To ευρωπαϊκό σκέλος των θεσμών είναι φανερό ότι θέλει να αποφύγει ένα «ατύχημα» προσεχώς και ιδίως τον Ιούλιο όταν η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει 2,3 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ, και κοντά στα 3,5 δις. ευρώ σε ΕΚΤ, ΔΝΤ και πληρωμές τόκων συνολικά.  Επίσης, όπως είχε αναφέρει την περασμένη εβδομάδα η Handelsblatt «με την Ευρώπη να ταλανίζεται από την προσφυγική κρίση, ούτε οι Βρυξέλλες ούτε το Βερολίνο έχουν συμφέρον να δουν την κυβέρνηση Τσίπρα να πέφτει». Αυτό θέλουν να το αφήσουν για αργότερα, προφανώς. 

Με λίγα λόγια, εάν τα πράγματα χειροτερέψουν στο μέτωπο του προσφυγικού, αυτό θα ζορίσει ακόμη περισσότερο τα ήδη στριμωγμένα δημοσιονομικά της Ελλάδας, προκαλώντας τον πλήρη εκτροχιασμό του προγράμματος και την επανάληψη του καλοκαιριού του 2015.

Μπορεί να επιτεύχθηκε συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο εάν θα είναι αρκετή για να συγκρατήσει την ροή των μεταναστών. Όπως σημειώνει σε νέο της note η HSBC, αυτό σε συνδυασμό με την επιμονή της τρόικας για την πλήρη εφαρμογή των στόχων του προγράμματος, θα μπορούσε να φέρει την κυβέρνηση Τσίπρα στο χείλος του γκρεμού.

Εάν δεν βρεθεί μια βιώσιμη λύση και στα δύο αυτά ζητήματα βραχυπρόθεσμα, οι εντάσεις θα μπορούσαν να κορυφωθούν μέχρι το καλοκαίρι, όταν η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το βουνό των πληρωμών προς τους δανειστές, που συμπίπτει και με την περίοδο που πέρσι η ροή των προσφύγων ήταν στο υψηλότερο σημείο της. 

Εάν οι ροές συνεχιστούν και η βαλκανική οδός παραμείνει κλειστή, τότε το κόστος της προσφυγικής κρίσης για την Ελλάδα, δεν θα είναι ούτε τα 300 εκατ. ευρώ που δίνει η ΕΕ φέτος ως βοήθεια, ούτε τα 600 εκατ. ευρώ που έχει υπολογίσει ο Γιάννης Στουρνάρας και η ΤτΕ, ούτε καν το 1 δισ. ευρώ που υπολόγιζε ο Γιάννης Μουζάλας. Σύμφωνα με την HSBC, το κόστος θα αγγίξει τα… 4 δισ. ευρώ ή το 2% του ΑΕΠ ετησίως, μέχρι το καλοκαίρι. 

Η Ευρώπη λοιπόν προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει ένα τέτοιο σενάριο το οποίο και θα προκαλέσει νέες αναταράξεις στην ευρωζώνη. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις έδειξε αυτές τις προθέσεις σε δηλώσεις του τη Δευτέρα, αφού προειδοποίησε την ελληνική κυβέρνηση για τυχόν… πισωγυρίσματα στο τρέχον πρόγραμμα βοήθειας. «Θα θέλαμε να αποφύγουμε την επανάληψη μιας κατάστασης παρόμοια με εκείνη του περσινού καλοκαιριού», είπε χαρακτηριστικά. 

Σε αυτό το πλαίσιο υπάγονται και οι θετικές δηλώσεις των θεσμών τα τελευταία 24ωρα (Κομισιόν, Ντάισελμπλουμ) – ακόμα και του ΔΝΤ – περί σημαντικής προόδου στις διαπραγματεύσεις, για επιστροφή του κουαρτέτου μετά τις διακοπές του Πάσχα και για αισιοδοξία γύρω από ολοκλήρωση της αξιολόγησης πριν τη 1η Μαΐου. Ξαφνικά ακόμα και ο… Σόιμπλε είπε καλό λόγο για τον Αλέξη Τσίπρα. 

Όπως σημειώνουν τόσο το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa όσο και η Frankfurter Rundschau, ενώ οι θεσμοί έφυγαν από την Αθήνα και τα ελληνικά ΜΜΕ «βλέπουν» σημαντικές διαφωνίες στις διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών, η Κομισιόν βλέπει… πρόοδο.

