Από ένα σχοινί κρέμεται το σχέδιο διάσωσης ύψους 5 δις. ευρώ της Monte dei Paschi di Siena, της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζες της Ιταλίας και παλαιότερης στον κόσμο, η οποία προσπαθεί να επιπλεύσει κάτω από το βουνό των κόκκινων δανείων που έχει συσσωρεύσει, μετά και τις πολιτικές εξελίξεις που φέρνει το ηχηρό «Όχι» των ιταλών στο δημοψήφισμα. Μπορεί οι αγορές να ήταν προετοιμασμένες για το αποτέλεσμα της Κυριακής και έτσι το «χτύπημα» να περιορίστηκε στα ιταλικά assets, μετά και τις καθησυχαστικές δηλώσεις των Ευρωπαίων ότι δεν βρισκόμαστε στα πρόθυρα μίας ευρύτερης κρίσης στην ευρωζώνη, ωστόσο τα προβλήματα των ιταλικών τραπεζών και κυρίως  της Monte, αν παραμείνουν άλυτα, αρκούν για να πυροδοτήσουν έναν Αρμαγεδώνα στο ευρωσύστημα και μάλιστα άμεσα.. 

Η ιταλική τράπεζα, η οποία γονατίζει μπροστά στο «τέρας» των επισφαλών δανείων ύψους  46 δισ. ευρώ, θα πρέπει να συγκεντρώσει κεφάλαια άμεσα, τις επόμενες ημέρες, για να αποφύγει την κατάρρευση. Η Μonte η οποία ανακηρύχθηκε ως η πιο αδύναμη τράπεζα στην Ευρώπη, τόσο στα stress tests του 2014 όσο και σε αυτά του φετινού καλοκαιριού, είχε προγραμματιστεί να εξασφαλίσει την δέσμευση των επενδυτών και να ξεκινήσει μία πώληση μετοχών αυτή την εβδομάδα,  οποία, όπως έγινε γνωστό αναμένεται να καθυστερήσει 3-4 ημέρες και μέχρι γίνει πιο ξεκάθαρη η πολιτική κατάσταση στην Ιταλία. Σύμφωνα με τα διεθνή ΜΜΕ, η Ρώμη προσπαθεί να πείσει το Κατάρ να λάβει μερίδιο στην τράπεζα με ένεση κεφαλαίων έως 1 δισ. ευρώ, και αυτό θα ανοίξει τον δρόμο σε άλλους 10-20 επενδυτές να συμμετέχουν με 100 εκατ. ευρώ ο καθένας.

Αν το σχέδιο αυτό της ανακεφαλαιοποίησής της  αποτύχει, η ιταλική κυβέρνηση αναμένεται να παρέμβει και να τονώσει την τράπεζα με κρατικά κεφάλαια για να αποφευχθεί μια κρίση.

Όπως σημειώνει η Citigroup, μία υπερκομματική τεχνοκρατική κυβέρνηση μπορεί να είναι περισσότερο πρόθυμη να συμφωνήσει σε κάποια μορφή κρατικής στήριξης για τις ασθενέστερες τράπεζες ή και σε bail-ins, από ότι θα ήταν ο Ρέντσι.  Όπως τονίζει, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος κάνει το bailout κάποιων ιταλικών τραπεζών, αναπόφευκτο.

Ήδη την Δευτέρα, το μέλος του Δ.Σ της ΕΚΤ, Ewald Nowotny, δήλωσε πως η Ιταλία, η οποία αντίθετα με τη Γερμανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχει χρησιμοποιήσει πολύ λίγο κρατικό χρήμα για να τονώσει τις τράπεζές της, ίσως χρειαστεί να διασώσει κάποιες από αυτές.

Πράγματι, στην κορυφή  της κρίσης χρέους της ευρωζώνης, η Ιταλία αρνήθηκε να τοποθετήσει κρατικά κεφάλαια στις τράπεζές της ή να ζητήσει ένα πακέτο διάσωσης της Ε.Ε, αλλά πλέον ξεμένει από λύσεις την στιγμή που το βουνό των κόκκινων δανείων που έχει συσσωρευτεί στο τραπεζικό της σύστημα αγγίζει τα 286 δις. ευρώ. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το Atlas fund, το ταμείο που δημιουργήθηκε φέτος για να βοηθήσει στη διοχέτευση ιδιωτικών κεφαλαίων στις αδύναμες ιταλικές τράπεζες, στερεύει από κεφάλαια.

