Αλλαγές στη διαχείριση «κόκκινων» δανείων

Τη δυνατότητα ακόμη και για πλήρη διαγραφή του συνόλου της οφειλής του δανειολήπτη, σε περίπτωση που δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία και ο δανειολήπτης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην οφειλή του, δίνει ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, όπως αυτός αναθεωρήθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος. Εκτός από τη μερική ή ολική διαγραφή της οφειλής, ο νέος κώδικας ενεργοποιεί σειρά λύσεων υπέρ του δανειολήπτη που θα συνεργαστεί με την τράπεζα και οι οποίες δεν προβλέπονται σήμερα, ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος. Μεταξύ αυτών είναι:

• Η οικειοθελής παραχώρηση του ακινήτου από τον δανειολήπτη στην τράπεζα.

• Η μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου στην τράπεζα και η διαμονή στο ακίνητο έναντι καταβολής ενοικίου.

• Η εθελοντική εκποίηση του ακινήτου από τον ίδιο τον δανειολήπτη σε συνεργασία με την τράπεζα.

• Η απόκτηση του ακινήτου από την τράπεζα σε περίπτωση πλειστηριασμού στο πλαίσιο ευρύτερης συνεννόησης με τον δανειολήπτη για την οριστική διευθέτηση της οφειλής του.

Οι λύσεις αυτές, που αποτελούν νέα ήθη στις σχέσεις τραπεζών – δανειολήπτη, έρχονται να προστεθούν στις υπάρχουσες πιο συμβατικές λύσεις που ισχύουν και σήμερα, όπως ο διαχωρισμός της οφειλής σε δύο τμήματα, η επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου, η καταβολή μόνον τόκων κ.ά. Ζητούμενο αποτελεί βέβαια όλες οι παραπάνω «ριζοσπαστικές» λύσεις να συνοδευθούν με ρυθμίσεις όπως η μείωση του φόρου μεταβίβασης, προκειμένου η παραχώρηση του ακινήτου στην τράπεζα να μην επιβαρύνεται με πρόσθετο κόστος.

Ο νέος κώδικας εξορθολογίζει τα βήματα για την επικοινωνία της τράπεζας με τον δανειολήπτη, με στόχο η όλη διαδικασία και η συμφωνία για τη διευθέτηση της οφειλής να ολοκληρωθεί σε περίπου έξι μήνες από την αποστολή της πρώτης έγγραφης ειδοποίησης. Τα ίδια βήματα θα ισχύουν πλέον και για τον εγγυητή του δανείου, ο οποίος θα λαμβάνει αντίστοιχη ενημέρωση και θα έχει τις ίδιες υποχρεώσεις με τον δανειολήπτη. Ο δανειολήπτης με τη σειρά του θα πρέπει να ανταποκριθεί και να συνεργαστεί με την τράπεζα, ενημερώνοντάς την για την οικονομική του κατάσταση, που θα αποτελέσει και το κριτήριο για την επιλογή της κατάλληλης λύσης. Η ίδια διαδικασία θα εφαρμόζεται και στην περίπτωση των μικρών επιχειρήσεων με τζίρο έως 1 εκατ. ευρώ τα τρία τελευταία χρόνια, ενώ αντίθετα η διαδικασία για τη διευθέτηση οφειλών μεγάλων επιχειρήσεων θα είναι αποτέλεσμα ελεύθερης διαπραγμάτευσης με τις τράπεζες.

Η διαδικασία της υποχρεωτικής ειδοποίησης του δανειολήπτη ενεργοποιείται σε περίπτωση που η καθυστέρηση υπερβεί τις 60 μέρες. Η τράπεζα υποχρεούται στην περίπτωση αυτή να αποστείλει γραπτή ειδοποίηση εντός 30 ημερών με όλες τις λεπτομέρειες της οφειλής. Στη συνέχεια, και αν ο δανειολήπτης δεν ανταποκριθεί εντός συγκεκριμένης ημερομηνίας όπως αυτή προβλέπεται στον ορισμό του συνεργάσιμου δανειολήπτη (που μένει να διευκρινιστεί), η τράπεζα αποστέλλει τη δεύτερη επιστολή εντός επίσης 30 ημερών. Η δεύτερη επιστολή έχει προειδοποιητικό χαρακτήρα σε σχέση με τον χαρακτηρισμό του δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμου και τους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει σε σχέση με τον εκπλειστηριασμό της πρώτης του κατοικίας.

Η τράπεζα θα αξιολογεί την ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις οφειλές τους σε άλλες τράπεζες, όσο και τα χρέη προς το Δημόσιο ή τα ασφαλιστικά ταμεία, σε συνδυασμό πάντα με το ελάχιστο επίπεδο των εύλογων δαπανών διαβίωσης, αλλά και παράγοντες υγείας ή κοινωνικούς παράγοντες. Μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η τράπεζα υποχρεούται εντός τεσσάρων μηνών το αργότερο να προτείνει εγγράφως στον δανειολήπτη μια από τις λύσεις που προκρίνονται για τη ρύθμιση ή τη διευθέτηση της οφειλής του και ο δανειολήπτης με τη σειρά του οφείλει να δώσει τη συναίνεσή του, να αντιπροτείνει άλλη λύση ή να δηλώσει γραπτώς την άρνησή του.

Η τράπεζα υποχρεούται επίσης να αναγγείλει στον δανειολήπτη την τυχόν μεταβίβαση της απαίτησης και να τηρεί στην ιστοσελίδα της επικαιροποιημένο κατάλογο με επωνυμίες, ταχυδρομικές και ηλεκτρονικές διευθύνσεις των συνεργαζόμενων με την τράπεζα εταιρειών διαχείρισης ή άλλων στους οποίους έχει ανατεθεί η υλοποίηση οποιουδήποτε σταδίου της διαδικασίας επίλυσης καθυστερήσεων.