Δεν κατάλαβαν τι συμφώνησαν (ή απλά μας περνούν –πάλι – για ηλίθιους)

Το μόνο που συμφωνήθηκε στο Eurogroup ήταν η επιστροφή των κλιμακίων των Θεσμών στην Αθήνα, για να πάρουν τα.. ακριβή μέτρα του επόμενου κουστουμιού της λιτότητας που θα μας φορέσει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αυτή που θα έσκιζε τα μνημόνια. Η οποία ουσιαστικά, εκεί που κάποτε φώναζε ότι θα έδιωχνε την τρόικα από την χώρα, τώρα… πανηγυρίζει που επιστρέφει!

Αυτό λοιπόν που κατάφερε η κυβέρνηση είναι να παραδεχθεί αυτό που έχει συμφωνήσει από τον Μάιο του 2016 και το οποίο από τότε και για 10 περίπου μήνες έως τώρα, αρνούνταν να… δεχθεί! Δηλαδή επιτέλους δέχτηκε (όπως είχε υπογράψει) το 3,5% πλεόνασμα, δέχτηκε ότι πρέπει να ληφθούν νέα μέτρα για να επιτευχτεί αυτό και τέλος δέχτηκε πλέον και επίσημα ότι το ΔΝΤ παραμένει στο πρόγραμμα. Με λίγα λόγια μας έφερε εκεί που βρισκόμασταν πέρσι τον Μάιο μετά το «κρίσιμο» εκείνο Eurogroup όπου συμφωνήθηκε το χρονοδιάγραμμα των μέτρων για το χρέος και το οποίο άνοιξε τον δρόμο για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.

Τι κέρδισε; Τίποτα απολύτως. Όσο και αν προσπαθεί να ντύσει τα νέα μέτρα με το πέπλο των μεταρρυθμίσεων, όσο και αν φωνάζει ότι για κάθε 1 ευρώ κακών μέτρων θα εφαρμόζεται 1 ευρώ καλών μέτρων και έτσι το αποτέλεσμα θα είναι μηδενικό, όσο και αν ο κ. Τζανακόπουλος ψευδώς δίνει ελπίδες για ένταξη στο QE τον Μάρτιο, όσο και αν συνεχίζει η κυβέρνηση  να ισχυρίζεται ότι θα συζητούν τα μεσοπρόθεσμα για το χρέος, η ουσία είναι ότι δεν έφερε τίποτα θετικό από τοEurogroup.  

Πρώτον, σε ότι αφορά τα περίφημα αντίμετρα,  είναι ήδη… κομμάτι της συμφωνίας και δεν αποτελούν new entry στο ελληνικό πρόγραμμα.  Όπως ορίζει το πρόγραμμα, αν η Ελλάδα υπεραποδόσει των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος, μπορεί να διαθέσει αυτό το ποσό όπως επιθυμεί και για κάθε χρόνο που θα υπερβαίνει τον στόχο, σε αντίθεση βέβαια με τον περασμένο Δεκέμβριο όπου η ελληνική κυβέρνηση έδωσε τον μποναμά στους συνταξιούχους χωρίς να έχει πρώτα επιβεβαιωθεί επίσημα το πλεόνασμα. Πάντως, μαζί με το πακέτο των μέτρων της μείωσης του αφορολόγητου και των συντάξεων μπορεί να υπάρξει και κάποιο “θετικό” για την ανάπτυξη μέτρο, ωστόσο σε αντίθεση με τα κακά μέτρα τα οποία θα εφαρμόζονται κάθε χρόνο έτσι ώστε να διατηρηθεί ο στόχος του 3,5%, η εφαρμογή των καλών μέτρων θα καθορίζεται κάθε χρόνο ανάλογα με την πορεία των δημοσιονομικών στόχων, δηλαδή του fiscal space που υπάρχει.

