάλες και ταχέως αναπτυσσόμενες… 

Ο μεγιστάνας του γιαουρτιού, Χαμντί Ουλουκάγια, ιδρυτής και CEO της Chobani, της εταιρείας που έκανε μόδα το ελληνικού τύπου γιαούρτι στις ΗΠΑ, πήγε στο World Economic Forum του Νταβός και κάλεσε τους μεγάλους επιχειρηματίες να υιοθετήσουν στις επιχειρήσεις τους, το δικό του business model, να προσλάβουν δηλαδή περισσότερους πρόσφυγες/μετανάστες.

Όταν ο Ουλουκάγια επισκέφτηκε την Ελλάδα το 2015, είδε με τα ίδια του τα μάτια το μέγεθος της προσφυγικής κρίσης και φυσικά τρόμαξε από την ανθρώπινη δυστυχία που είδε γύρω του, αφού μοιράζεται μία είδους «συγγένεια» με πολλούς από τους πρόσφυγες (ο ίδιος μεγάλωσε κοντά σύνορα με τη Συρία στην Τουρκία, πριν πάει στις ΗΠΑ να σπουδάσει).

Ο Ουλουκάγια τρόμαξε και από ένα άλλο γεγονός. Την απελπιστικά γραφειοκρατική και παλιομοδίτικη φύση των οργανώσεων που διαχειρίζονται τις προσπάθειες βοηθείας και στήριξης των προσφύγων. «Το ζήτημα των προσφύγων αντιμετωπίζεται με τη χρήση μεθόδων από το 1940 και είναι στα χέρια των Ηνωμένων Εθνών και της κυβέρνησης, ενω η παρουσία του ιδιωτικού τομέα και των επιχειρηματιών είναι μηδενική», είχε δηλώσει στους Financial Times. «Έτσι, αποφάσισα να κάνω κάτι γι αυτό, να φέρουμε μια άλλη προοπτική σε αυτό το θέμα, υπάρχουν τεχνολογίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν».

Ο Ουλουκάγια λοιπόν αποφάσισε να δράσει. Πέρυσι ίδρυσε ένα ίδρυμα, το Tent (Σκηνή), για να διοχετευθεί η οικονομική βοήθεια και η καινοτομία στην εργασία των προσφύγων.

Και… ενίσχυσε την δράση του προσλαμβάνοντας πολλούς πρόσφυγες στα εργοστάσιά του, στα οποία οι μετανάστες αντιπροσωπεύουν σήμερα το 30%  του συνολικού εργατικού δυναμικού. «Υπάρχουν 11 ή 12 γλώσσες που μιλιούνται στα εργοστάσιά μας», είπε «Έχουμε μεταφραστές 24 ώρες την ημέρα».

Όταν λοιπόν πήγε στο Νταβός τον Ιανουάριο έλαβε δεσμεύσεις από εταιρείες-κολοσσούς όπως η Airbnb, η LinkedIn, η MasterCard, η UPS και η ΙΚΕΑ να συνεργαστούν με το Tent, το ίδρυμά του…

Κοιτάζοντας λοιπόν το σκεπτικό και το παράδειγμα του Ουλουκάγια, βλέπει κανείς πως πίσω από την ανθρώπινη ευαισθησία, που θεωρείται αυτονόητη βλέποντας τον εφιάλτη που ζουν κάποιοι άνθρωποι, κρύβονται και πολλά… επιχειρηματικά ένστικτα, αυτό που η WSJ ονόμασε… Refugee Inc.  

Το κύμα των προσφύγων αποτελεί την μεγαλύτερη μετακίνηση ανθρώπων στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η κρίση έχει δημιουργήσει οδυνηρές ιστορίες και έχει προκαλέσει τραγικούς θανάτους.

Επίσης, δημιουργεί μία βιομηχανία όπου όλοι – από τους ιδιοκτήτες μικρών καταστημάτων και υπαίθριων καντινών έως και μερικά από τα μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία του κόσμου και τις private equity εταιρείες – κερδίζουν: Τις business της μετανάστευσης.