Το «Όχι» στο δημοψήφισμα  μπορεί να αποτελέσει την τέλεια δικαιολογία για τους επενδυτές να κάνουν πίσω και να μην στηρίξουν την άντληση κεφαλαίων της Monte, κάτι που αποτελούσε και τον νούμερο 1 φόβο των αγορών πριν τις ιταλικές κάλπες. 

Η κρατική παρέμβαση στην Monte dei Paschi συνεπάγεται με απώλειες για τους κατόχους ομολόγων μειωμένης εξασφάλισης της τράπεζας, σύμφωνα με τους κανόνες ΕΚΤ , κάτι που ο Ρέντσι ήθελε να αποφύγει πάση θυσία για να αποτρέψει τον κίνδυνο ενός bank run αλλά και ένα τραπεζικό ντόμινο το οποίο θα παρασύρει και άλλες αδύναμες τράπεζες. 

Αξίζει να σημειώσουμε πως εκτός από την Monte υπάρχουν άλλες επτά τράπεζες  στη χώρα που είναι αντιμέτωπες με τον κίνδυνο κατάρρευσης, εάν οι επενδυτές γυρίσουν την πλάτη στα σχέδια ανακεφαλαιοποίησής τους. Η Banca Popolare di Vicenza και η Banca Veneto χρειάζεται να αντλήσουν σχεδόν 2,5 δις. ευρώ για να μειώσουν τα επισφαλή τους δάνεια ύψους 17 δισ. ευρώ, πριν ψάξουν για έναν δυνητικό αγοραστή ή τους επιτραπεί να συγχωνευθούν. Άμεσο κίνδυνο αντιμετωπίζει και η Banca Carige η οποία σχεδιάζει την πώληση «κακών δανείων» ύψους 1 δισ. ευρώ, ενώ άμεση ανάγκη κεφαλαίων για να καθαρίσουν τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια έχουν και  οι 4 ιταλικές τράπεζες που έχουν ήδη διασωθεί – Banca Etruria, Banca Marche,CariFerrara και CariChieti.

Το ναυάγιο της Monte θα δυσκολέψει και τα σχέδια της Unicredit, της μεγαλύτερης τράπεζας της Ιταλίας η οποία θέλει να προχωρήσει άμεσα σε άντληση κεφαλαίων ύψους 13 δισ. ευρώ μέσω έκδοσης μετοχών με στόχο την διάλυση των επίμονων ανησυχιών για την κεφαλαιακή της βάση. 

Μπορεί η ΕΚΤ και ο Μάριο Ντράγκι να έχουν τα όπλα να ηρεμήσουν την όποια αναταραχή στις αγορές, αγοράζοντας ομόλογα και βοηθώντας να περιοριστούν τα spreads, ωστόσο δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για το πρόβλημα των ιταλικών τραπεζών. Δεν μπορούν απλά να δώσουν τα (τουλάχιστον) 22 δισ. ευρώ που χρειάζονται οι ιταλικές τράπεζες για να σωθούν από την κατάρρευση, αφού πρώτος ο Σόιμπλε δεν θα το επιτρέψει και δεύτερον, το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από την Ιταλία. 

Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα των ευρωπαϊκών τραπεζών διαμορφώνονται κοντά στο 1 τρις ευρώ. Αν ο Ντράγκι ενισχύσει τις ιταλικές τράπεζες θα πρέπει να κάνει το ίδιο για όλες τις υπόλοιπες, ειδικά την στιγμή που πλέον ο «νόμος» ορίζει πως  οποιαδήποτε ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης τραπεζών που εποπτεύονται από την ΕΚΤ θα πρέπει να καλυφθεί μέσω bail-in. Και αν συμβεί αυτό, τα ωστικά κύματα θα επεκταθούν σε κάθε άκρη της Ε.Ε. Αν σκάσει η ωρολογιακή βόμβα της Monte, ο θόρυβος θα είναι εκκωφαντικός και θα φτάσει στην πόρτα της Μέρκελ σε χρόνο dt… 

Ήδη τη Δεύτερα η Deutsche Bank έστειλε το… μήνυμά της: Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Ιταλία είναι προάγγελος νέων αναταραχών που θα μπορούσαν να επεκταθούν από το πολιτικό πεδίο στην οικονομία, με την Ευρώπη να κινδυνεύει ιδιαιτέρως” τόνισε ο John Cryan σε σημείωμά του προς τους εργαζομένους της τράπεζας. Ωστόσο δεν έδωσε κανένα απολύτως… φως για το πρόστιμο μαμούθ με τον οποίο είναι αντιμέτωπη η τράπεζα και που πριν τρεις περίπου μήνες έσπειρε τον πανικό στις αγορές…

Facebook Comments