Δεύτερον σε ότι αφορά το πολυπόθητο QE, αυτό αποτελεί πλέον και επίσημα ένα όνειρο της κυβέρνησης που χάθηκε. Ούτε καν τέθηκε στο Eurogroup, ούτε καν υπάρχει χρόνος για να ενταχθεί η Ελλάδα σε αυτό. Μπορεί  ο κ. Τζανακόπουλος στο press briefing να είπε πως μπορεί να χάνεται η συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 9 Μαρτίου, ωστόσο «συνεδριάζει ξανά μετά από 15 μέρες, όποτε υπάρχει περιθώριο ένταξης στο QE», εμείς αρχικά θα του απαντήσουμε πως ή ψεύδεται ή απλώς αγνοεί τα πράγματα (και αυτό είναι ακόμα πιο επικίνδυνο)… Η συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 22Mαρτίου στην οποία με τόσο… πάθος αναφέρθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, δεν είναι συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής και δεν μπορεί να συζητηθεί συνεπώς το ζήτημα του QE. Η επόμενη συνεδρίαση νομισματικής πολιτικής είναι στις 27 Απρίλιου. Αλλά στην ουσία ούτε και τότε θα μπορεί να ενταχθεί η Ελλάδα στο QE αφού όπως φαίνεται και από τις διαθέσεις των πιστωτών, δεν υπάρχει καμία βιασύνη και κανένα deadline για συμφωνία στο αμέσως επόμενο διάστημα. Απλά να αναφέρουμε πως η επόμενη συνεδρίαση της ΕΤΚ πέφτει στις 8 Ιουνίου. Και αν υποθέσουμε το καλό σενάριο πως έχει κλείσει η αξιολόγηση τότε, πως η ΕΚΤ έχει κάνει την δική της ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και έχει βγει θετική (που αποτελεί επίσης προϋπόθεση για να μπούμε στο QE), ούτε τότε θα ανοίξει η πόρτα της ποσοτικής χαλάρωσης γιατί οι κανόνες της ΕΚΤ ορίζουν ότι οι αγορές ομολόγων υπό το συγκεκριμένο πρόγραμμα, μπορούν να ξεκινήσουν το νωρίτερο δύο μήνες μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Έλα όμως που αμέσως μετά ξεκινά η…  τρίτη αξιολόγηση (η οποία όπως έχουμε πει έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί τον… Μάρτιο του 2017!) και αφού δεν μπορεί να υπάρξει QE όταν η αξιολόγηση ενός προγράμματος είναι ανοιχτή, το όλο θέμα πάει για το… άγνωστο  με το «ποτέ» να μοιάζει το πιθανότερο…

Όπως τόνισε και το Γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής, το Εurogroup δεν διασφάλισε το QE ούτε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ενώ υπογράμμισε πως «εφόσον τελειώσουμε με τη 2η αξιολόγηση ακολουθεί η 3η αξιολόγηση που θα πρέπει να τελειώσει σε ασφυκτικά γρήγορο χρόνο. Η επόμενη αξιολόγηση,  η 3η, περιλαμβάνει πέραν των πιθανών εκκρεμοτήτων και αρκετά σημαντικά ζητήματα όπως νέες ιδιωτικοποιήσεις που το 2017 πρέπει να αποφέρουν 0,8 δις ευρώ, νέο κώδικα φορολογίας κ.α. Πιθανόν οι δυσκολίες εκπλήρωσης των δεσμεύσεων της 3ης αξιολόγησης να είναι μεγαλύτερες γιατί θα έχουμε έρθει στο 8ο έτος της κρίσης». 

Φτερά εκτός από το QE κάνει και το αφήγημα της περαιτέρω ελάφρυνσης του χρέους. Αφενός δεν συζητήθηκε στο Eurogroup και δεν αποτελεί θέμα αυτή τη στιγμή, αφετέρου το ΔΝΤ με τα μέτρα που θα συμφωνηθούν από τα κλιμάκια στην Αθήνα, θα προχωρήσει σε νέα ανάλυση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Τότε θα καταλήξει αν και πόση ελάφρυνση χρέους χρειάζεται η Ελλάδα, ένα θέμα το οποίο ωστόσο δεν αγγίζει το τρέχον ελληνικό πρόγραμμα αλλά το διάστημα μετά το τέλος του, δηλαδή μετά τα μέσα του 2018. Το είπε άλλωστε και η Λαγκάρντ ξεκάθαρα χθες…