Ο Μάριο Ντράγκι έχει δηλώσει επανειλημμένως πως για να γίνει η επαναφορά του waiver και η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ θα πρέπει η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος να βρίσκεται «σε καλό δρόμο». Με λίγα λόγια η ΕΚΤ δείχνει θετική στο ενδεχόμενο να γίνονται δεκτά ως εγγυήσεις τα ελληνικά ομόλογα όταν θα είναι θέμα χρόνου να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.

Οι αγορές ήδη κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση με τα ελληνικά ομόλογα να ανεβαίνουν και τα επιτόκιά τους τη Δευτέρα να αγγίζουν το χαμηλό διμήνου, με το Reuters να το αποδίδει αυτό στην επιρροή της πολιτικής Ντράγκι στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων.

Μία απόφαση του Eurogroup τον Απρίλιο ότι η αξιολόγηση του προγράμματος προχωρά με βήμα ταχύ, θα ανοίξει λοιπόν τον δρόμο, θα δώσει σήμα για την έναρξη της εκταμίευσης των δόσεων του δανείου και θα αποτρέψει το ατύχημα. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι θα έχουν κλείσει τα δύο μεγάλα αγκάθια, που δεν είναι άλλα από το ασφαλιστικό και τα κόκκινα δάνεια, που αποτελούν και τα βασικά ζητήματα για το ΔΝΤ.

Πάγια θέση του ΔΝΤ είναι το ελληνικό χρέος για να είναι βιώσιμο πρέπει να μειωθούν οι δαπάνες. Δηλαδή, είτε μέσω ελάφρυνση του χρέους, είτε μέσω της περικοπής των συντάξεων, είτε μέσω ενός συνδυασμού και των δύο. Στο προηγούμενο Eurogroup, ο Ντάισελμπλουμ, έστω και αν ήταν για τα… μάτια του κόσμου, έβαλε επίσημα στο τραπέζι το θέμα του χρέους. Με την αναχώρηση των θεσμών την Κυριακή, ο ίδιος δήλωσε ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος σχετικά με τη μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, κάτι που το επανέλαβε και το ΔΤΝ στην ανακοίνωσή του. 

Με λίγα λόγια, οι απαιτήσεις του ΔΝΤ έχουν αρχίσει και ικανοποιούνται με τους ευρωπαίους να κάθονται… σούζα. Αυτό άλλωστε έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις και στο ελληνικό πρόγραμμα, όπως το δήλωσε και ξεκάθαρα στην έκθεσή του, την οποία παρουσιάσαμε από αυτήν εδώ τη στήλη την περασμένη εβδομάδα.

Καθόλου τυχαίες δεν είναι οι διαρροές που θέλουν τον Τόμσεν να έχει πει ξεκάθαρα στους ευρωπαίους πως το ΔΝΤ δεν βιάζεται καθόλου από την πλευρά του να κλείσει η συμφωνία και πως μόνο η Ευρώπη «καίγεται» για αυτό, με κάποιους να μιλούν ακόμη και για… βιασύνη του Ταμείου να «ξεφορτωθεί» την Ελλάδα και βάλει τέλος στην συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα. Πολλοί ευρωπαίοι, και κυρίως η Γερμανία, θεωρούν αδιανόητο να φύγει το ΔΝΤ από το πρόγραμμα, και τόσο η κυρία Βελκουλέσκου όσο και ο κύριος Τόμσεν το γνωρίζουν αυτό και εκμεταλλεύονται το ότι έχουν το πάνω χέρι στη διαπραγμάτευση, πιέζοντας προς την κατεύθυνση των δικών τους θέσεων. 

Από όπου και αν το πιάσει κανείς είναι ξεκάθαρο πως και νέα μέτρα έρχονται, και νέα φορο-καταιγίδα και μείωση των συντάξεων. Και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, τα υπέγραψε, τα συμφώνησε και θα τα κάνει. Έστω και αν ο Πάνος Καμμένος δήλωσε την Κυριακή ότι βλέπει έξοδο της Ελλάδας από τα… μνημόνια έως την 1η Μαΐου

 

Facebook Comments