Stratfor: Κρίσιμη χρονιά για το μέλλον της EE το 2017

Τα πολιτικά ρίσκα θα αγγίξουν το 2017 τους κεντρικούς πολιτικούς και οικονομικούς παίκτες της ευρωζώνης, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε μια νέα και πιο επικίνδυνη φάση το εγχείρημα του κοινού νομίσματος, εκτιμά το γνωστό think tank Stratfor. Όπως τονίζουν οι αναλυτές της δεξαμενής σκέψης, τα ρίσκα θα είναι ιδιαίτερα έντονα στην Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία καθώς η άνοδος των εθνικιστικών δυνάμεων στις ανωτέρω χώρες δημιουργεί έντονη ανησυχία.

«Ακόμα και αν δεν καταφέρουν να κερδίσουν κάποιες από τις εκλογικές αναμετρήσεις, η δημοφιλία των εθνικιστών θα επηρεάσει τις αποφάσεις των ηγετών των χωρών αυτών (σσ. της Γαλλίας ή της Γερμανίας, χώρες στις οποίες θα στηθούν κάλπες εντός του 2017), οδηγώντας σε περαιτέρω κατακερματισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυξάνοντας τις απαιτήσεις για επιστροφή της εθνικής κυριαρχίας στις εθνικές κυβερνήσεις και οδηγώντας σε περισσότερες μονομερείς ενέργειες από κράτη μέλη» τονίζει το Stratfor. Συνακόλουθα, η πολιτική αβεβαιότητα μπορεί να δημιουργήσει οικονομική ανασφάλεια δηλαδή οικονομικά ρίσκα στον τραπεζικό κλάδο.

Σύμφωνα με το Stratfor, εκτός από τα εσωτερικά θέματα της Ένωσης, η Ευρώπη θα κληθεί να αντιμετωπίσει και τη νέα κατάσταση πραγμάτων που θα δημιουργηθεί με την ανάληψη της αμερικανικής προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ. Το think tank αναμένει πάντως κάποια περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως στους τομείς της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, ωστόσο ο αυξανόμενος ευρωσκεπτικισμός και τα εγχώρια πολιτικά ζητήματα θα αποτρέψουν την εφαρμογή οικονομικών και χρηματοοικονομικών μεταρρυθμίσεων.

Ο κίνδυνος της Λεπέν στη Γαλλία 

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Stratfor, η τροπή που θα πάρουν τα πολιτικά πράγματα στη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία το 2017 θα επηρεάσει ολόκληρη τη νομισματική ένωση. Οι εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία θα «δοκιμάσουν» τη Γαλλο-Γερμανική συμμαχία, βάσει της οποίας ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ η οικονομική απειλή στην Ιταλία θα «δοκιμάσει» την σταθερότητα της ευρωζώνης. Θα υπάρξουν και πάλι πολιτικές εντάσεις μεταξύ Βορρά και Νότου στην Ευρώπη, λόγω των διαφορετικών απόψεών τους για το μέλλον της ευρωζώνης.

 Αν στη Γαλλία κερδίσει το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο, τότε η νέα γαλλική κυβέρνηση που θα προκύψει πιθανότατα θα εισάγει μέτρα για τον περιορισμό της ελεύθερης κίνησης αγαθών, ανθρώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων στη Γαλλία. Μπορεί ακόμη να ανακοινώσει και σχέδια για δημοψήφισμα αναφορικά με τη συμμετοχή της Γαλλίας στην ΕΕ.

Όπως εκτιμά το Stratfor, εάν αποχωρήσει η Γαλλία, η διάλυση της Ένωσης είναι αναπόφευκτη. Η ένωση θα «σπάσει» σε μικρότερες περιφερειακές ομάδες και οι αμφιβολίες για το μέλλον της ευρωζώνης θα πυροδοτήσουν μαζική φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες της Νότιας Ευρώπης και θα επισπεύσουν την κατάρρευση της νομισματικής ένωσης.

Οι κάλπες στη Γερμανία και η οικονομική πολιτική της Ευρώπης 

Αναφορικά με τη Γερμανία, οι αναλυτές του Stratfor εκτιμούν ότι δεν θα πρέπει να αναμένονται σημαντικές ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις σε οικονομικά ζητήματα. Η Γερμανία και οι βόρειοι γείτονές της θα διαφωνήσουν περισσότερο απ’ το συνηθισμένο με τον Νότο για τη διαχείριση της ευρωζώνης, δεδομένων των πολιτικών πιέσεων που δημιουργούν οι προεκλογικές περίοδοι.

Η κυβέρνηση στο Βερολίνο θα παραμείνει επιφυλακτική σε θέματα όπως η χορήγηση ελάφρυνσης χρέους προς την Ελλάδα ή να επιτρέψει σε χώρες της ευρωζώνης να μην πετύχουν τους ευρωπαϊκούς στόχους για τα ελλείμματα. Η Γερμανία είναι επίσης πιθανό να έρθει σε σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ιδιαίτερα αν συνεχίσουν να αποδυναμώνονται τα επιχειρήματα υπέρ της ποσοτικής χαλάρωσης. Η Γερμανία και οι βόρειοι γείτονές της θα ταχθούν υπέρ του τερματισμού του προγράμματος, αν και η ΕΚΤ, λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής αδυναμίας στην ευρωπεριφέρεια, ίσως αντισταθεί στην όποια προσπάθεια για τερματισμό του QE, εκτιμά το Stratfor.

Η Ιταλία και ο εύθραυστος τραπεζικός κλάδος 

Tέλος, όσον αφορά την Ιταλία, η πολιτική αβεβαιότητα, ο εύθραυστος τραπεζικός κλάδος, η χαμηλή οικονομική ανάπτυξη και το υψηλό επίπεδο χρέους θα εγείρουν για μια ακόμα φορά ερωτήματα για το μέλλον της τρίτης μεγαλύτερης χώρας της ευρωζώνης, αλλά και για το σύνολο της νομισματικής ένωσης.

Αν διενεργηθούν πρόωρες εκλογές στην Ιταλία, ο φόβος νίκης των αντισυστημικών δυνάμεων θα έπληττε τις ιταλικές τράπεζες, θα αύξανε το κόστος δανεισμού και θα δημιουργούσε πίεση στο ευρώ. Μια νίκη των ευρωσκεπτικιστών θα έφερε την Ιταλία σε πορεία σύγκρουσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Την ίδια στιγμή, πάντως, το think tank εκτιμά ότι στην Ελλάδα, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να πιέζει τους πιστωτές της για επιπλέον μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, όμως λόγω των γερμανικών εκλογών δεν θα υπάρξει μεγάλη πρόοδος στο θέμα. «Με την ελάφρυνση χρέους να έχει βγει προσωρινά εκτός τραπεζιού, η Αθήνα να απαιτήσει χαμηλότερους στόχους για το δημοσιονομικό πλεόνασμα και θα απορρίψει επιπλέον περικοπές δαπανών. Οι σχέσεις μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της θα είναι τεταμένες, όμως θα υπάρξει περιθώριο συμβιβασμού» σημειώνει το think tank και προσθέτει: «Η παραίτηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι δυνατή, αλλά απίθανη, δεδομένου ότι η ανάδυση αντιπολιτευτικών δυνάμεων στη χώρα καθιστά εξαιρετικά αβέβαιο το αποτέλεσμα πρόωρων εκλογών, και η κυβέρνηση δεν έχει καμία εγγύηση πως θα παραμείνει στην εξουσία».