Όπως αναφέρει πρόσφατο δημοσίευμα της WSJ oι ιδιωτικές εταιρείες έχουν αρχίσει και καθορίζουν όλο και περισσότερο την… επιχείρηση της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εταιρείες βλέπουν μία νέα ομάδα καταναλωτών να σχηματίζεται, κάτι  ευπρόσδεκτο εν μέσω του οικονομικού τέλματος της Ευρώπης. Σε άλλες περιπτώσεις, βοηθούν στην παροχή των υπηρεσιών που οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να παρέχουν. Κατά καιρούς έχουν κατηγορηθεί ότι επωφελούνται  από την ανθρώπινη δυστυχία. Και όλα αυτά μαζί είναι η αλήθεια.

Στη Γερμανία, η Air Berlin PLC πληρώθηκε 350.000 δολάρια πέρυσι για να πραγματοποιήσει πτήσεις charter για την απέλαση απορριφθέντων αιτούντων άσυλο, για λογαριασμό της κυβέρνησης.

Στη Σουηδία, η κυβέρνηση κατέβαλε σε μία εταιρεία ανάλυσης 900.000 δολάρια πέρυσι για να επιβεβαιώσει τους ισχυρισμούς των αιτούντων άσυλο σχετικά με την προέλευσή τους.

Στην Ελλάδα, οι πρόσφυγες όταν φτάνουν στην Αθήνα, κανονίζουν μέσω της Western Union να λάβουν χρήματα από τις οικογένειές τους, με φυσικά την εταιρεία να λαμβάνει προμήθεια για κάθε συναλλαγή.

Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας έβγαλαν ειδικές κάρτες SIM για τους μετανάστες. Η Cosmote κάρτες των 12 ευρώ και η Vodafone των 10 ευρώ (οι οποίες έρχονται με έκπτωση 50% στα εισιτήρια από τα ελληνικά νησιά προς τον Πειραιά).

Η ORS Service, είναι μία ελβετική εταιρεία που «τρέχει» κέντρα υποδοχής μεταναστών. Έχοντας αλλάξει τρεις φορές χέρια, τα οποία όλα ήταν εταιρείες private equity, σήμερα ανήκει στην λονδρέζικη Equistone Partners Europe Ltd (επίσης private equity), η οποία το 2011 διαχώρισε τις δραστηριότητες της από την Barclays, την «μαμά» εταιρεία της. Επενδυτές της ORS είναι κυρίως μεγάλα συνταξιοδοτικά ταμεία από τις ΗΠΑ έως την Σαουδική Αραβία. 

Η ORS έχει επεκταθεί από την Σουηδία στην Αυστρία και την Γερμάνια, ενώ το 2015 σημείωσε έσοδα ύψους 100 εκατ. δολαρίων, όταν το 2007 έβγαζε 33 εκατ. δολάρια…

Η εταιρεία προσφέρει μια σειρά από υπηρεσίες για πρόσφυγες, από τη δημιουργία καταφυγίων για την παροχή τροφίμων ως την διαχείριση των στρατοπέδων. Στην Αυστρία, η ORS κέρδισε το 2011 τη διαχείριση όλων των καταφυγίων των αιτούντων άσυλο στη χώρα και πέρυσι πληρώθηκε από την αυστριακή κυβέρνηση 24 εκατ. δολάρια για την διαχείριση των στρατοπέδων που στεγάζουν τους πρόσφυγες. Σύμφωνα με την WSJ, πληρώνεται προκαθορισμένο ποσό για κάθε στρατόπεδο και πρόσθετη τιμή για κάθε αιτούντα άσυλο.

Η ORS ανθίζει λόγω της ανικανότητας της Ευρώπης να αντιμετωπίσει την κρίση, όπως και πολλές άλλες εταιρείες..Ναι, είμαστε στη μέση της μεγαλύτερης μαζικής μετανάστευσης στην Ευρώπη από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και όσο δυσάρεστο και αν ακούγεται, πολλοί, από τους πολύ μικρούς έως εταιρείες-κολοσσούς, το έχουν δει ως μία τεράστια επιχειρηματική ευκαιρία και κάνουν χρυσές δουλειές. Ποιος και γιατί να το σταματήσει;